Σύνταξη – Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Ο πόλεμος, η έκρηξη των ορυκτών καυσίμων και οι λαϊκιστικές εξάρσεις μειώνουν την αισιοδοξία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής – και μετά υπάρχει και ο Trump.
Οι παγκόσμιοι ηγέτες θα βρεθουν στο Ντουμπάι αυτή την εβδομάδα για μια διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή, την οποία θα ονομάσουν και πάλι ως την τελευταία στροφή του δρόμου πριν από την καταστροφή. Όμως ο πόλεμος, οι καυγάδες για τα κεφαλαια και διάφοροι πολιτικοί πονοκέφαλοι έχουν ήδη στριμώξει την ατζέντα για τη μοίρα του πλανήτη.
Η κατάρρευση του κλίματος της Γης ήταν για δεκαετίες η πιο σημαντική, αλλά κατά κάποιο τρόπο λιγότερο επείγουσα των παγκόσμιων κρίσεων, που απωθείτο στην άκρη κάθε φορά που οι πολιτικοί αντιμετώπιζαν ένα φαινομενικά πιο οξύ πρόβλημα. Ακόμη και το 2023 – σχεδόν σίγουρα η πιο καυτή χρονιά στην καταγεγραμμένη ιστορία, με θερμοκρασίες που προκαλούν καταστροφικές πλημμύρες, πυρκαγιές και κύματα καύσωνα σε όλο τον κόσμο – η κλιματική προσπάθεια αντιμετωπίζει μια συγκλονιστική σειρά από περισπασμούς, αντίθετους ανέμους και θλιβερές προοπτικές.
«Τα σχέδια για την επίτευξη του στόχου των καθαρών μηδενικών εκπομπών δέχονται ολοένα και περισσότερες επιθέσεις», δήλωσε η πρώην Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Teresa May, η οποία είχε θέσει τον στόχο της χώρας της για κλιματική ουδετερότητα σε νόμο.
Το καλύτερο αποτέλεσμα για το κλίμα από τη 13ήμερη συνάντηση, η οποία είναι γνωστή ως COP28 και ξεκινά στις 30 Νοεμβρίου, θα ήταν μια σαφής δήλωση από σχεδόν 200 χώρες σχετικά με το πώς σκοπεύουν να επισπεύσουν τα σχέδιά τους για τη μείωση των ορυκτών καυσίμων, παράλληλα με τις νέες δεσμεύσεις από τις πλουσιότερες χώρες στον πλανήτη για βοήθεια προς τους φτωχότερους.
Όμως οι πιθανότητες να μην συμβεί αυτό αυξάνονται. Αντίθετα, οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους εξακολουθούν να παλεύουν να εδραιώσουν μια εύθραυστη συμφωνία με τις αναπτυσσόμενες χώρες σχετικά με ένα διεθνές ταμείο βοήθειας για το κλίμα που είχε χαιρετιστεί ως ιστορικό επίτευγμα της περσινής συνόδου κορυφής. Εν τω μεταξύ, μια λαϊκιστική αντίδραση ενάντια στο κόστος των πράσινων πολιτικών αναγκάζει τις κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη να κάνουν πίσω – ένα αντίστροφο κύμα που είναι πιθανό να εξελιχθεί σε τσουνάμι υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, εάν ο Donald Trump ανακαταλάβει τον Λευκό Οίκο το επόμενο έτος.
Επιπρόσθετα, σε ολόκληρο τον αναπτυσσόμενο κόσμο, η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων που τροφοδοτήθηκε από την πανδημία και τον πόλεμο της Ουκρανίας προκάλεσε σπειροειδή πληθωρισμό και χρέος, εντείνοντας την εσωτερική πίεση στις κυβερνήσεις που προσανατολίζονταν στο κλίμα να ξοδέψουν τα χρήματά τους πρώτα για τις πιο επείγουσες ανάγκες των κατοίκων τους.
