Η Goldman Sachs προβλέπει ότι μία ισχυρή διόρθωση στις παγκόσμιες μετοχές βρίσκεται στον ορίζοντα, αλλά όπως επισημαίνει, οποιαδήποτε τέτοια βουτιά θα αποτελούσε ευκαιρία για νέα είσοδο στις αγορές. Για τον κίνδυνο μεγάλου sell-off στις αγορές προειδοποίησε την Παρασκευή η και η Bank of America Merrill Lynch.
Καμπανάκι για το ενδεχόμενο διόρθωσης στις αγορές και ιδιαίτερα στα χρηματιστήρια ύστερα από μεγάλο διάστημα συνεχούς ανόδου έχει κρούσει από το Νοέμβριο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρώπης θα ήταν η διόρθωση των υψηλών αποτιμήσεων κυρίως των αμερικανικών μετοχών, δήλωσε προ ημερών ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Βίτορ Κονστάντσιο, ενισχύοντας τους φόβους για απότομη προσγείωση της Wall Street, έπειτα από αλλεπάλληλα ρεκόρ.
Πρώτη φορά στην Ιστορία, η κεφαλαιοποίηση των διεθνών χρηματιστηρίων προσεγγίζει τα 100 τρισ. δολάρια.
Το 2017, ο δείκτης Dow Jones έχει καταγράψει περίπου 48 ρεκόρ και ξεπέρασε πρόσφατα το φράγμα των 24.000 μονάδων. Φέτος, οι αποδόσεις στη Wall Street είναι οι τρίτες υψηλότερες της τελευταίων 50 ετών, σύμφωνα με το Bloomberg.
Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) προστέθηκε στους οργανισμούς που προειδοποιούν για τη μεγάλη άνοδο των χρηματιστηρίων στον ανεπτυγμένο κόσμο.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της αμερικάνικης τράπεζας, τα προειδοποιητικά σήματα για πτώση κατά 10% με 20% στις τιμές των μετοχών κατά τους προσεχείς μήνες ήδη αναβοσβήνουν.
Ο δείκτης της επενδυτικής όρεξης για ρίσκο της Goldman κυμαίνεται κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, υποδεικνύοντας μια απότομη άνοδο στην αισιοδοξία των επενδυτών, ενώ οι traders φαίνεται να μην ανησυχούν για τους πολιτικούς κινδύνους όπως οι εθνικές εκλογές της Ιταλίας.
Παρ ‘όλα αυτά, όπως τονίζουν, ο κίνδυνος μιας bear market θεωρείται χαμηλός, καθώς η ισχυρή και συγχρονισμένη παγκόσμια ανάπτυξη αποτελεί λόγο για να παραμείνει κανείς bullish στις διεθνείς αγορές.
«Δεν πιστεύουμε ότι αυτή η διόρθωση θα είναι παρατεταμένη ή θα εξελιχθεί σε μια bear market», τονίζει η Goldman Sachs.
«Ιστορικά, υπάρχουν πολλά παραδείγματα διορθώσεων που είναι βραχύβιες και δεν μετατρέπονται σε bear markets που συνήθως συνδέονται με την αδύναμη οικονομία».
Η Goldman Sachs η οποία παραμένει overweight στις παγκόσμιες μετοχές, ορίζει μια αγορά αρκούδων (bear market) ως πτώση της τάξης του 20% ή περισσότερο.
Το ποσό της προστιθέμενης αξίας στις αμερικανικές μετοχές τον φετινό Ιανουάριο οδεύει προς μηνιαία επίπεδα ρεκόρ, ενώ ο παγκόσμιος δείκτης MSCI All-Country World διαπραγματεύεται κοντά σε ένα ιστορικό υψηλό, λόγω της αισιοδοξίας για την οικονομική ανάπτυξη και τα εταιρικά κέρδη.
Αν και η πρόσφατη δύναμη των παγκόσμιων μετοχών δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι πρέπει να εισέλθουν σε μια φάση διόρθωσης, ωστόσο η Goldman Sachs εκτιμά ότι αυτό δείχνει ότι η διόρθωση έχει καθυστερήσει.
«Οι αυξανόμενες αποτιμήσεις, εν μέσω αυξημένης αισιοδοξίας, καθιστούν την αγορά πιο ευάλωτη σε πτώση ακόμη και αν η υποκείμενη τάση παραμένει άθικτη», τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα.
Αν και υπάρχουν λόγοι να είναι κανείς bullish στις παγκόσμιες μετοχές το 2018 και οι κίνδυνοι είναι χαμηλοί, μια διόρθωση γίνεται όλο και πιο πιθανή, επισημαίνει.
Ο δείκτης Bull/bBar Market Risk βρίσκεται σε πολύ αυξημένα επίπεδα και στο ίδιο επίπεδο που είχε βρεθεί πριν το σκάσιμο της φούσκας του dot com και της πιστωτικής αγοράς.
Πάντως, όπως εξηγεί, η συνέχιση του χαμηλού πληθωρισμού και της χαλαρής νομισματικής πολιτικής υποδηλώνουν ότι μία διόρθωση είναι πιο πιθανή από ότι μία bear market.
