Ένα θαλάσσιο καλαμάρι γίγας, βάρους εννέα κιλών και συνολικού μήκους ενός μέτρου και 63 εκατοστών, γνωστό στους επιστήμονες ως Ommastrephes bartramii ή red flying squid (κόκκινο ιπτάμενο καλαμάρι), ψαρεύτηκε προ ημερών ανοικτά του Πλωμαρίου της Λέσβου. Ανάλογα με αυτό του Πλωμαρίου είναι άλλα δυο καλαμάρια που εντοπίστηκαν στη Σάμο και στους Λειψούς. Το πρώτο, ένα καλαμάρι μήκους 1,63 μ. και βάρους 9 κιλών, εντοπίστηκε νεκρό στις 8 Μαρτίου, κοντά στην παραλία Κοκκάρι της Σάμου, από μέλη της ομάδας Αυτοδυτών Σάμου. Την προηγούμενη ημέρα άλλο ένα καλαμάρι της ιδίας οικογένειας πιάστηκε σε δίχτυα στους Λειψούς.

Το θαλάσσιο καλαμάρι γίγας ψαρεύτηκε από τον Απόστολο Κοτοπούλη με το αλιευτικό σκάφος «Ναυτίλος». «Λαμβάνοντας υπόψη βασικά κύρια μορφολογικά χαρακτηριστικά που διακρίνονται στις φωτογραφίες», λέει ο Δρόσος Κουτσούμπας, ειδικός αναπληρωτής καθηγητής θαλάσσιας βιολογίας του τμήματος Επιστημών της θάλασσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, «όπως οι μεμβράνες, οι πτυχώσεις ανάμεσα σε βραχίονες, πλοκάμια, η παρουσία δοντιών στις μυζητικές κοτύλες, ρομβοειδής μορφή πτερυγίων, το μέγεθος των πτερυγίων περίπου στο 40% του μήκους μανδύα, η παρουσία φωτοφόρων οργάνων, η καφέ και κίτρινη λωρίδα που διατρέχει κάθετα τον μανδύα στη ραχιαία του πλευρά μέχρι τα πτερύγια και ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη το μήκος του μανδύα του καλαμαριού κατ’ εκτίμηση μεγαλύτερο των 80 εκατοστών συμπεραίνεται ότι πρόκειται για ένα θηλυκό άτομο του είδους».

Το συγκεκριμένο καλαμάρι είναι ένα κοσμοπολιτικό είδος, καθώς πληθυσμοί του εξαπλώνονται στα υποτροπικά και εύκρατα νερά του Ατλαντικού και Ειρηνικού Ωκεανού, αλλά και στη Μεσόγειο Θάλασσα. Πρόκειται για ένα είδος που ζει κυρίως στην ωκεάνια πελαγική ενότητα σε βάθη μεγαλύτερα από 200 έως και 400 μέτρα, το οποίο και πραγματοποιεί κατακόρυφες μετακινήσεις στη διάρκεια του 24ωρου, δηλαδή ανεβαίνει σε ρηχότερα νερά τη νύχτα για να τραφεί, ενώ στη διάρκεια της ημέρας παραμένει σε μεγαλύτερα βάθη.

Το είδος χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη ταχύτητα στις μετακινήσεις του, μάλιστα στα ενήλικα άτομα έχουν καταγραφεί ταχύτητες μεταξύ 6 – 18 χιλιομέτρων την ώρα. Η δίαιτά του απαρτίζεται κυρίως από διαφορετικά είδη ψαριών της επιπελαγικής και μεσοπελαγικής ζώνης, άλλα κεφαλόποδα μαλάκια, γαρίδες, κ.λπ.. Με τη σειρά του, το κόκκινο ιπτάμενο καλαμάρι καταναλώνεται από ανώτερους θηρευτές, ξιφίες, τόνους, ορισμένα είδη καρχαριών, μεγάλα θαλασσοπούλια – άλμπατρος, δελφίνια, φάλαινες και φώκιες. Αλλά και γιγάντια καλαμάρια του γένους Architeuthis έχουν αναφερθεί στη βιβλιογραφία ότι καταναλώνουν άτομα του είδους στις διαφορετικές περιοχές που αυτό εξαπλώνεται.

Αποτελεί ένα από τα είδη κεφαλοπόδων μαλακίων που έχουν εμπορικό αλιευτικό ενδιαφέρον, καθώς ψαρεύεται συστηματικά (κυρίως με δίχτυα και καλαμαριέρες) σε διάφορες θάλασσες και ιδιαίτερα στον βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό. Τα τελευταία χρόνια, πάντως, παρατηρείται στις περιοχές όπου πραγματοποιείται η αλιεία του σημαντική μείωση των αποθεμάτων του λόγω υπεραλίευσης.

Όπως υποστηρίζει ο κ. Κουτσούμπας «οι, με μεγαλύτερη συχνότητα, αναφορές του συγκεκριμένου είδους καλαμαριού γίγας στη Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια πιθανώς να σχετίζονται με την αυξημένη θερμοκρασία που καταγράφεται στη λεκάνη αυτή την τελευταία εικοσιπενταετία».

Στο ιχθυοπωλείο του Παπάδου της Γέρας γράφτηκε και ο επίλογος του καλαμαριού γίγας. Κόπηκε και πουλήθηκε με το κιλό, ως καλός και ακριβός λόγω Σαρακοστής νηστίσιμος μεζές.

Πηγή φωτογραφίας: T.Tsimpidis/ Archipelagos 2012

Επιμέλεια: Άννα Μορφούλη

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: #γίγας #καλαμάρι #Λέσβος