Κυρίαρχος της σκακιέρας απομένει η Γερμανία, μετά το μπαράζ υποβαθμίσεων από την Standard & Poor’s, με εννέα χώρες της Ευρωζώνης και συνολικά δεκαέξι της Ε.Ε. να βρίσκονται χαμηλότερα στον δείκτη αξιολόγησης, του χρηματοοικονομικού οίκου.
Με την Γερμανία να παραμένει μόνη στην κατηγορία «ΑΑΑ», το χτύπημα που δέχθηκε το γόητρο των Παρισίων είναι ισχυρό, αφού η γαλλική εξωτερική πολιτική θα δυσκολευτεί πλέον να παίξει τον ρόλο του διαπραγματευτή στις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Μαύρη Παρασκευή για τον Σαρκοζί
Ειδικά για τον Νικολά Σαρκοζί, η υποβάθμιση αποτελεί κόλαφο, τρεις μόνο μήνες πριν τις γαλλικές εκλογές και με τις δημοσκοπήσεις να τον κατατάσσουν ήδη στην δεύτερη θέση.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η επικείμενη υποβάθμιση θα καταστήσει ακόμη δυσκολότερη την έξοδο από την οικονομική κρίση καθώς η Γαλλία, δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, θα υποχρεωθεί να καταβάλει υψηλότερα επιτόκια για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους.
«Η απώλεια του ΑΑΑ: η αποτυχία του Νικολά Σαρκοζί» γράφει η Le Monde, ενώ ακριβώς από κάτω υπάρχει η φωτογραφία του υποψηφίου των Σοσιαλιστών για την προεδρία Φρανσουά Ολάντ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το άρθρο της ίδιας εφημερίδας με τίτλο «Η μαύρη Παρασκευή». Για την εφημερίδα δύο είναι οι άμεσες συνέπειες για τον ίδιο: την ώρα που θα επιθυμούσε να ξεχαστούν οι προτάσεις του για την επιβολή του φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές ή την αύξηση του ΦΠΑ, ήρθε η υποβάθμιση.
Τα συσσωρευμένα χρέη της Γαλλίας αποδεικνύουν πλέον ότι υπήρξε και υπάρχει πρόβλημα στη διαχείριση της κρίσης και ο Σαρκοζί είναι στο τιμόνι εδώ και πέντε χρόνια. Είναι ο βασικός υπεύθυνος. Μια δεύτερη άμεση συνέπεια έχει να κάνει με τον περίφημο γαλλογερμανικό άξονα: Ο Σαρκοζί έχει δύο Α και μια οικονομία στο κατώφλι της ύφεσης, η Μέρκελ έχει τρία Α και ανάπτυξη κοντά στο 3%. Δεν παίζουν στην ίδια κατηγορία. Το ζευγάρι δεν είναι πλέον ισότιμο, αναφέρει το «Βήμα».
Πανικός στα Χρηματιστήρια;
Με έκτακτο ανακοινωθέν η Κομισιόν, χαρακτηρίζει την κίνηση της S&P ως «παραλογισμό», ενώ χρηματιστηριακοί κύκλοι, θεωρούν ευτύχημα ότι η υποβάθμιση ανακοινώθηκε την νύχτα της Παρασκευής, γιατί πιθανόν έτσι να αποφευχθεί μία κατρακύλα του Ευρώ, καθώς τα Χρηματιστήρια δεν λειτουργούν το Σαββατοκύριακο.
Με οριακή πτώση έκλεισε τελικά το Χρηματιστήριο των Παρισίων, λόγω των φημών που έκαναν λόγο για επικείμενη υποβάθμιση του αξιόχρεου της Γαλλίας, όπως και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια.
Η μεγαλύτερη ανησυχία όμως, αφορά τις επιπτώσεις στην αξιολόγηση του EFSF, του ταμείου στήριξης για την Ευρωζώνη: το «ΑΑΑ» του Ταμείου δικαιολογείται ουσιαστικά με την άριστη αξιολόγηση Γερμανίας και Γαλλίας, που συνεισφέρουν και εγγυώνται το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων του.
Προσπαθώντας να αμβλύνει το σοκ από τις υποβαθμίσεις, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε ότι η σημασία των αποφάσεων των οίκων αξιολόγησης δεν θα πρέπει να υπερεκτιμάται. «Έχουμε συμφωνήσει τους τελευταίους μήνες να μην υπερεκτιμάμε αυτές τις ανακοινώσεις. Ασφαλώς δεν αποτελεί είδηση ότι υπάρχει αβεβαιότητα μεταξύ των χωρών του ευρώ και προφανώς αυτό έχει επιπτώσεις σε κάθε επίπεδο» ανέφερε γραπτή ανακοίνωση του υπουργού.
Σε έκτακτη σύσκεψη κάλεσε ο πρόεδρος της Γαλλίας τον υπουργό Οικονομικών Φρανσουά Μπαρουάν και την υπουργό Προϋπολογισμού Βαλερί Πεκρές στο Προεδρικό Μέγαρο των Ηλυσίων, θέτοντας έτσι την κυβέρνηση σε συναγερμό.