Οι πιθανοί κίνδυνοι για το 2018
Συνήθως υπάρχει μια τάση να πιστεύει κανείς ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά, μέχρι που αποδεικνύεται ότι δεν είναι. Εάν έχουν μάθει κάτι οι οικονομολόγοι από τα κραχ των αγορών αυτού του αιώνα, είναι ότι όταν συμβεί το κακό οι συνέπειες είναι τόσο ισχυρές που μπορούν να «γονατίσουν» ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό οικοδόμημα, αλλά και να οδηγήσουν την οικονομία σε ύφεση.
Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι οι ρυθμοί παγκόσμιας ανάπτυξης υποχώρησαν από περίπου 4,4% σε μόλις 1,9% το 2001, όταν έσκασε η φούσκα dot.com. Στην πιστωτική κρίση του 2008, η παγκόσμια οικονομία «γονάτισε» και πάλι και από ρυθμούς ανάπτυξης 4,3% το 2007 οδηγήθηκε σε ύφεση 1,9% το 2009.
Οι πιθανές εστίες μιας νέας «φούσκας» είναι πολλές, καθώς η υπερχαλαρή νομισματική πολιτική και η διοχέτευση άφθονης ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες μετά την κρίση οδήγησαν τις αποτιμήσεις σε υπερβολικά επίπεδα.
Η άνοδος του bitcoin στη διάρκεια αυτής της χρονιάς θα μπορούσε να εγκυμονεί τον κίνδυνο μιας «φούσκας». Η τιμή του ψηφιακού νομίσματος ξεπέρασε το φράγμα των 19.000 δολαρίων, με κέρδη πάνω από 1.600% από τις αρχές του έτους, τότε που αξία του ήταν κάτω των 1.000 δολαρίων. Σε μια όμως πικρή υπενθύμιση πως ό,τι ανεβαίνει μπορεί πολύ εύκολα να προσγειωθεί, έχοντας απολέσει μέσα σε δύο συνεδριάσεις περισσότερα από 3.000 δολάρια, υποχωρώντας κάτω από το όριο των 16.000 δολαρίων.
Το παγκόσμιο χρέος θα μπορούσε να αποτελεί μια πιθανή «φούσκα». Σήματα κινδύνου εκπέμπουν και τα διεθνή χρηματιστήρια, ειδικά η Wall Street. Από την ημέρα της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ η συνολική κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών μετοχών έχει αυξηθεί πάνω από πέντε τρισ. δολάρια.
Καμπανάκι κινδύνου και από την ΕΚΤ
Σε μια ασυνήθιστη κίνηση η ΕΚΤ έκανε, από το Νοέμβριο ήδη, ανοικτά λόγο για το ενδεχόμενο «μεγάλων διορθώσεων των τιμών στο μέλλον». Η προειδοποίηση αυτή έγινε στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης της εξαμηνιαίας Έκθεσης για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα.
Η ΕΚΤ ανησυχεί για δύο λόγους.
Πρώτον, επειδή μια βουτιά στις αγορές και ιδιαίτερα στις μετοχές μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ανάπτυξη στην ευρωζώνη και σε όλο τον κόσμο. Οι πιθανές εστίες μιας νέας «φούσκας» είναι πολλές, καθώς η υπερχαλαρή νομισματική πολιτική και η διοχέτευση άφθονης ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες μετά την κρίση οδήγησαν τις αποτιμήσεις σε υπερβολικά επίπεδα
Δεύτερον, επειδή η Κεντρική Τράπεζα θέλει να προετοιμάσει από τώρα τις αγορές για τη σταδιακή μείωση της ρευστότητας και την αύξηση των επιτοκίων που θα ακολουθήσει ύστερα από αρκετά χρόνια ιδιαίτερα χαλαρής νομισματικής πολιτικής.
Στις ΗΠΑ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) έχει ήδη αρχίσει να αυξάνει το κόστος δανεισμού και αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκια έως και τέσσερις φορές μέσα στο 2018.
Η ΕΚΤ αναμένεται ότι θα ολοκληρώσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης προς τα τέλη του επόμενου έτους και οι αγορές ήδη στοιχηματίζουν ότι θα αρχίσει να βάζει τέλος στην εποχή του πολύ φθηνού χρήματος.
Όπως σημειώνει η ΕΚΤ, εξακολουθεί να υπάρχει η πιθανότητα να αλλάξει ξαφνικά το κλίμα στις αγορές και να επηρεαστούν οι τιμές.
Στις αγορές υπάρχουν σημάδια ότι πολλοί παίκτες αναλαμβάνουν πλέον μεγάλους επενδυτικούς κινδύνους, κάτι που σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες μπορεί να επιφέρει στο μέλλον μεγάλες διορθώσεις τιμών.
Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος που βλέπει η ΕΚΤ για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Η Κεντρική Τράπεζα κάνει επίσης λόγο για πιθανότητα νέας αύξησης του κόστους δανεισμού χωρών της ευρωζώνης σε περίπτωση που επικρατήσει πολιτική αστάθεια. Η αύξηση αυτή στο κόστος δανεισμού θα μπορούσε να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά για τις χώρες αυτές.
