Σύμφωνα με μια νέα έκθεση του ΟΗΕ, η ανθρωπότητα δεν πέτυχε ούτε έναν από τους στόχους της προστασίας της άγριας φύσης και των οικοσυστημάτων που συντηρούν τη ζωή του πλανήτη, την τελευταία δεκαετία.
Από την αντιμετώπιση της ρύπανσης έως την προστασία των κοραλλιογενών υφάλων, η διεθνής κοινότητα δεν κατάφερε να πετύχει πλήρως κανέναν από τους 20 στόχους βιοποικιλότητας του Aichi, που συμφωνήθηκαν στην Ιαπωνία το 2010, για να επιβραδύνουν την απώλεια του φυσικού κόσμου. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη δεκαετία που συμβαίνει αυτό.
Το 5ο Global Outlook για τη βιοποικιλότητα, που δημοσιεύτηκε πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το σχετικό ζήτημα, που θα διεξαχθεί αργότερα αυτόν τον μήνα, διαπίστωσε ότι, παρά την πρόοδο σε ορισμένες περιοχές, οι φυσικοί βιότοποι εξακολούθησαν να εξαφανίζονται, ένας τεράστιος αριθμός ειδών εξακολουθεί να απειλείται από εξαφάνιση εξαιτίας ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και 500 δισ. δολ. περιβαλλοντικά επιβλαβών κρατικών επιδοτήσεων, συνεχίζουν να χορηγούνται. Μερική επιτυχία διαπιστώθηκε στην επίτευξη έξι στόχων, συμπεριλαμβανομένων αυτών σε προστατευόμενες περιοχές και στον περιορισμό της επέκτασης επιθετικών -ανταγωνιστικών ειδών.
Ενώ οι κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να προστατεύσουν το 17% των χερσαίων υδάτινων περιοχών και το 10% των θαλάσσιων οικοτόπων, το 44% των ζωτικών περιοχών βιοποικιλότητας είναι τώρα υπό προστασία, μια αύξηση από το 29% το 2000.
Περίπου 200 επιτυχείς αναχαιτίσεις και εξαλείψεις επιθετικών ειδών σε νησιά, έχουν επίσης πραγματοποιηθεί. Ο ΟΗΕ αποκάλυψε, επίσης, ότι η κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος επιδεινώθηκε και ότι η αποτυχία δράσης μπορεί να υπονομεύσει τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής και τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης. Η επικεφαλής της βιοποικιλότητας του ΟΗΕ, Elizabeth Maruma Mrema, δήλωσε ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι που θα επηρεάσει το πώς οι μελλοντικές γενιές θα βιώσουν τον φυσικό κόσμο. «Τα οικοσυστήματα της Γης στο σύνολό τους διακυβεύονται.
Και όσο περισσότερο ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται τη φύση με μη αειφόρους τρόπους και υπονομεύει τη συμβολή της στην ανθρώπινη ζωή, τόσο περισσότερο υπονομεύεται τη δική μας ασφάλεια και ευημερία», είπε.
Η έκθεση είναι η τρίτη μέσα σε μία εβδομάδα, κάτι που επισημαίνει την αποκαρδιωτική κατάσταση του πλανήτη. Η έκθεση Living Planet 2020 του WWF και της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου (ZSL) αποκαλύπτει πως οι πληθυσμοί άγριας πανίδας, σε παγκόσμια βάση, βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, και έχουν συρρικνωθεί κατά τα δύο τρίτα, λόγω της ανθρώπινης υπερκατανάλωσης, της αύξησης του πληθυσμού και της εντατικοποίησης της γεωργίας. Προ διημέρου, η φιλανθρωπική οργάνωση προστασίας της άγριας φύσης, RSPB δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν κατάφερε να επιτύχει 17 από τους στόχους του Aichi και ότι το χάσμα μεταξύ ρητορικής και πραγματικότητας είχε ως αποτέλεσμα μια «χαμένη δεκαετία για τη φύση».
Οι 20 στόχοι για τη βιοποικιλότητα του Aichi κατανέμονται σε 60 ξεχωριστά κεφάλαια για την αποτελεσματική παρακολούθηση της συνολικής προόδου. Από αυτά, επτά έχουν επιτευχθεί, 38 έχουν δείξει κάποια πρόοδο, ενώ 13 δεν έχουν δείξει καμία πρόοδο. Για τα υπόλοιπα 2, δεν υπάρχουν στοιχεία. Ο κύριος στόχος του περιορισμού κατά 50% της μείωσης των φυσικών οικοτόπων, συμπεριλαμβανομένων των δασών, δεν επιτεύχθηκε. Ενώ τα παγκόσμια ποσοστά αποψίλωσης των δασών μειώθηκαν κατά περίπου το ένα τρίτο, τα τελευταία πέντε χρόνια -σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από το 2010 -η υποβάθμιση και ο κατακερματισμός των οικοσυστημάτων πλούσιων σε βιοποικιλότητα στις τροπικές περιοχές, παραμένουν υψηλά.