Ακόμη και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden, του οποίου ο νόμος για το κλίμα το 2022 πυροδότησε μια έκρηξη έργων καθαρής ενέργειας στις ΗΠΑ, έχει εγκρίνει έργα γεωτρήσεων και αγωγών ορυκτών καυσίμων κάτω από την πίεση να μειώσει την ανησυχία των ψηφοφόρων για την αύξηση του κόστους των καυσίμων. Σε όλα αυτά, θα πρέπει να προστεθεί και ο νεότερος πόλεμος στη Μέση Ανατολή που ξεκίνησε με την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
Στα καλά νεα, οι επενδύσεις σε μεγάλο μέρος της πράσινης οικονομίας αυξάνονται διαρκώς. Οι αναλυτές πιστεύουν (με επιφύλαξη), ότι οι εκπομπές της Κίνας μπορεί να αρχίσουν να μειώνονται αρκετά χρόνια πριν από το χρονοδιάγραμμα του Πεκίνου. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας που εδρεύει στο Παρίσι προβλέπει ότι η παγκόσμια ζήτηση ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να κορυφωθεί αυτή τη δεκαετία, με τη χρήση άνθρακα να πέφτει κατακόρυφα και του πετρελαίου και φυσικού αεριου να φτάνουν σε plateau, στη συνέχεια. Ο κινητήριος μοχλός αυτών των τάσεων είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ δυνάμεων όπως η Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ινδία και η Ευρωπαϊκή Ένωση στην προσπάθεια να οικοδομήσουν και να κυριαρχήσουν σε βιομηχανίες καθαρής ενέργειας.
Όμως η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων ποντάρει ενάντια σε μια παγκόσμια στροφή προς την πράσινη ενέργεια, επενδύοντας τα κέρδη της από την ενεργειακή κρίση σε σχέδια για μακροπρόθεσμη επέκταση των βασικών δραστηριοτήτων της. Η ατμοσφαιρα απαισιοδοξίας μεταξύ πολλών υποστηρικτών της παγκόσμιας δράσης για το κλίμα είναι δύσκολο να κρυφτεί, όπως και η αίσθηση ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν θα είναι το μόνο θέμα στο μυαλό των ηγετών όταν αρχίσουν να στριμώχνονται.
«Το θέμα μας ξεφεύγει», είπε ο Tim Benton, διευθυντής του κέντρου περιβάλλοντος και κοινωνίας του Chatham House, κατά τη διάρκεια μιας εξαιρετικά απογοητευτικής συζήτησης μεταξύ ειδικών για το κλίμα στην έδρα του think tank στην πλατεία St James στο Λονδίνο, νωρίτερα αυτό το μήνα. «Πού είναι ο πολιτικός χώρος για να προωθήσουμε τη φιλοδοξία που χρειαζόμαστε»;
Η ομίχλη του πολέμου
Η πιο έντονη απόσπαση της προσοχής από την παγκόσμια δράση για το κλίμα είναι ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Γάζα. Η ανάφλεξη είναι μεταξύ πολλών ζητημάτων που εξετάζει ο Λευκός Οίκος στην πιθανή απόφαση του Biden να μην παραστεί στη σύνοδο κορυφής, δήλωσε υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος αυτόν τον μήνα. Άλλοι ηγέτες επανεξετάζουν επίσης τα προγράμματα τους, είπε ένας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος από ευρωπαϊκή χώρα, ο οποίος ζήτησε ανωνυμία για να μιλήσει για την ευαίσθητη διπλωματία της διάσκεψης.
Ο πόλεμος είναι επίσης πιθανό να εισχωρήσει στην ανεπίσημη ατζέντα της συνόδου κορυφής για το κλίμα: Οι ηγέτες των μεγάλων δυτικών δυνάμεων που θα παρευρεθούν θα περάσουν τουλάχιστον ένα μέρος από τον διπλωματικά πολύτιμο χρόνο τους με τους ηγέτες της Μέσης Ανατολής συζητώντας – όχι για το κλίμα – αλλά για την κατάσταση της περιφερειακής ασφάλειας, δηλωσαν δύο άτομα που γνωρίζουν τον σχεδιασμό για το COP28, τα οποία δεν κατονομάστηκαν για ευνόητους λόγους. Σύμφωνα με μια προκαταρκτική λίστα που κυκλοφόρησε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ο Πρόεδρος του Ισραήλ Isaac Herzog ή ο πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu θα παραστούν στις συνομιλίες.
