Η αποτυχία της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης στη θέσπιση ενός συγκεκριμένου και φιλόδοξου σχεδίου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής οφείλεται στην παγκόσμια κρίση που διέρχεται τις οικονομίες (και όχι μόνο) του πλανήτη, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συνεδρίου με θέμα: «Κοπεγχάγη 2009. Το Περιβάλλον στη Δίνη μιας Παγκόσμιας Κρίσης», το οποίο διεξήχθη το διήμερο 26-27 Φεβρουαρίου 2010, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης του Παντείου Πανεπιστημίου και το Παρατηρητήριο Πολιτικής και Δικαίου για την Κλιματική Αλλαγή. Περισσότεροι από 500 σύνεδροι παρακολούθησαν τις 23 εισηγήσεις ακαδημαϊκών, ειδικών επιστημόνων, εκπροσώπων του εθνικού και ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δημοσιογράφων και εκπροσώπων των ΜΚΟ σε 5 θεματικές συνεδρίες και 2 στρογγυλές τράπεζες σε συνολικό χρόνο που υπερέβη τις 14 ώρες.
Το κυριότερο συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι εργασίες του συνεδρίου είναι ότι το περιβάλλον πράγματι βρέθηκε στην Κοπεγχάγη στη δίνη μιας παγκόσμιας κρίσης, όχι μόνον οικονομικής αλλά και θεσμικής, πολιτικής και ασφαλώς κοινωνικής. Η υποβάθμιση του ρόλου του ΟΗΕ με την εξωθεσμική διαδικασία διαπραγμάτευσης και υπογραφής της «Συμφωνίας» της Κοπεγχάγης, η αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επηρεάσει εποικοδομητικά με τις σαφείς της επί του θέματος θέσεις τα υπόλοιπα μέλη της διεθνούς κοινότητας και η απουσία δυναμικής όσο και αποτελεσματικής συμμετοχής και παρέμβασης στα τεκταινόμενα της οργανωμένης έκφρασης της κοινωνίας των πολιτών ήταν οι κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν στην αποτυχία της Κοπεγχάγης. Δυστυχώς, διαπιστώθηκε πλήρης απαισιοδοξία για τις μελλοντικές σχετικές εξελίξεις, ενώ υποστηρίχθηκε ότι το όλο θέμα επιβάλλεται να περάσει εκ νέου στις πρωτοβουλίες του ΟΗΕ.
Ο πρόεδρος του ΕΚΕΠΕΚ, καθηγητής, Γρηγόρης Τσάλτας, εξηγεί στον φακό της zougla.gr το στίγμα της αποτυχίας που αναμένεται να επιβαρύνει την κατάσταση για τη χώρα μας, που έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά νέων προκλήσεων που σχετίζονται με νέα επιστημονικά δεδομένα για το πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή την υγεία του πληθυσμού.
Ο γενικός διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), Δρ. Θάνος Ντόκος, αναλύει τη συγκρατημένη μεταστροφή των ΗΠΑ επί προεδρίας Ομπάμα προς όφελος των περιβαλλοντικών ζητημάτων, με την προαίρεση όμως ότι τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και λόμπι αποτελούν ακόμη τροχοπέδη στις αποφάσεις για τη λήψη ουσιαστικών μέτρων.
Ωστόσο, οι ευθύνες δεν εντοπίζονται μόνο στην πολιτική των ΗΠΑ, αλλά στα ευρύτερα γεωπολιτικά συμφέροντα μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, που καθορίζουν τις πολιτικές τους βάσει και των μεταξύ τους ανταγωνισμών. Αυτή τη διάσταση του προβλήματος αναδεικνύει η ειδική επιστήμων της Γραμματείας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Δρ. Ευανθία Μιχάλαινα.
Τι μπορούμε να κάνουμε, για να υπερβούμε την αδυναμία της Διεθνούς Κοινότητας, προκειμένου να επιτευχθεί το μεγάλο ζητούμενο; Ο Κωνσταντίνος Κατσιμπάρδης, ειδικός επιστήμων στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και Συντονιστής Παρατηρητηρίου Πολιτικής και Δικαίου για την Κλιματική Αλλαγή, υιοθετεί την πρόταση περί «πράσινης συμμαχίας των προθύμων», ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και χωρίς τον… ΟΗΕ. Τουλάχιστον, όπως τονίζει ο καθηγητής, μπορούμε να δώσουμε έμφαση στις δράσεις προσαρμογής, που ιδιαίτερα για την Ελλάδα αποτελούν προαπαιτούμενο διασφάλισης του μέλλοντός μας.
Ο Ιωάννης Βαβούρας, καθηγητής και διευθυντής του Κέντρου Διακυβέρνησης και Βιώσιμης Ανάπτυξης, εντοπίζει τις αιτίες των αποτυχιών μας στις δομικές διαφορές μεταξύ της πράσινης μεγέθυνσης που επιδιώκουμε και της αειφόρου ανάπτυξης που πρέπει να αποτελεί και τον πρωταρχικό μας στόχο. Όσο παραμερίζουμε την κοινωνική διάσταση της ανάπτυξης -δηλαδή τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου-, όπως τονίζει ο καθηγητής, τόσο οδηγούμαστε σε ένα έλλειμμα δημοκρατίας, το οποίο θα το «βρούμε μπροστά μας».
Τέλος, ένας από τους πιο τραγικούς κινδύνους που διατρέχει ο πλανήτης μας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής δεν είναι άλλος από… την εξαφάνιση ολόκληρων κρατών! Το ζήτημα αυτό, που δεν έχει απασχολήσει τη Διεθνή Κοινότητα όσο θα έπρεπε, εξηγεί στη zougla.gr ο ερευνητής του ΕΚΕΠΕΚ Τηλέμαχος Μπούρτζης.