Χαρακτηριστικό του πανικού που επικράτησε, είναι το πρωτοφανές γεγονός, ότι ο Φρανσουά Μπαρουέν
ανακοίνωσε από τηλεόρασης την υποβάθμιση της χώρας πριν αυτή ανακοινωθεί επισήμως από την εταιρεία.
Το θρίλερ της υποβάθμισης
Μετά από αγωνία αρκετών ωρών, με τα διεθνή Μ.Μ.Ε. και αξιωματούχους της Ε.Ε. να προαναγγέλλουν το γεγονός, ο οίκος αξιολόγησης S&P’s ανακοίνωσε ποιες χώρες υποβαθμίζονται::
Γαλλία: υποβιβάστηκε κατά 1 μονάδα από ΑΑΑ σε ΑΑ+
Ισπανία: κατά 2 μονάδες, από ΑΑ- σε Α
Ιταλία: κατά 2 μονάδες, από Α σε ΒΒΒ+
Πορτογαλία: κατά 2 μονάδες, από ΒΒΒ- σε ΒΒ
Κύπρος: κατά 2 μονάδες, από ΒΒΒ σε ΒΒ+
Αυστρία: κατά 1 μονάδα, από ΑΑΑ σε ΑΑ+
Μάλτα: κατά 2 μονάδες, από Α σε Α-
Σλοβενία: κατά 2 μονάδες, από ΑΑ- σε Α+
Σλοβακία κατά 1 μονάδα, από Α+ σε Α
Η Γαλλία και της Αυστρία έχασαν το «ΑΑΑ» και υποβαθμίστηκαν κατά μία μονάδα, όπως και άλλες επτά χώρες, ενώ άλλες οκτώ είδαν τις προοπτικές τους να εμφανίζονται ως αρνητικές. Εκτός της Γερμανίας, στην ανώτατη βαθμίδα παραμένουν η Ολλανδία, η Φινλανδία και το Λουξεμβούργο.
«Πρωταθλητές» της υποβάθμισης εμφανίζονται η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Κύπρος με δύο μονάδες χαμηλότερα, ενώ τον χαρακτηρισμό της «σταθερής προοπτικής» διατηρούν μόνο η Γερμανία και η Σλοβακία.
Για όλες τις χώρες με αρνητικές προοπτικές, δηλαδή πλην Γερμανίας και Σλοβακίας, υπάρχουν πιθανότητες 30% για νέα υποβάθμιση μέσα στο 2012.
Τι λέει η εταιρεία
Ο οίκος θεωρεί ότι οι πολιτικές πρωτοβουλίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων «ίσως δεν αρκούν για την πλήρη αντιμετώπιση των συστημικών πιέσεων στην Ευρωζώνη», δηλαδή τις συνθήκες στον χρηματοπιστωτικό τομέα, το κλίμα για τα ομόλογα χωρών της Ευρωζώνης στις αγορές κεφαλαίου, την επιδείνωση των προοπτικών για ανάπτυξη αλλά και την «ανοικτή και παρατεταμένη διάσταση απόψεων στις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων».
Η συμφωνία της 9ης Δεκεμβρίου, σύμφωνα πάντα με την S&P «δεν έχει οδηγήσει σε μία υπέρβαση επαρκούς έκτασης». Μία πολιτική που βασίζεται μόνο στη λιτότητα είναι μία πολιτική που κινδυνεύει «να υπονομευτεί από μόνη της», εξανεμίζοντας τα δημόσια έσοδα.
Όμως, η S&P επικροτεί την στάση που έχει κρατήσει η Ε.Κ.Τ., λέγοντας πως η νομισματική της πολιτική υπήρξε καθοριστική στην αποτροπή απώλειας της εμπιστοσύνης των αγορών.
Απειλές και από τον Fitch
Και ενώ όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε πανικό τα επιτελεία της Ε.Ε., ο οίκος Fitch ανακοίνωσε ότι στα τέλη Ιανουαρίου θα ολοκληρωθεί η διαδικασία παρακολούθησης – με ορατό το ενδεχόμενο υποβάθμισης – για 6 ευρωπαϊκά κράτη: την Κύπρο, το Βέλγιο, την Ισπανία, την Ιρλανδία, την Ιταλία και τη Σλοβενία.
Στην έκθεσή της, η Fitch αναφέρει ότι αν και τα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της κρίσης στη διάρκεια του 2011 έχουν αρχίσει να τίθενται σε εφαρμογή, χάρις τις προσπάθειες της Κομισιόν, παραμένει το γεγονός ότι οι προσπάθειες των Ευρωπαίων κρίνονται αργές και αναποτελεσματικές.
Η έκθεση της Fitch αναφέρεται στα πρόσφατα σχόλια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι Βέλγιο, Κύπρος, Μάλτα και Πολωνία κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, ενώ τα μέτρα στην Ουγγαρία κρίνονται ανεπαρκή.
Επιμέλεια: Πάνος Πικραμένος