«Υπάρχει ακόμη και η απειλή ότι η διάσκεψη θα μπορούσε να ακυρωθεί ή να μεταφερθεί, εάν αναπτυχθεί μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση», είπε ο Benton. Η προεδρία COP28 των ΗΑΕ δεν μιλά για αυτό το ενδεχομενο, τουλάχιστον δημόσια. «Ανυπομονούμε να φιλοξενήσουμε μια ασφαλή, χωρίς αποκλεισμούς COP σύνοδο στα τέλη Νοεμβρίου», είπε εκπρόσωπος της σε δήλωση που εστάλη μέσω email. Όμως οι τεταμένες παγκόσμιες σχέσεις έχουν ήδη θέσει σε αμφιβολία τον τόπο των συνομιλιών COP29 των επόμενων ετών, καθως η Ρωσία έχει δηλώσει πως θα εμποδίσει οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ να φιλοξενήσει τη διάσκεψη, η οποία πρόκειται να διεξαχθεί στην ανατολική ή κεντρική Ευρώπη.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η φούσκα της παγκόσμιας συνεργασίας που οδήγησε στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα το 2015 έσκασε. «Έχουμε πολλα πιο διχαστικα αφηγήματα τώρα», είπε στην ίδια συνάντηση στο Chatham House ο Laurence Tubiana, Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για το Κλίμα που ήταν ένας από τους συντάκτες της συμφωνίας του Παρισιού.
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας ειδικότερα έχουν διευρύνει το χάσμα μεταξύ των αναπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών», ανέφερε ο Benton σε email του στο POLITICO. Τώρα, «ο πόλεμος Χαμάς – Ισραήλ δυνητικά δημιουργεί σημαντικά νέα ρήγματα μεταξύ του αραβικού κόσμου και πολλών δυτικών χωρών που θεωρούνται πιο φιλο – ισραηλινές», πρόσθεσε. «Οι γεωπολιτικές εντάσεις που προκύπτουν από τον πόλεμο θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια μόχλευση που θα δώσει τη δυνατότητα στα πετροκράτη (πολλά από τα οποία είναι μουσουλμανικά) να στηρίξουν το status quo».
«Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί ο μέχρι στιγμης άγνωστος αντίκτυπος των ήδη υψηλών τιμων των εμπορευμάτων ορυκτών καυσίμων», δήλωσε ο Kalee Kreider, πρόεδρος της εταιρείας συμβούλων δημοσίων υποθέσεων Ridgely Walsh και πρώην σύμβουλος του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Al Gore. «Η αστάθεια συνήθως δεν βοηθά στην ενισχυση της φιλοδοξίας», συμπληρώνει.
«Οι αποφάσεις της κυβέρνησης Biden να εγκρίνει μια σειρά νέων έργων παραγωγής και εξαγωγής ορυκτών καυσίμων θα υπονομεύσει τη διπλωματία των ΗΠΑ στο COP28», ειπε ο Ed Markey, Δημοκρατικός γερουσιαστής των ΗΠΑ στη Μασαχουσέτη. «Δεν μπορείς να κηρύσσεις αποχή από το οινόπνευμα από το σκαμπό ενος μπαρ, και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη μια μεγάλη ταμπέλα επάνω τους», πρόσθεσε.
Οι βετεράνοι των συνομιλιών του ΟΗΕ για το κλίμα έχουν δει αυτό το σενάριο στο παρελθόν. «Κανένα έτος τις τελευταίες τρεις δεκαετίες δεν ήταν απαλλαγμένο από πολιτικές, οικονομικές ή υγειονομικές προκλήσεις», δήλωσε η πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα Patricia Espinosa, η οποία τώρα ηγείται της εταιρείας συμβούλων onepoint5. «Απλώς δεν μπορούμε να περιμένουμε τις τέλειες συνθήκες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ο χρόνος είναι μια πολυτέλεια που δεν έχουμε πια – αν είχαμε ποτέ».
Η αντίδραση της ΕΕ
Πριν από το νεότερο σοκ της Μέσης Ανατολής στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, ο πόλεμος στην Ουκρανία εξέθεσε την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία – και αρχικά ώθησε την ΕΕ να επιταχύνει τις προσπάθειες για την ανάπτυξη καθαρότερων εναλλακτικών λύσεων.
Όμως τον περασμένο χρόνο, ο επίμονος πληθωρισμός εξάντλησε αυτόν τον ζήλο. Οι επιχειρήσεις και οι πολίτες ανησυχούν για οτιδήποτε μπορεί να επιβαρύνει την οικονομική πίεση και αυτό έχει καταστρέψει τη συναίνεση για την κλιματική αλλαγή που επικρατούσε τα τελευταία τέσσερα χρόνια μεταξύ των αριστερών, κεντρώων και κεντροδεξιών κομμάτων σε μεγάλο μέρος του μπλοκ των 27 χωρών.
Τους τελευταίους μήνες, συντηρητικά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επιτέθηκαν σε αρκετές πράσινες προτάσεις της ΕΕ ως υπερβολικές, χαρακτηρίζοντας τους εαυτούς τους ως πραγματιστές περιβαλλοντολόγους ενόψει των πανευρωπαϊκών εκλογών του επόμενου έτους. Τα ανανεωμένα ακροδεξιά κόμματα σε ολόκληρο το μπλοκ χρησιμοποιούν επίσης την πράσινη ατζέντα για να επιτεθούν σε πιο κυρίαρχα κόμματα, μια τάση που τρομάζει το κέντρο.
Η κυβέρνηση της Γερμανίας σχεδόν ανατράπηκε φέτος από έναν νόμο που επεδίωκε να απαγορεύσει τους καυστήρες φυσικού αερίου – με το υπουργείο Οικονομίας υπό την ηγεσία των Πρασίνων να υποχωρεί σε συμβιβασμό. Στη Γαλλία, ο Πρόεδρος Emmanuel Macron εντάχθηκε σε μια αυξανόμενη χορωδία που προωθεί μια «ρυθμιστική παύση» στην πράσινη νομοθεσία.
«Εάν οι αντιθέσεις της Ευρώπης καταστούν εμφανείς στο COP28, ο αντίκτυπος θα μπορούσε να είναι παγκόσμιος», δήλωσε η Simone Tagliapietra, ανώτερη συνεργάτις του think tank Bruegel, με έδρα τις Βρυξέλλες. «Η ΕΕ έχει καθιερωθεί ως το παγκόσμιο εργαστήριο για την κλιματική ουδετερότητα», είπε. «Αλλά τώρα πρέπει να πραγματοποιήσει το πείραμα, διαφορετικά ο κόσμος (που παρακολουθεί στενά) θα υποθέσει ότι απλώς δεν λειτουργεί – αυτό θα ήταν καταστροφή για όλους μας».
Το Ηνωμένο Βασίλειο υπαναχωρεί
Ο κόσμος παρακολουθεί επίσης το πρώην μέλος της ΕΕ που φιλοδοξεί να είναι ο ηγέτης του κλίματος στο G7: το Ηνωμένο Βασίλειο. Το Λονδίνο υπερηφανεύεται για τα πράσινα διαπιστευτήριά του από τότε που η πρώην Πρωθυπουργός May θέσπισε νόμο το 2019 που ζητούσε καθαρό μηδέν έως το 2050 – καθιστώντας την την πρώτη ηγέτιδα μιας μεγάλης οικονομίας που έπραξε κάτι ανάλογο.
