Η πιο σημαντική διάκριση του εκφοβισμού είναι μεταξύ άμεσου (direct bullying) και έμμεσου (relational bullying).
Ο άμεσος εκφοβισμός εκδηλώνεται σωματικά και λεκτικά. Συγκεκριμένα, ο σωματικός εκφοβισμός, που είναι η πιο φανερή μορφή εκφοβισμού, περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως χτυπήματα, κλωτσιές, σπρωξίματα και υποκλοπή προσωπικών αντικειμένων, ενώ ο λεκτικός βρισιές, πειράγματα, απειλές, προσβολές κ.ά.
Αντιθέτως, ο έμμεσος εκφοβισμός είναι συγκαλυμμένος, γίνεται μέσω τρίτων προσώπων και περιλαμβάνει πρακτικές όπως η κοινωνική απομόνωση, ο κοινωνικός αποκλεισμός του ατόμου από μία ομάδα και η διάδοση φημών. Ο εκφοβισμός αυτός είναι μια μορφή κακοποίησης.
Μορφές εμπλοκής στο σχολικό εκφοβισμό
Ο εκφοβισμός είναι μια ομαδική διαδικασία όπου τα περισσότερα από τα παιδιά έχουν ένα καθορισμένο ρόλο. Μάλιστα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών, υπάρχουν έξι διαφορετικοί ρόλοι που λαμβάνονται από τα παιδιά στη διαδικασία του εκφοβισμού: θύμα, θύτης, εμψυχωτής του θύτη, βοηθός του θύτη, υπερασπιστής του θύματος και μη εμπλεκόμενος.
Οι θύτες του εκφοβισμού είναι οι νέοι που συστηματικά και κατ’ επανάληψη στοχεύουν μια άλλη ομάδα νέων εναντίον των οποίων επιτίθενται άμεσα και σωματικά (π.χ. χτύπημα) ή έμμεσα (π.χ. αποφυγή). Οι θύτες είναι συνήθως μεγαλύτεροι και ισχυρότεροι από ό,τι οι στόχοι τους. Διακρίνεται, ακόμη, και ένας άλλος τύπος δραστών οι οποίοι συμμετέχουν στον εκφοβισμό, αλλά δεν αναλαμβάνουν οι ίδιοι την πρωτοβουλία. Αυτοί οι δράστες ονομάζονται «παθητικοί θύτες», «οπαδοί» ή «αγχώδεις θύτες».
Στην περίπτωση των θυμάτων δύο τύποι διακρίνονται: τα παθητικά και τα επιθετικά θύματα. Τα επιθετικά θύματα είναι στην πλειοψηφία τους αγόρια και δεν φαίνεται να χαρακτηρίζονται από ένα επιθετικό πρότυπο συμπεριφοράς.
Είναι συναισθηματικά και συμπεριφορικά απορρυθμισμένα (διαταραχές στη ρύθμιση του συναισθήματος και της συμπεριφοράς), παρορμητικά, υπερκινητικά, με ανεπαρκείς ακαδημαϊκές επιδόσεις, ενώ παρουσιάζουν και δυσκολίες συγκέντρωσης. Η υπερβολικά αντιδραστική συμπεριφορά τους μπορεί να είναι ένας σημαντικός λόγος που γίνονται στόχοι του εκφοβισμού. Είναι ιδιαίτερα αντιπαθή από τους συνομηλίκους τους και φαίνεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κοινωνικής απόρριψης από αυτούς, και αντιμετωπίζουν αδυναμία προσαρμογής σε πολλούς λειτουργικούς τομείς. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους τους αποφεύγουν οι συμμαθητές του είναι ο φόβος μήπως πέσουν και οι ίδιοι θύματα εκφοβισμού.
Τα παθητικά θύματα σπάνια παρατηρούνται να εμπλέκονται σε επιθετικές συμπεριφορές, καθώς αποφεύγουν τις συγκρούσεις. Εμφανίζονται, όμως, αναποτελεσματικά στη χρήση πειθούς ή άλλων τακτικών διαχείρισης των συγκρούσεων ώστε να σταματήσουν τον εκφοβισμό. Είναι αδύναμα και υποκύπτουν στις απαιτήσεις των επιτιθέμενών τους.
Πηγή : Your Psychology.gr