Οι περιοχές άγριας φύσης και οι υγρότοποι εξακολούθησαν να εξαφανίζονται και τα οικοσυστήματα γλυκού νερού, να απειλούνται σοβαρά. Μισό τρισεκατομμύριο δολάρια επιβλαβών, για το περιβάλλον, κρατικών επιδοτήσεων για τη γεωργία, τα ορυκτά καύσιμα και την αλιεία επισημαίνονται στην έκθεση ως ιδιαίτερος τομέας ανησυχίας από τον κύριο συγγραφέα της, David Cooper, αναπληρωτή εκτελεστικό γραμματέα της Σύμβασης για την Βιοποικιλότητα. «Βλέπουμε ακόμη περισσότερα δημόσια χρήματα να επενδύονται σε δράσεις που βλάπτουν τη βιοποικιλότητα από ότι σε αυτά που την υποστηρίζουν» είπε.
Αν και έχει σημειωθεί πρόοδος σε ορισμένες περιοχές, το ποσοστό των υπεραλιευθέντων θαλάσσιων αποθεμάτων αυξήθηκε κατά την τελευταία δεκαετία κατά το ένα τρίτο του συνόλου και πολλά είδη που δεν αποτελούν στόχο αλίευσης, απειλούνται λόγω μη βιώσιμων επιπέδων παρεμπίπτουσας αλιείας. Ως αποτέλεσμα, ο στόχος για τη βιώσιμη διαχείριση των ιχθυαποθεμάτων, δεν έχει επιτευχθεί.
Τα επίπεδα των πλαστικών αποβλήτων, αν και μειώθηκαν, δεν έχουν φτάσει σε επίπεδα που να μην βλάπτουν τη λειτουργία του οικοσυστήματος και τη βιοποικιλότητα, σύμφωνα με την έκθεση. Περίπου 260.000 τόνοι πλαστικών σωματιδίων έχουν συσσωρευτεί στους ωκεανούς με σοβαρές επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα, συχνά με άγνωστες επιπτώσεις. Η ρύπανση με ηλεκτρονικά απόβλητα επισημαίνεται επίσης ως ζήτημα αυξανόμενης ανησυχίας, που τροφοδοτείται από υψηλά ποσοστά κατανάλωσης.
Περισσότερο από το 60% των κοραλλιογενών υφάλων απειλούνται, ιδίως λόγω της υπεραλίευσης και καταστροφικών παράλιων πρακτικών, συμβάλλοντας αρνητικά στην μη επίτευξη ενός βασικού στόχου του 2015 για την ελαχιστοποίηση των απειλών. Στόχος που χάθηκε επίσης το 2020, λόγω της κλιματική αλλαγής, της αύξησης της οξύτητας των ωκεανών και της παράκτια ανάπτυξης. Ο στόχος της προστασίας των βιώσιμων οικοσυστημάτων, που λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των γυναικών, των αυτόχθονων κοινοτήτων και των φτωχών ανθρώπων, δεν επιτεύχθηκε. Η αξιολόγηση της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος στη Γη, διαπίστωσε ότι τα οικοσυστήματα που παρέχουν καθαρό νερό, φάρμακα και υποστηρίζουν τα προς το ζην, δεν έχουν προστατευτεί επαρκώς, επηρεάζοντας δυσανάλογα τις γυναίκες και τις ευάλωτες κοινότητες.
Οι συντάκτες της έκθεσης, ωστόσο, επεσήμαναν τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας, που οδήγησαν στη διάσωση 48 υπό εξαφάνιση ειδών, τις τελευταίες δεκαετίες, ως μια ένδειξη ελπίδας. «Το κρυμμένο μήνυμα πίσω από αυτά τα παγκόσμια μεγέθη, είναι ότι υπάρχει σημαντική πρόοδος και αυτό μας παρέχει ενδείξεις ότι εάν, πράγματι, εφαρμοστούν πολιτικές, αυτές λειτουργούν» δήλωσε ο David Cooper.
Πρόσθεσε δε, πως η αποτυχία επίτευξης των στόχων οφείλεται σε άρνηση ορισμένων κυβερνήσεων να κατανοήσουν το μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζει ο φυσικός κόσμος. «Νομίζω ότι οι περισσότερες χώρες το παίρνουν στα σοβαρά, αλλά ίσως μερικές φορές αφήνουν το ζήτημα στα υπουργεία περιβάλλοντος και δεν το αναβαθμίζουν επαρκώς στο σύνολο της κυβερνητικής δράσης».
Η έκθεση έρχεται καθώς τα μέλη της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα διαπραγματεύονται τους στόχους για αυτήν τη δεκαετία. Ο τελικός γύρος διαπραγματεύσεων για μια συμφωνία είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στο Kunming της Κίνας, τον περασμένο Οκτώβριο, αλλά καθυστέρησε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και αναμένεται τώρα να πραγματοποιηθεί τον Μάιο του 2021. Ένα σημαντικό μέρος του προτεινόμενου σχεδίου, είναι η προστασία του 30% του πλανήτη.
Ο Basile van Havre, επικεφαλής των διαπραγματεύσεων, δήλωσε: «Ένα από τα κύρια μαθήματα των στόχων της βιοποικιλότητας του Aichi είναι ότι το επόμενο σετ στόχων πρέπει να είναι εφικτό», συμπληρώνοντας: «Νομίζω ότι ήταν πολύ αξιέπαινη η προσπάθεια να θέσουμε φιλόδοξους στόχους τις τελευταίες δεκαετίες. Αποδείχτηκε όμως, πως ήταν δύσκολο να επιτευχθούν και φαίνεται πλέον ξεκάθαρα, πως οι άνθρωποι επιθυμούν να έχουν πιο ρεαλιστικούς στόχους».
Πηγή: New York Times, Guardian
