Το πρωτοποριακό ερευνητικό πρόγραμμα για την προστασία της καφέ αρκούδας και του οικοσυστήματός της, που υλοποιούν η Vodafone και ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, συμπλήρωσε τα τρία χρόνια λειτουργίας του. Η επιστημονική ομάδα του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας κινητής επικοινωνίας της Vodafone, έχει συλλέξει πολύτιμα στοιχεία για τον πληθυσμό της καφέ αρκούδας.
Η συγκεκριμένη ερευνητική δράση του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ αποσκοπεί στην αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης του πληθυσμού της καφέ αρκούδας στους νομούς Καστοριάς και Κοζάνης, και ειδικότερα στην ευρύτερη περιοχή της λειτουργίας του οδικού άξονα «Σιάτιστα – Κρυσταλλοπηγή».
Το πρόγραμμα στοχεύει στην καταγραφή του ζωτικού χώρου, καθώς και των προτύπων κίνησης του είδους μέσω του δικτύου κινητής επικοινωνίας της Vodafone, και στη συλλογή πληροφοριών για τη γενετική ποικιλομορφία και την εκτίμηση του ελάχιστου μεγέθους του συγκεκριμένου πληθυσμού με τις δυνατότητες που δίνει η γενετική ανάλυση και ταυτοποίηση. Τα δεδομένα αυτά συμβάλλουν στην κατανόηση της βιολογίας του είδους στην Ελλάδα, καθώς και στην αξιολόγηση των επιπτώσεων στον τοπικό πληθυσμό από τη λειτουργία των αυτοκινητοδρόμων.
Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα του προγράμματος διαφαίνεται η εξέχουσα σημασία της περιοχής αυτής για την καφέ αρκούδα στην Ελλάδα. Μεταξύ άλλων, οι επιστήμονες του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ συμπεραίνουν τα παρακάτω:
• Σύμφωνα με τις πληθυσμιακές εκτιμήσεις, υπάρχουν περίπου 160 αρκούδες στην ευρύτερη περιοχή του οδικού άξονα Σιάτιστα-Κρυσταλλοπηγή.
• Εκεί συναντώνται δύο γενετικά διαφορετικοί πληθυσμοί, και για το λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες που θα εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη γενετική ροή μεταξύ τους.
• Λόγω της έλλειψης κατάλληλων περασμάτων άγριας πανίδας κατά μήκος του οδικού άξονα «Σιάτιστα – Κρυσταλλοπηγή», οι αρκούδες σκαρφαλώνουν πάνω από τον προστατευτικό φράχτη και διασχίζουν το οδόστρωμα, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τους, αλλά και την ασφάλεια των διερχόμενων οδηγών.
• Οι αρκούδες στην περιοχή χρησιμοποιούν τα ήδη υπάρχοντα τεχνικά έργα που έχουν κατασκευαστεί κατά μήκος του οδικού άξονα, τα οποία όμως δεν ενδείκνυνται πλήρως ως περάσματα άγριας πανίδας.
• Οι αρκούδες προσπαθούν να διασχίσουν τον αυτοκινητόδρομο συνήθως τις νυχτερινές και τις πρώτες πρωινές ώρες.
Η παρούσα ερευνητική δράση του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ συμβάλλει στο σχεδιασμό και την πρόταση αποτελεσματικών διαχειριστικών και προστατευτικών μέτρων που θα μειώσουν τις αρνητικές επιπτώσεις από τη λειτουργία των αυτοκινητοδρόμων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι έχουν ήδη δρομολογηθεί οι διαδικασίες για την έναρξη κατασκευής κατάλληλου φράχτη στον οδικό άξονα Σιάτιστα – Καστοριά.
Η συνεργασία της Vodafone και του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ θα συνεχιστεί, με σκοπό να επεκταθεί το ήδη υπάρχον πρόγραμμα στη μελέτη των προτύπων κίνησης μικρών και μεγάλων σαρκοφάγων, καθώς και να δημιουργηθεί Βάση Δεδομένων Ατυχημάτων Άγριας Πανίδας σε οδικούς άξονες της χώρας μας.
Το επιστημονικό πρόγραμμα για την παρακολούθηση της καφέ αρκούδας αποτελεί μέρος του πολύπλευρου προγράμματος Εταιρικής Υπευθυνότητας που εφαρμόζει η Vodafone, και αξιοποιεί την τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος.