H κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν πραγματικότητα που απασχολεί σοβαρά τα κράτη της Ευρώπης αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Πόσο μάλλον όταν οι υψηλές θερμοκρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η ερημοποίηση, οι φυσικές καταστροφές, οι μολυσματικές ασθένειες αλλά και η μείωση της ποιότητας του νερού τείνουν να γίνουν μια καθημερινότητα με πολλά και πολυδιάστατα επακόλουθα.
Από τους μεγαλύτερους αποδέκτες της κλιματικής αλλαγής είναι ο αγροτικός τομέας. Ένας τομέας που, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παραγωγούς αγροδιατροφικών προϊόντων στον κόσμο και πάροχο εκατομμυρίων θέσεων εργασίας για τους κατοίκους της ενωμένης Ευρώπης. Και που σήμερα καλείται να αντιμετωπίσει προκλήσεις που αφορούν στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του συστήματος τροφίμων και, κυρίως, στο ίδιο το μέλλον του επαγγέλματος του γεωργού.
Πολιτικές και τεχνολογία
Η προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελούν βασικές προτεραιότητες για τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), η οποία είναι πλήρως εναρμονισμένη με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal), διαθέτει «πράσινο» πρόσημο, στοχεύει στην προστασία του καταναλωτή, στην ασφάλεια του εφοδιασμού και στην εξασφάλιση της ποιότητας, αλλά και στη μετάβαση σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων που θα αποφέρει περιβαλλοντικά, υγειονομικά και κοινωνικά οφέλη, ενώ θα προσφέρει δίκαιο εισόδημα στους παραγωγούς.
Την ίδια στιγμή, η ΕΕ, και κατά συνέπεια η νέα ΚΑΠ, αναγνωρίζει ότι η απάντηση στην πρόκληση της επισιτιστικής ασφάλειας και του πράσινου μετασχηματισμού της αγροτικής παραγωγής περνάει ξεκάθαρα από την ψηφιοποίηση και, κατά συνέπεια, την ευφυή γεωργία, και προτίθεται να τις στηρίξει κατάλληλα, μέσα από μια σειρά δράσεων που αποσκοπούν στο να κινητοποιήσουν κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, αλλά και τους ίδιους τους παραγωγούς.
Η ευφυής γεωργία αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες και την επιστημονική γνώση με τέτοιον τρόπο ώστε να βοηθά τον αγρότη να παίρνει σωστότερες αποφάσεις για την παραγωγή του. Μάλιστα, η εφαρμογή της στα αγροκτήματα βοηθά να μειωθούν τα κόστη και οι περιττές απώλειες σε πόρους, ελαττώνει τον αντίκτυπο της γεωργίας στο περιβάλλον και στο κλίμα, βελτιώνει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα και ενισχύει την ποιότητα των προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα εγγυάται την ασφάλειά τους. Την ίδια στιγμή, η ευφυής γεωργία έχει εμφανή θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής στην ύπαιθρο, ενώ αποτελεί κίνητρο που μπορεί να προσελκύσει μια νεότερη γενιά στη γεωργία.
Μια εφαρμογή, πολλά οφέλη
Την ελληνική απάντηση στον όρο «ευφυής γεωργία» δίνει το πρωτοποριακό σύστημα gaiasense, το οποίο έχει πλέον αναγνωριστεί ως καλή πρακτική σε επίπεδο ΕΕ και επεκτείνεται με γοργούς ρυθμούς τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, και, πιο συγκεκριμένα, η εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, gaiasense app.
Εξαιρετικά απλή στη χρήση -τόσο ώστε να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει ακόμη και κάποιος αγρότης που δεν έχει καμία εξοικείωση με τις τελευταίες τεχνολογίες, ιδιαίτερα δε οι μεγαλύτερες ηλικίες- η εφαρμογή gaiasense app αποτελεί φυσική συνέχεια του συστήματος gaiasense και στην ουσία φέρνει την ευφυή γεωργία στο κινητό και στο χέρι του κάθε αγρότη.
Η gaiasense app χρησιμοποιεί την υψηλή τεχνολογία για να κάνει τη ζωή του παραγωγού πιο εύκολη: καταγράφει παρατηρήσεις και μετρήσεις από το χωράφι, τους δορυφόρους, τον επιστήμονα αλλά και τον ίδιο τον παραγωγό, ενώ αξιοποιεί δεκάδες μοντέλα για την άρδευση, τη λίπανση και τη φυτοπροστασία, ανά καλλιέργεια και περιοχή, για να αναλύσει τα δεδομένα που έχει συλλέξει. Στόχος της ο αγρότης να έχει στη διάθεσή του σφαιρική και αξιόπιστη ενημέρωση και πληροφορίες για τον καιρό, τις συνθήκες που επικρατούν στο χωράφι, τους πιθανούς εχθρούς, αλλά και τις καλλιεργητικές εργασίες που εφαρμόζει, προκειμένου να μπορεί να παίρνει καλύτερες και πιο ορθολογικές αποφάσεις για την παραγωγή του. Έτσι, χάρη στις λειτουργίες της «ευφυούς» εφαρμογής, μειώνεται η χρήση φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και αρδευτικού νερού, γίνεται πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν τις καλλιέργειες, ενώ βελτιώνεται η παραγωγή τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Αποτέλεσμα, τα αγροτικά προϊόντα αποκτούν πρόσθετη αξία, γίνονται πιο ανταγωνιστικά και, ταυτόχρονα, μειώνονται οι επιπτώσεις της αγροτικής παραγωγής στο περιβάλλον.
Η δημιουργός του συστήματος gaiasense, εταιρεία Πληροφορικής και Τεχνολογίας NEUROPUBLIC, συμβάλλει ουσιαστικά στη μετάβαση του αγροτικού τομέα στην ψηφιακή εποχή. Επιδίωξή της είναι μια πιο «πράσινη» παραγωγή με σημαντικά κέρδη για το περιβάλλον, ένα πιο δίκαιο, επωφελές και ασφαλές αγροδιατροφικό μέλλον για όλους.
Τι «λένε» τα νούμερα
Σύμφωνα με πολυετείς έρευνες που έγιναν στο χωράφι, όπου αναλύθηκε η εφαρμογή του συστήματος gaiasense σε διαφορετικές εδαφικές και κλιματικές συνθήκες στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και σε μια πληθώρα καλλιεργειών, τα αποτελέσματα ήταν τουλάχιστον εντυπωσιακά: Μετά την υιοθέτηση των συμβουλών ευφυούς γεωργίας από το σύστημα gaiasense της NEUROPUBLIC, επιτεύχθηκε πτώση του κόστους άρδευσης μεταξύ 20,23 – 33,76%. Επιπλέον, παρατηρήθηκε μείωση κατά μέσο όρο της τάξεως του 21,89% και έως 40,84% στο κόστος λίπανσης, ενώ υπήρξε μείωση 33,72% και στο κόστος φυτοφαρμάκων. Τέλος, όσον αφορά στο κόστος κατανάλωσης ενέργειας, ο μέσος όρος έφτασε το -20,18%. Την ίδια στιγμή, παρατηρήθηκε βελτιωμένη απόδοση χρήσης αζώτου, που έφτασε έως και το 30% ανάλογα με την καλλιέργεια, κάτι που οδήγησε σε βελτίωση της ποιότητας του αέρα και μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος.