Πάντοτε στο άκουσμα της συγκεκριμένης φράσης, σαν από μόνιμη ψυχολογική εγρήγορση, ίσως και από ευαλωτότητα που ακουμπά σε προσωπικά βιωματικά στοιχεία, εγειρόταν μέσα μου μια έντονη ένσταση ως προς το λανθάνον, το κρυφό περιεχόμενο αυτής της διατύπωσης.

Πάντοτε σκέφτομαι ότι δεν υπάρχουν ή δε θα ’πρεπε να υπάρχουν παιδιά… χωρισμένων… γονιών, αλλά παιδιά… που οι γονείς τους έχουν χωρίσει. Οι γονείς οφείλουν στη λειτουργία τους να μην είναι «χωρισμένοι», το ότι μάλιστα έπαψαν να είναι σύντροφοι δε σημαίνει ότι έπαψαν να είναι και γονείς. Από μόνο του ένα διαζύγιο σε «χωρίζει στα δύο», σε θέτει ενώπιον των επιλογών, των ευθυνών και των επιθυμιών σου, σε διχάζει. Το ρόλο, όμως, του γονέα, πραγματικά τον παντρεύεσαι.

Το διαζύγιο αποτελεί μια διαδικασία πολλών αλλαγών, τόσο για το κάθε μέλος, όσο και για τις σχέσεις μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, που συνήθως διαρκεί χρόνια. Μάλιστα, σε μια οικογένεια με παιδιά ελάχιστες φορές το διαζύγιο αποτελεί μια απόφαση κοινή. Σε ένα ποσοστό περιπτώσεων, το διαζύγιο συνοδεύεται για πολλά χρόνια από μια εντονότατη σύγκρουση μεταξύ των γονιών, που μεταφράζεται σ’ έναν αγώνα για τα παιδιά και πραγματοποιείται μέσω των παιδιών. Η χρησιμοποίηση, όμως, του παιδιού από τους γονείς, είτε ως συμμάχου του ενός γονιού εναντίον του άλλου , είτε ως ακροατή της διαμάχης, είναι εξαιρετικά επιβλαβής για το ίδιο.

Από τη στιγμή που η απόφαση του διαζυγίου έχει ληφθεί, τα ακόλουθα θεωρούνται ένας σημαντικός τρόπος βοήθειας για τα παιδιά:

• Μην αναβάλλετε τη στιγμή της αποκάλυψης στα παιδιά. Η επιθυμία για χωρισμό δημιουργεί μεγάλη ενοχή στους περισσότερους γονείς.

• Ενθαρρύνετε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματα του, τη λύπη του ή το θυμό του. Θα πρέπει να μπορεί να θρηνήσει χωρίς να είναι υποχρεωμένο να κρύβει τα συναισθήματα απώλειας από τον εαυτό του ή τους μεγάλους. Κάτι τέτοιο, βέβαια, προϋποθέτει «δυνατούς», «συμπαγείς», αποενοχοποιημένους για την πράξη τους γονείς.

• Να είστε σαφείς, έτσι ώστε τα παιδιά σας να μην ενθαρρύνονται να αναλάβουν οποιαδήποτε προσπάθεια επανασύνδεσης.

• Τονίστε στα παιδιά ότι το διαζύγιο, παρά το γεγονός ότι κάποιοι τώρα θα ζουν χωριστά, δεν αποδυναμώνει το δεσμό με το γονιό που θα αποχωριστεί… και τηρήστε το με τη στάση σας.

• Επιτρέψτε στα παιδιά σας να αγαπούν και τους δύο γονείς ελεύθερα και ανοικτά.

• (Αν το πιστεύετε), τονίστε στα παιδιά σας ότι ήταν από τις μεγαλύτερες χαρές του γάμου σας.

• Πείτε τους ότι δε φταίνε εκείνα γι ’αυτό που συμβαίνει.

Δεν μπορεί κανείς να εγγυηθεί ότι ένας χωρισμός δε θα επιφέρει πόνο στα παιδιά. Σκεφτείτε, όμως, ότι κάθε παιδί θα προτιμούσε να ζει με δύο ευτυχισμένους γονείς. Εάν οι γονείς δεν μπορούν να βρουν ένα ειρηνικό, βιώσιμο τρόπο συνύπαρξης και συντροφικότητας, τότε δε βοηθούν το παιδί μένοντας μαζί για δικό του χατίρι…!

Σκεφτείτε ποιά εκδοχή είναι καλύτερη: Ένας ενήλικας που έμαθε να κυνηγά και να διεκδικεί την ευτυχία, γιατί είδε τη μητέρα και τον πατέρα του να χωρίζουν και να το κάνουν και οι ίδιοι, να μη συμβιβάζονται με τη δυστυχία χρησιμοποιώντας τον ως δικαιολογία… ή ένας ενήλικας από ένα μη διαλυμένο, αλλά βαθιά δυστυχισμένο σπίτι για το οποίο του φόρτωναν άθελα του όλη την ευθύνη;

Σκεφτείτε ψυχο… λογικά!

Η Δήμητρα Ζάφειρα είναι Κλινική Ψυχολόγος, M.Sc

Τηλ. Επικοινωνίας: 2107231074