Τα ψιλά γράμματα του προϋπολογισμού

Toυ Κώστα Ιερίδη

Υπό τον όρο ότι ο προϋπολογισμός του 2015 θα έχει την έγκριση της τρόικας, νέα μέτρα που θα πλήξουν σε μεγάλο βαθμό τα νοικοκυριά δεν θα υπάρξουν. Άλλωστε, από το 2015, αναμένεται να υλοποιηθούν μέτρα που ήδη έχουν θεσπιστεί, μεταξύ των οποίων και ο νέος υπολογισμός των συντάξεων που θα μειώσει το ύψος τους.

Τι σημαίνει όμως, για το πορτοφόλι μας το προσχέδιο του προϋπολογισμού που παρουσίασε τη Δευτέρα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας;

Aπό το έτος 2015 αναμένεται να υλοποιηθούν μέτρα που ήδη έχουν θεσπιστεί, μεταξύ των οποίων ο νέος υπολογισμός των συντάξεων που θα μειώσει το ύψος τους1) «Κλειδώνει» η μείωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης σε ποσοστό 30%. Αυτό σημαίνει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2015 οι μηνιαίες αποδοχές θα αυξηθούν κατά 3 ευρώ τον μήνα για όσους μισθωτούς-συνταξιούχους έχουν ετήσιες καθαρές αποδοχές ελάχιστα πάνω από το όριο των 12.000 ευρώ.

Ταυτόχρονα, μισθωτοί με αποδοχές 40.000 ευρώ σε ετήσια βάση, θα δουν τα εισοδήματά τους να αυξάνονται κατά 20 ευρώ τον μήνα. Για παράδειγμα, σε μισθωτό με ετήσιες αποδοχές 14.000 ευρώ επιβάλλεται μηνιαία παρακράτηση ύψους 10,42 ευρώ, η οποία από το 2015 θα μειωθεί σε 7,29 ευρώ, άρα ο μισθωτός θα δει τα εισοδήματά του να αυξάνονται κατά περίπου 3 ευρώ.

2) Διατηρείται στο 13% ο ΦΠΑ στην εστίαση. Για μία ακόμη χρονιά η αγορά καφε-εστίασης θα «τρέχει» με μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, γεγονός που τουλάχιστον δίνει ανάσα στις επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο. Το ζήτημα, όμως, είναι να μην υπάρξουν φαινόμενα αισχροκέρδειας.

3) Παραμένει σε ισχύ η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που τέθηκε σε εφαρμογή από τα μέσα του 2014. Πρακτικά, αυτό «ρίχνει» το κόστος ασφάλισης ενός ιδιωτικού υπαλλήλου στο ΙΚΑ περίπου στο 40%, από περίπου 43,81%, κάτι που έχει φανεί από τον περασμένο Ιούλιο. Για τον εργοδότη η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών «μεταφράζεται» σε πτώση του κόστους κατά 2,9%, ενώ η κίνηση αυτή αναμένεται να οδηγήσει σε οριακή αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων.

4) Βελτιώνεται το πλαίσιο ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Εκτιμάται ότι οι δόσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους έως 15.000 ευρώ θα αυξηθούν σε 100, ενώ για χρέη άνω των 15.000 ευρώ θα οριστούν περίπου 72 δόσεις. Σχεδιάζεται επίσης, η μείωση των προσαυξήσεων που επιβάλλονται για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές.

5) Αυξάνονται οι αποδοχές των ένστολων. Συγκεκριμένα ποσό ύψους 414,7 εκατ. ευρώ προβλέπει ο φετινός προϋπολογισμός για χορήγηση αναδρομικών αποδοχών και συντάξεων των δικαστικών, στελεχών των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας για το διάστημα από 1 Αυγούστου 2012 ως 31 Ιουνίου 2014. Επίσης, ο προϋπολογισμός προβλέπει ποσό 126,2 εκατ. ευρώ για την καταβολή των αυξημένων αποδοχών και συντάξεών τους από 1 Ιουλίου 2014 έως και 31 Δεκεμβρίου 2014.

