Η Γροιλανδία και η Ανταρκτική χάνουν πλέον πάγους με ρυθμό έξι φορές ταχύτερο από ό,τι στη δεκαετία του 1990, σύμφωνα με μία νέα μεγάλη επιστημονική μελέτη.

Η νέα εκτίμηση δείχνει ότι η απώλεια τελικά συμβαδίζει με το χειρότερο και πιο απαισιόδοξο -και όχι το πιο «ρεαλιστικό»- σενάριο της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC). Αν η τάση τήξης των πάγων συνεχιστεί με αυτή την ταχύτητα, τότε εκτιμάται πως έως το 2100 η στάθμη των θαλασσών θα ανέβει κατά 17 έξτρα εκατοστά σε σχέση με τις μέσες προβλέψεις της IPCC.

Οι 89 πολικοί επιστήμονες από 50 διεθνείς οργανισμούς της ομάδας ΙΜΒΙΕ (Ice Sheet Mass Balance Intercomparison Exercise), με επικεφαλής τον καθηγητή Άντριου Σέφερντ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λιντς και τον δρα Έρικ Άιβινς της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», παρέχουν την πιο ολοκληρωμένη εικόνα μέχρι σήμερα για την απώλεια πάγων στις δύο πολικές περιοχές του πλανήτη μας κατά την περίοδο 1992-2018, με βάση τα στοιχεία από πληθώρα δορυφόρων.

Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η Γροιλανδία και η Ανταρκτική έχασαν σε αυτό το χρονικό διάστημα συνολικά 6,4 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου, ανεβάζοντας τη στάθμη των θαλασσών παγκοσμίως κατά σχεδόν 1,8 εκατοστά. Από αυτή την άνοδο, σχεδόν το 1,1 εκατοστό (60%) οφειλόταν στην τήξη πάγων της Γροιλανδίας και τα υπόλοιπα 0,7 εκατοστά (40%) στην απώλεια πάγων της Ανταρκτικής.

Η συνδυασμένη απώλεια πάγων στον βορρά και στον νότο εξαπλασιάστηκε μέσα σε τρεις δεκαετίες, από 81 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως στις αρχές της δεκαετίας του 1990 σε 474 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως στο τέλος της δεκαετίας του 2010. Η κατάσταση είναι χειρότερη στη Γροιλανδία, που χάνει πάγους με επταπλάσιο ρυθμό από ό,τι στη δεκαετία του ’90, ενώ η Ανταρκτική έχει απώλειες πλέον με πενταπλάσιο ρυθμό.

H IPCC έχει προβλέψει από το 2014 ότι η παγκόσμια στάθμη των θαλασσών θα ανέβει κατά 53 εκατοστά από το 2007 έως το 2100 (με βάση το μέσο και πιθανότερο σενάριό της), εκτιμώντας ότι θα απειλούνται κάθε χρόνο με πλημμύρες περίπου 360 εκατομμύρια άνθρωποι, οι οποίοι ζουν σε παράκτιες περιοχές. Η έρευνα IMBIE δείχνει όμως ότι η απώλεια των πάγων αυξάνεται ταχύτερα του αναμενόμενου, με βάση το χειρότερο -και όχι το μέσο- σενάριο της IPCC, με συνέπεια να κινδυνεύουν περισσότεροι άνθρωποι (400 εκατομμύρια ετησίως).

Σχεδόν όλη η απώλεια πάγων στην Ανταρκτική και η μισή στη Γροιλανδία οφείλεται στην τήξη των παράκτιων παγετώνων από τους ολοένα πιο ζεστούς ωκεανούς που τις περιβάλλουν. Η υπόλοιπη απώλεια προκαλείται από την τήξη λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας του αέρα.

Μία απώλεια πάγων της τάξης των 360 δισεκατομμυρίων τόνων αντιστοιχεί σε άνοδο της παγκόσμιας στάθμης των θαλασσών κατά ένα χιλιοστό. Ο μέσος ρυθμός ανόδου της στάθμης ήταν 3,2 χιλιοστά τον χρόνο στη δεκαετία του 1990, ενώ στη δεκαετία του 2010 αυξήθηκε σε 4,1 χιλιοστά ετησίως.

Οι νέες εκτιμήσεις της έρευνας IMBIE αναμένεται να ληφθούν υπόψη στην επόμενη -έκτη κατά σειρά- μεγάλη επαναξιολόγηση του κλίματος της Γης, που θα κάνει η επιτροπή IPCC των ειδικών το 2021.