Ξεμπλοκάρει με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας η επέκταση του επιβατικού λιμένα του Πειραιά που είχε δρομολογηθεί για τον ελλιμενισμό κρουαζερορόπλοιων του ΟΛΠ, προϋπολογισμού 136.283.800 ευρώ (συν ΦΠΑ)
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, ανέτρεψε την προηγούμενη απόφαση της Επιτροπής Αναστολών και κατά πλειοψηφία δικαίωσε τον ΟΛΠ, κάνοντας αυτήν τη φορά δεκτή την αίτηση του Οργανισμού.
Η απόφαση που ελήφθη κατά πλειοψηφία επιτρέπει στον ΟΛΠ να προκηρύξει δημόσιους διαγωνισμούς, τονίζοντας ότι δεν δεσμεύεται από τις σχετικές κοινοτικές που διέπουν τους διαγωνισμούς και τις προμήθειες.
Με πρόεδρο την κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Διομήδη Κυριλλόπουλο, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου έκανε στροφή 180 μοιρών από την άποψη που είχε εκφράσει η Επιτροπή Αναστολών με δύο αποφάσεις της στις οποίες είχε κρίνει ότι δεν υπήρξε επαρκής δημοσιότητα στην πρόκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος η οποία κατέληξε, τον Απρίλιο του 2016, στην υπογραφή της σύμβασης αγοραπωλησίας με την Cosco. Ακόμη, η επιτροπή Αναστολών είχε κρίνει ότι ο ΟΛΠ θεωρείται δικαιούχος των δικαιωμάτων που παραχωρήθηκαν και εξακολουθεί να έχει την ιδιότητα του αναθέτοντα φορέα, δηλαδή μπορεί να προκηρύσσει διαγωνισμούς.
Κατά πλειοψηφία, ανέτρεψε την απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ και κατά πλειοψηφία δικαίωσε τον ΟΛΠ.
Αναλυτικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ΄ αριθμ. 1028/2019 απόφασή της έκρινε για το «καυτό» αυτό ζήτημα, ότι ο ΟΛΠ δεν δεσμεύεται από τις κοινοτικές οδηγίες στον τομέα των διαγωνισμών, προμηθειών. Δηλαδή, ο ΟΛΠ όταν προκηρύσσει δημόσιους διαγωνισμούς δεν πρέπει να τηρεί την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Αναλυτικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ΄ αριθμ. 1028/2019 απόφασή της έκρινε για το «καυτό» αυτό ζήτημα, ότι ο ΟΛΠ δεν δεσμεύεται από τις κοινοτικές οδηγίες στον τομέα των διαγωνισμών, προμηθειώνΑντίθετα, η επιτροπή Αναστολών (382-383/2019 αποφάσεις) είχε κρίνει ότι δεν υπήρξε επαρκής δημοσιότητα στην πρόκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος η οποία κατέληξε, τον Απρίλιο του 2016, στην υπογραφή της σύμβασης αγοραπωλησίας με την Cosco. Ακόμη, η επιτροπή Αναστολών είχε κρίνει ότι ο ΟΛΠ θεωρείται δικαιούχος των δικαιωμάτων που τα παραχωρήθηκαν και εξακολουθεί να έχει την ιδιότητα του αναθέτοντα φορέα, δηλαδή μπορεί να προκηρύσσει διαγωνισμούς.
Η Ολομέλεια στην επίμαχη απόφασή της, κατ΄ αρχάς, αναφέρει ότι «το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, κτηρίων και άλλων εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός της λιμενικής ζώνης του λιμένα Πειραιώς που παραχωρήθηκε στην ΟΛΠ Α.Ε. με την από 13.2.2002 σύμβαση, και το οποίο αποτελούσε το βασικό περιουσιακό της δικαίωμα, επιχειρήθηκε να εκχωρηθεί με την από 5.3.2014 πρόσκληση του ΤΑΙΠΕΔ με μια ενιαία και αδιαίρετη διαδικασία (πώληση μετοχών και τροποποίηση, κατόπιν αναδιαπραγμάτευσης, της σύμβασης παραχώρησης) σε ιδιώτη επενδυτή».
