Στα 10,5 δισ. ευρώ ανέρχονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, σύμφωνα με στοιχεία των υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας.
Η συντριπτική πλειονότητα των οφειλών δημιουργήθηκε πριν από το 2009, ενώ τα μεγαλύτερα ποσά οφείλονται από λίγους μεγαλοοφειλέτες.
Σε παλαιότερες δηλώσεις του, ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης έχει υποστηρίξει ότι η σημερινή εικόνα του ασφαλιστικού συστήματος είναι το αποτέλεσμα ενός κατακερματισμένου συστήματος γεμάτου ανισότητες, διάτρητου, που «έμπαζε» από παντού, ενώ έχει αναφερθεί σε φαινόμενα ανευθυνότητας και ασυνέπειας που δημιουργήθηκαν κυρίως την περίοδο που η οικονομική κατάσταση ήταν καλύτερη.
Τα στοιχεία αυτά προέκυψαν μετά τη δημιουργία -πριν από λίγους μήνες- του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ).
Στο ΚΕΑΟ έχει δημιουργηθεί Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μητρώο Οφειλετών, στο οποίο εντάσσονται σταδιακά από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης (ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ) οι οφειλές άνω των 5.000 ευρώ των εργοδοτών ή ασφαλισμένων που δεν εξόφλησαν, δεν ρύθμισαν την οφειλή ή έχασαν τη ρύθμιση επειδή δεν κατέβαλαν κανονικά τη δόση.
Στο ΚΕΑΟ έχουν μεταφερθεί έως σήμερα τα χρέη 213.234 πολιτών, συνολικού ύψους 10.472.769.238,72 ευρώ.
Το 83% των οφειλών δημιουργήθηκε από το 2009 και παλαιότερα, ενώ το 17% από το 2009 και μετά.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, ο κύριος όγκος των οφειλών είναι προς το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) και τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ).
Το μεγαλύτερο μέρος τους αφορά μεγαλοοφειλέτες, αφού μόλις 833 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 26,46% των οφειλών. Αντίθετα, περίπου το 66% των οφειλετών χρωστά ποσά έως 20.000 ευρώ έκαστος.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, μικρό είναι το ενδιαφέρον των οφειλετών να υπαχθούν σε ρύθμιση.
Το συνολικό ποσό οφειλής που έχει ρυθμιστεί αντιστοιχεί σε 586.613.275 ευρώ και αφορά σε 16.084 αποφάσεις. Αντίστοιχα, τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από την έναρξη της λειτουργίας του ΚΕΑΟ δεν ξεπερνούν τα 180 εκατ. ευρώ.
Σε δηλώσεις του κατά τη συγκρότηση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, ο κ. Βρούτσης είχε αναφέρει ότι στόχος είναι η εμπέδωση ασφαλιστικής συνείδησης καθώς και μιας νέας κοινωνικής αντίληψης, μιας νέας αρχής για το ασφαλιστικό σύστημα.
Χαρακτήρισε, μάλιστα, τη συνεπή πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών προϋπόθεση για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής της αλληλεγγύης.
Σύμφωνα με τα στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, η ύπαρξη του ΚΕΑΟ προσφέρει μια καθαρή και έγκυρη εικόνα των οφειλών, αντικαθιστώντας αυθαίρετες και υποθετικές προσεγγίσεις που έβλεπαν κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας.
Τα ίδια στελέχη σημειώνουν ότι αποτελεί συνέχεια της πολιτικής του υπουργού Εργασίας για την καταγραφή, μέσω ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων, της πραγματικής εικόνας του ασφαλιστικού συστήματος και των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν ορισμένοι εργοδότες για να αποφύγουν την καταβολή των εισφορών, εκμεταλλευόμενοι αδυναμίες του συστήματος. Πρόκειται για μεθόδους που έχουν εντοπισθεί κατά καιρούς από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του Υπουργείου Εργασίας.
Μια εξ αυτών, αρκετά συνηθισμένη, είναι η δημιουργία εικονικών θυγατρικών επιχειρήσεων, μέσω των οποίων μπορούν να μεταφέρουν το προσωπικό μεταξύ των εταιρειών, τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις σε επιχειρήσεις χωρίς περιουσία, όπως επίσης και να ασφαλίζουν εικονικά τα μέλη διοίκησης ή πρόσωπα της οικογενείας τους ή του περιβάλλοντός τους.
Συχνά, επίσης, ορίζονται σαν υπεύθυνοι των επιχειρήσεων «αχυράνθρωποι» υπερήλικες, χωρίς περιουσιακά στοιχεία, που σε ορισμένες περιπτώσεις λαμβάνουν και Ε.Κ.Α.Σ., και αλλοδαποί.
Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν συστηματικά τέτοιες μεθόδους έχουν εντοπισθεί στους κλάδους εστίασης, του καθαρισμού, του αμμοβολισμού μετάλλων και στα κέντρα παροχής τηλεφωνικών υπηρεσιών, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ, το ύψος της εισφοροαποφυγής υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ.
