Στο 2,6% διαμορφώθηκε στο τέταρτο τρίμηνο του 2008 ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας έναντι 2,9% στο τρίτο τρίμηνο του ίδιου έτους, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της ΕΣΥΕ, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

Και εάν στην Ελλάδα παρατηρείται σχετική ισορροπία στην υπόλοιπη Ευρώπη οι εξελίξεις δεν είναι καθόλου καλές.

Τη μεγαλύτερη συρρίκνωση στην ιστορία της σημείωσε η οικονομία της Ευρωζώνης στο τέταρτο τρίμηνο του 2008, σύμφωνα με τα στοιχεία του Eurostat. Τα οικονομικά στοιχεία της ευρωζώνης εμφανίζονται χειρότερα από τα αντίστοιχα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 1% σε τριμηνιαία βάση.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των 15 κρατών μελών συρρικνώθηκε κατά 1,5% στο τελευταίο τρίμηνο του 2008, έναντι μείωσης 1,2% που είχε σημειώσει το τρίτο τρίμηνο σε ετήσια βάση.

Οι αναλυτές που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters ανέμεναν τριμηνιαία συρρίκνωση 1,3% για το δ’ τρίμηνο του 2009, έναντι 0,2% το β’ και γ’ τρίμηνο του έτους, ενώ σε ετήσια βάση εκτιμούσαν συρρίκνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας κατά 1,1%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ο ρυθμός ανάπτυξης της ευρωζώνης για όλο το 2008 ανήλθε στο 0,7% σε σύγκριση με το 2007. Όσον αφορά στα επιμέρους στοιχεία του τέταρτου τριμήνου, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, η Γερμανική, συρρικνώθηκε κατά 2,1%, η Γαλλία κατά 1,2%, η Ισπανία κατά 1%, ενώ η παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών στην Ιταλία μειώθηκε κατά 1,8%.

Τα πρόσφατα στοιχεία για το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, σε συνδυασμό με την ταχύτατη επιβράδυνση των τιμών στα καταναλωτικά προϊόντα, αναμένεται να ασκήσουν νέες πιέσεις στην ΕΚΤ για περαιτέρω μείωση των ευρωπαϊκών επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση Μαρτίου.

Απομακρύνεται το ενδεχόμενο ανάκαμψης μέσα στο 2009

Οικονομολόγοι που συμμετείχαν στην τελευταία έρευνα της WSJ που πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο, μολονότι οι περισσότεροι εξακολουθούν να προβλέπουν αύξηση του αμερικανικού ΑΕΠ μέχρι το τρίτο τρίμηνο, συμφωνούν ότι το σενάριο «ανάκαμψης στο δεύτερο εξάμηνο» φαίνεται τώρα λιγότερο πιθανό εν συγκρίσει με λίγους μήνες πριν.

Το Σεπτέμβριο, οι οικονομολόγοι πίστευαν κατά μέσο όρο ότι το αμερικανικό ΑΕΠ θα ενισχυόταν 1,2% στο πρώτο τρίμηνο του 2009, ενώ τώρα προβλέπουν συρρίκνωση 4,6%. Αλλαγή έχει γίνει και στις προβλέψεις για το δεύτερο τρίμηνο, από ανάπτυξη 1,9% σε μείωση 1,5%. Για το τρίτο τρίμηνο, κάνουν λόγο κατά μέσο όρο για ανάπτυξη 0,7%, ενώ και η εικόνα του τέταρτου τριμήνου έχει επισκιαστεί ελαφρώς, καθώς τώρα αναμένεται ανάπτυξη 1,9% από 2,1% στην έρευνα του Νοεμβρίου.

Τα κυβερνητικά μέτρα τόνωσης της οικονομίας υπήρξαν το σημείο-«κλειδί» για τις περισσότερες προβλέψεις που είχαν προβλέψει θετικό κλείσιμο του 2009, όμως οι οικονομολόγοι στην έρευνα του Φεβρουαρίου εξέφρασαν κατά το πλείστον τη δυσαρέσκειά τους απέναντι στο περιεχόμενο του πακέτου. Τα σχόλια για τον αντίκτυπο των μέτρων εφέτος είναι «υπερβολικά αργά», «προσφέρουν ελάχιστον στήριγμα», «υπερβολική σπατάλη χρημάτων» κ.ά.

Στο ερώτημα, πόσες θέσεις εργασίας προβλέπουν ότι θα χαθούν εφέτος στις ΗΠΑ, έκαναν λόγο για απώλειες 183.000 μηνιαίως. Εάν όμως η αγορά εργασίας συμπεριφερθεί όπως και στις δύο προηγούμενες περιόδους ύφεσης, τότε οι απώλειες θέσεων εργασίας και η ανεργία πιθανόν να συνεχίσουν να αυξάνονται για αρκετούς μήνες αφότου η οικονομία επιστρέψει σε ανάπτυξη.

Για την ανεργία προβλέπουν να εκτιναχθεί στο 8,8% μέχρι το Δεκέμβριο από το σημερινό 7,6%. Υπάρχουν ωστόσο και κάποιοι που κάνουν λόγο για ανεργία στο 10% μέχρι το τέλος του έτους και βλέπουν την οικονομία να παραμένει σε συρρίκνωση έως το 2010.

Ο τομέας όμως στον οποίο συμφωνούν οι περισσότεροι οικονομολόγοι είναι η χρηματιστηριακή αγορά: το 68% των ερωτηθέντων βλέπουν ότι τώρα είναι καλή περίοδος για αγορά μετοχών, ειδικά για τους μακροπρόθεσμους επενδυτές.