Παράλληλα, η πλειοψηφούσα άποψη της Ολομέλειας, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση του ΣτΕ, μεταξύ των άλλων, έκρινε:
«Στην πρόσκληση αυτή προβλέφθηκε ότι η σύμβαση παραχώρησης θα αποτελέσει αντικείμενο αναδιαπραγμάτευσης, και ενδεχομένως τροποποίησης, με σκοπό (μεταξύ άλλων θεμάτων):
(i) να εισαχθούν περισσότερο λεπτομερείς παράμετροι και προδιαγραφές σχετικά με τις τρέχουσες υποχρεώσεις του ΟΛΠ να παρέχει, φιλοξενεί ή/και υποστηρίζει μια πλήρη σειρά από λιμενικές υπηρεσίες και δραστηριότητες εντός του Λιμένος Πειραιώς,
(ii) να διατηρηθεί η θέση και ο ρόλος του λιμένος Πειραιώς και η κεφαλαιώδης εθνική σημασία του ως κύριου θαλάσσιου λιμένα που συνδέει την ηπειρωτική Ελλάδα με τα νησιά του Αιγαίου,
(iii) να ενθαρρυνθεί η επένδυση προκειμένου να βοηθηθεί η αναζωογόνηση των περιοχών / δραστηριοτήτων κατασκευής και επισκευής πλοίων,
(iv) να στηριχθεί η ισόρροπη ανάπτυξη των διάφορων λειτουργιών και δραστηριοτήτων εντός του Λιμένος Πειραιώς,
(v) να προσδιοριστεί λεπτομερώς η κατάλληλη διαδικασία για τον καθορισμό και την έγκριση από το Ελληνικό Δημόσιο των τιμολογίων που σχετίζονται με τις δραστηριότητες ακτοπλοΐας, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές, κοινωνικές και δημογραφικές παραμέτρους,
(vi) να προκύψουν κατάλληλα κίνητρα και μηχανισμοί αναπροσδιορισμού που να καθορίζουν τα επίπεδα των χρηματικών ανταλλαγμάτων παραχώρησης καταβλητέα από τον ΟΛΠ στο Ελληνικό Δημόσιο, και
(vii) να συμφωνηθούν συγκεκριμένες επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά».
Ακόμη, η απόφαση αναφέρει ότι «λαμβανομένων δε υπόψιν:
α) ότι στην ανωτέρω πρόσκληση, η οποία αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ, περίληψη δε αυτής δημοσιεύθηκε στο συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις εφημερίδες Καθημερινή και International New York Times, υπήρχε ρητή εξαγγελία περί αναδιαπραγμάτευσης και τροποποίησης της εν λόγω σύμβασης, η οποία αποτέλεσε θεμελιώδη όρο για την εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος προς απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ Α.Ε. και
β) ότι η δυνητική αγορά στην οποία απευθύνθηκε η εν λόγω πρόσκληση, ενόψει των απαιτήσεων του οικείου εγχειρήματος, συνετίθετο από ειδικό επενδυτικό κοινό με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία στον σχετικό τομέα, οι επιχειρήσεις οι οποίες θα εξέφραζαν την πρόθεση να λάβουν μέρος στη διαγωνιστική διαδικασία για την απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ Α.Ε. ευλόγως είχαν σαφή επίγνωση ότι η ανωτέρω από 13.2.2002 σύμβαση παραχώρησης θα αποτελούσε (όπως εξάλλου οριζόταν ρητώς στην από 5.3.2014 πρόσκληση) αντικείμενο αναδιαπραγμάτευσης, ήτοι αντικείμενο διαβουλεύσεων με σκοπό τη σύναψη νέας σύμβασης παραχώρησης, με πλήρη μεταβολή της φύσης του παραχωρηθέντος στην ΟΛΠ Α.Ε. αποκλειστικού δικαιώματος δια της προβλέψεως σε αυτήν όρων και δικαιωμάτων του παραχωρησιούχου ριζικώς διαφόρων των οριζομένων στην από 13.2.2002 σύμβαση, ανταποκρινομένων δε στον χαρακτήρα της ΟΛΠ Α.Ε. ως ανώνυμης εταιρείας με αμιγώς, πλέον, ιδιωτικό και επιχειρηματικό χαρακτήρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη συνέχιση της παροχής λιμενικών υπηρεσιών στον λιμένα Πειραιώς» δέχεται την αίτηση του ΟΛΠ.