Σύμφωνα με το διάδοχο της May Boris Johnson, το καθαρό μηδέν ήταν καλό για τον πλανήτη, καλό για τους ψηφοφόρους και καλό για την οικονομία. Αλλά υπό τον σημερινό Πρωθυπουργό Rishi Sunak, τα μηνύματα έχουν αλλάξει. Το καθαρό μηδέν παραμένει ο στόχος αλλά έρχεται με ένα «βάρος» για τους εργαζόμενους. Σε μια σημαντική ομιλία του αυτό το φθινόπωρο, ο Sunak απέσυρε τα σχέδια για την απαγόρευση των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων βενζίνης και ντίζελ έως το 2030, ευθυγραμμίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο με την ημερομηνία της ΕΕ για το 2035. Έχοντας το ένα μάτι στα βάσανα της Γερμανίας, είπε ότι εκατομμύρια νοικοκυριά θα εξαιρεθούν από την απαγόρευση χρήσης καυστήρων αερίου που αναμένεται να ισχύσει το 2035. Διατυπώνοντας τα επιχειρήματά του για μια «ρεαλιστική» προσέγγιση στο καθαρό μηδέν, ο Sunak συχνά βασίζεται στα επιχειρήματα των σκεπτικιστών των καθαρών μηδενικών εκπομπων. Για παραδειγμα: «Γιατί οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο εντός των συνόρων του παράγει μόλις το 1% των παγκόσμιων εκπομπών, πρέπει να θυσιάζουν ακόμη περισσότερα από άλλους»;
«Ο κίνδυνος για το κλίμα» , σύμφωνα με διπλωμάτη της ΕΕ, «είναι ότι άλλες χώρες γύρω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων της COP28 θα ακούσουν αυτού του είδους τη ρητορική από μια πρωτεύουσα που είχε οδηγήσει τον κόσμο, και θα την επαναχρησιμοποιήσουν για να υποστηρίξουν τις δικές τους δικαιολογίες». Παρόμοιους κινδύνους βλέπει και η προκάτοχος του Sunak May. «Σχεδόν το ένα τρίτο όλων των παγκόσμιων εκπομπών προέρχεται από χώρες με επιτόπιες εκπομπές 1% ή λιγότερο», είπε η May. «Αν όλοι πατούσαμε φρένο, αυτο θα καθιστούσε αδύνατη την επίτευξη των καθαρών μηδενικών φιλοδοξιών μας».
Ο Trump επιστρέφει
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο μεγαλύτερος παραγωγός βιομηχανικής ρύπανσης από άνθρακα στη σύγχρονη ιστορία, είναι ένας ανεμοδείκτης για το κλίμα, ανάλογα με το ποιος ελέγχει τους αρμούς της κυβέρνησης. Όταν οι Ρεπουμπλικάνοι ανέκτησαν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ το 2022, δημιούργησαν ένα σημαντικό εμπόδιο στην υπόσχεση του Biden να παράσχει 11,4 δις δολάρια σε ετήσια παγκόσμια χρηματοδότηση για το κλίμα έως το 2024.
Η εξασφάλιση αυτών των κεφαλαίων και πολλών άλλων, λένε οι αναπτυσσόμενες χώρες, είναι ζωτικής σημασίας για οποιαδήποτε πρόοδο στους παγκόσμιους στόχους για το κλίμα, στο COP28. Πέρυσι, λόγω της πανδημίας και της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας, το παγκόσμιο χρέος ανήλθε στα 92 τρις δολάρια. Αυτό ακρωτηριάζει την ικανότητα των αναπτυσσόμενων χωρών να χτίζουν καθαρή ενέργεια και να αμύνονται – ή να ανακάμπτουν – από τυφώνες, πλημμύρες, ξηρασίες και πυρκαγιές.
Ακόμη και όταν υπάρχουν τα χρήματα, η πολιτική μπορεί να παρουσιάζει προκλήσεις. Συνεργασίες καθαρής ενέργειας πολλών δις δολαρίων που έχει επιδιώξει η G7 για να μετατοπίσει τη Νότια Αφρική, την Ινδονησία, το Βιετνάμ και την Ινδία από την παραγωγή άνθρακα, αγωνίζονται να κερδίσουν την αποδοχή από τους αποδέκτες. Ωστόσο, ακόμη πιο τρομερές συνέπειες περιμένουν εάν ο Trump κερδίσει ξανά την προεδρία το επόμενο έτος.
Μια νίκη του θα έβαζε ξανά τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο σε πορεία αποχώρησης από τη Συμφωνία του Παρισιού – ή, ακόμη πιο δραστικά, εγκατάλειψης ολόκληρου του διεθνούς καθεστώτος των συμφωνιών και των συνόδων κορυφής για το κλίμα. Η σκέψη ήδη προκαλεί ρίγη: οι διαπραγματεύσεις για ένα ταμείο για τις κλιματικές απώλειες και ζημιές των φτωχότερων χωρών, στις οποίες αντιτίθενται οι Ρεπουμπλικάνοι, περιλαμβάνουν συνομιλίες για το πώς να κάνει τη γλώσσα του κειμένου «ανθεκτική στην αλλαγή κυβέρνησης» υπό το φως μιας πιθανής νίκης του Trump, είπε ο Michai Robertson, επικεφαλής χρηματοοικονομικός διαπραγματευτής ενός μπλοκ νησιωτικών κρατών.