Αύξηση φόρων

Την ίδια στιγμή όμως, το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει την αύξηση των εσόδων από άμεσους φόρους σε 22,144 δις από 21,339 δις ευρώ το 2014. Τοποθετεί υψηλότερα τον πήχη για έσοδα από έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κλπ.) που υπολογίζεται ότι θα φτάσουν στα 25,242 δις ευρώ έναντι 24,312 δις ευρώ το 2014.

Από πού θα πηγάζει η αύξηση στα έσοδα; Σύμφωνα με το προσχέδιο θα προέλθει από:

-την αύξηση του φορολογητέου εισοδήματος των μισθωτών λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.

-την αύξηση της παρακράτησης φόρου από συντάξεις μετά την εκκαθάριση των πολλαπλών συντάξεων από έναν εκκαθαριστή (ΗΔΙΚΑ). Η παρέμβαση αυτή, θα αυξήσει τον φόρο εισοδήματος, καθώς θα παρακρατείται ο αναλογών φόρος στην πηγή.

-την περαιτέρω βελτίωση της είσπραξης των φόρων παρελθόντων ετών εξαιτίας και της «βελτίωσης του πλαισίου ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων».

Οδηγός φορολόγησης για τις παροχές σε είδος

Από την 1η Ιανουαρίου του 2014 οι παροχές σε είδος φορολογούνται ως εισόδημα του λήπτη της παροχής. Οι επιχειρήσεις, καλούνται να εκδώσουν τις βεβαιώσεις αποδοχών για το 2014, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτές και όλες τις παροχές σε είδος. Μάλιστα, από 1/1/2015, επί των παροχών αυτών θα επιβάλλεται και προκαταβολή φόρου.

Τα παραπάνω αναφέρονται σε απόφαση της Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων, η οποία εξειδικεύει τον νέο κώδικα φορολογίας εισοδήματος.

«Οποιεσδήποτε παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος» αναφέρεται στην απόφαση.

Η απόφαση, εξειδικεύει τον τρόπο εφαρμογής του άρθρου 13 και ξεκαθαρίζει:

1. Πότε το εταιρικό αυτοκίνητο θα αποτελεί εισόδημα για τον οδηγό και πότε όχι (π.χ. δεν είναι εισόδημα για τον πωλητή, αλλά αποτελεί εισόδημα για τον εταίρο ΟΕ ή για το διευθυντικό στέλεχος επιχείρησης).

2. Με ποιον τρόπο θα γίνεται η φορολόγηση των κινητών τηλεφώνων κλπ.

Στον κατάλογο των δαπανών συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων:

α) η αξία των αγαθών, που αντιπροσωπεύουν οι χορηγούμενες «δωροεπιταγές», καθώς και η αξία της αγοράς αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, που αντιπροσωπεύουν τα χορηγούμενα «κουπόνια»,

β) η αξία των διατακτικών που χορηγούνται δωρεάν για την αγορά αγαθών ή τη λήψη υπηρεσιών από συμβεβλημένα καταστήματα. Εξαιρετικά για τις διατακτικές σίτισης ως παροχή σε είδος λαμβάνεται το ποσό που υπερβαίνει τα 6 ευρώ ανά εργάσιμη ημέρα καθώς σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. ζ΄ της παρ.1 του άρθρου 14 του ν.4172/2013 εξαιρούνται από τον υπολογισμό 4 του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις η αξία των διατακτικών σίτισης έως έξι (6) ευρώ ανά εργάσιμη ημέρα,

γ) η παροχή της χρήσης εταιρικών πιστωτικών καρτών στα ανωτέρω πρόσωπα για δαπάνες που δεν πραγματοποιούνται για το συμφέρον της επιχείρησης αλλά για την κάλυψη προσωπικών, οικογενειακών ή άλλων δαπανών που δεν σχετίζονται με το συμφέρον της επιχείρησης του εργοδότη ή δεν χρησιμοποιούνται κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές αυτής και το σχετικό κόστος αναλαμβάνει ο εργοδότης,