Πιο συγκεκριμένα για τον περιορισμό των αερίων που θερμαίνουν τον πλανήτη, ο Trump θα ήταν σε θέση να εγκρίνει νομοθεσία που θα καταργεί ολόκληρο ή μέρος του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού. Ο νόμος «σήμα κατατεθέν» κατα της κλιματικης αλλαγής του Biden περιλαμβάνει κίνητρα 370 δις δολ για καθαρή ενέργεια, ηλεκτρικά οχήματα και άλλες προσπάθειες μείωσης του άνθρακα – αν και οι πραγματικές δαπάνες είναι πιθανό να αυξηθούν ακόμη περισσότερο λόγω του εκτεταμένου ενδιαφέροντος για τα προγράμματα και τις επιδοτήσεις τους – και στοχεύουν στις περικοπές του μεγαλύτερου μέρους των εκπομπών άνθρακα των ΗΠΑ αυτή τη δεκαετία.
Οι απόψεις του Trump για αυτού του είδους τις δαπάνες δεν αποτελούν μυστήριο: ο πρώτος του διευθυντής προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου απέρριψε τα κλιματικά προγράμματα ως «σπατάλη των χρημάτων σας» και ο ίδιος ο Trump υποσχέθηκε το περασμένο καλοκαίρι να «τερματίσει αυτές τις φρικαλεότητες του Green New Deal, την πρώτη μέρα». Οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής έχουν προσπαθήσει πολλές φορές να ανακαλέσουν τμήματα του νόμου του Biden για το κλίμα. Αυτή είναι απλώς μια προσπάθεια ανταλλαγής πολιτικών μηνυμάτων προς το παρόν, χάρη σε μια Γερουσία που ελέγχεται από τους Δημοκρατικούς και ένα βέβαιο βέτο από τον Biden, αλλά οι προοπτικές ανατρέπονται εάν το Ρεπουμπλικανικο κόμμα αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του Κογκρέσου και του Λευκού Οίκου.
Σύμφωνα με ένα σχέδιο που επεξεργάστηκε η Tumbiana και υποστηρίχθηκε από τον πρώην δήμαρχο της Νέας Υόρκης Michael Bloomberg, οι χώρες και οι τοπικές κυβερνήσεις θα καταγράφουν μελλοντικά τα σχέδιά τους για το κλίμα σε συνεργασία με τον ΟΗΕ, σε μια προσπάθεια να υποστηρίξουν ολόκληρο το σύστημα ενάντια σε ένα δεύτερο ρεπουμπλικανικό blitzkrieg.
«Οι ΗΠΑ δεν είναι το μόνο μέρος όπου η κλιματική δράση βρίσκεται στο ψηφοδέλτιο», είπε ο Benton στη διάσκεψη στο Chatham House την 1η Νοεμβρίου. Οι ειδήσεις την περασμένη Κυριακή ότι η Αργεντινή είχε εκλέξει πρόεδρο τον δεξιό λαϊκιστή Javier Milei – έναν ακραίο φιλελεύθερο σαν τον Trump – προκάλεσαν ανησυχίες για την προοπτική μια μεγάλη λατινοαμερικανική οικονομία να αποχωρήσει από τη Συμφωνία του Παρισιού, είτε επισήμως αποσυρθεί – είτε αθετώντας τις υποσχέσεις της.
Εκλογές έχουν επίσης προγραμματιστεί το 2024 για την ΕΕ, την Ινδία, το Πακιστάν, την Ταϊβάν, τη Σρι Λάνκα, την Ινδονησία και τη Ρωσία, και πιθανώς το Ηνωμένο Βασίλειο. «Το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού αντιμετωπίζει εκλογές τους επόμενους εννέα μήνες», είπε. «Αν όλοι πάνε στα δεξιά και ο λαϊκισμός γίνει η καθημερινότητα, τότε δεν θα τρέφω μεγάλες ελπίδες για το Παρίσι», κατέληξε ο Benton.
Πηγή: POLITICO