δ) το όφελος που προκύπτει για τους εργαζόμενους, διευθυντές, διαχειριστές, μέλη διοίκησης και συνταξιούχους των εταιρειών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, τηλεφωνίας, ύδρευσης, παροχής αερίου, συνδρομητικών υπηρεσιών (π.χ. τηλεόραση) από την παροχή σε αυτούς ορισμένης ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας, τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, νερού, φυσικού αερίου και συνδρομητικών καναλιών αντίστοιχα με μειωμένο τιμολόγιο ή άνευ ανταλλάγματος,

ε) οι διάφορες πληρωμές που γίνονται απευθείας από τους εργοδότες σε τρίτους, όπως αυτές που γίνονται προς φροντιστήρια, σχολεία, βρεφονηπιακούς σταθμούς, κατασκηνώσεις κλπ. και αφορούν την κάλυψη εξόδων διδάκτρων, βρεφονηπιακών σταθμών, κλπ. των ανωτέρω προσώπων, οι απευθείας πληρωμές που αφορούν την κάλυψη εξόδων συμμετοχής των προσώπων αυτών σε ημερίδες, προγράμματα ή σεμινάρια εκπαίδευσης, επιμόρφωσης ή επαγγελματικής κατάρτισης ή την κάλυψη συνδρομών σε περιοδικά και επιμελητήρια, που δεν αφορούν το αντικείμενο της εργασίας τους ή το επίπεδο της θέσης που κατέχουν, οι απευθείας πληρωμές που αφορούν την κάλυψη συνδρομών των προσώπων αυτών (σε γυμναστήρια, λέσχες κ.λπ.), καθώς και αυτές που αφορούν την κάλυψη ιατρικών εξόδων τους (π.χ. check-up).

Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνεται και το όφελος που προκύπτει για τους εργαζόμενους, διευθυντές, διαχειριστές και μέλη διοίκησης ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων εξαιτίας της δωρεάν φοίτησης ή της φοίτησης με μειωμένα δίδακτρα σε αυτά των τέκνων τους, με εξαίρεση τις υποτροφίες που χορηγούνται από τα εν λόγω εκπαιδευτήρια.

στ) η παροχή της χρήσης εταιρικών συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας που γίνεται στους εργαζόμενους, διευθυντές, διαχειριστές και μέλη διοίκησης κατά 5 το μέρος που υπερβαίνει το κόστος των προγραμμάτων χρήσης και υπό την προϋπόθεση ότι το υπερβάλλον ποσό του προγράμματος χρήσης χρησιμοποιείται για προσωπικούς τους σκοπούς και όχι για σκοπούς της επιχειρηματικής δραστηριότητας του εργοδότη, λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές επιχειρήσεις καλύπτουν τη συγκεκριμένη παροχή στα προαναφερόμενα πρόσωπα με σκοπό την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών τους, την αύξηση της παραγωγικότητάς τους και την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών (επικοινωνία με πελάτες, συνεργάτες, κ.λπ.) ακόμα και πέραν του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου.

Ο διαχωρισμός της παροχής που εξυπηρετεί την επιχειρηματική δραστηριότητα του εργοδότη από την παροχή που εξυπηρετεί προσωπικούς σκοπούς των ανωτέρω προσώπων είναι εφικτός διότι κατά την έκδοση του λογαριασμού από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας παρέχεται ανάλυση ανά αριθμό. Σε κάθε περίπτωση, ο διαχωρισμός μπορεί να βασιστεί και σε βεβαίωση του εργοδότη, με την οποία βεβαιώνεται σε ετήσια βάση το ποσό που αφορά σε επαγγελματική χρήση ή άλλη χρήση της εταιρικής σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατός ο διαχωρισμός ή ο εργοδότης δεν προβεί στον διαχωρισμό αυτό για οποιοδήποτε λόγο και δεν χορηγήσει σχετική βεβαίωση, τότε το υπερβάλλον ποσό του κόστους του προγράμματος χρήσης θεωρείται ως παροχή σε είδος. Στην παροχή αυτή που προσαυξάνει το φορολογητέο εισόδημα των ανωτέρω προσώπων εντάσσονται και οι φόροι και τα τέλη που αντιστοιχούν σε αυτήν (Φ.Π.Α., λοιπά τέλη).

Δείτε ολόκληρη την απόφαση πατώντας εδώ