Σε νέα χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) που έχουν επιβληθεί στις τράπεζες προχωρεί το Υπουργείο Οικονομικών, σε μια προσπάθεια να τονωθεί η ροή χρήματος στην αγορά και να ενισχυθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων. Η σχετική απόφαση δημοσιεύτηκε το βράδυ της Τρίτης και φέρει την υπογραφή του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Αυξάνεται στα 1.000 ευρώ τον μήνα – από 500 ευρώ που ισχύει σήμερα – το όριο για τη μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό, ενώ απελευθερώνεται η δυνατότητα λήξης των προθεσμιακών καταθέσεων.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία η αξιολόγηση, τότε θα υπάρξει νέα άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Ειδικότερα, θα δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να ανοίγουν νέους τραπεζικούς λογαριασμούς, από τους οποίους θα μπορούν να κάνουν ανάληψη όσων χρημάτων επιθυμούν και όχι μόνο 420 ευρώ την εβδομάδα (που είναι το σημερινό όριο). Εφόσον κάτι τέτοιο δεν καταστεί εφικτό, μελετάται η αύξηση του εβδομαδιαίου ορίου στα 500 ευρώ. Για το ζήτημα, πάντως, των capital controls ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι ξεκαθάρισε ότι η πλήρης άρση του ισχύοντος καθεστώτος βρίσκεται αποκλειστικά στη διακριτική ευχέρεια της ελληνικής κυβέρνησης.Αναλυτικά η απόφαση:
Αριθ. πρωτ.: Γ.Δ.Ο.Π. 0000379 ΕΞ 2016/11.3.2016
«Ρυθμίσεις θεμάτων περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων (Ρυθμίσεις θεμάτων περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων) Κατηγορία: Οργάνωσης – Επιχειρησιακού Σχεδιασμού Αρ. Γ.Δ.Ο.Π.0000379 ΕΞ 2016/Χ.Π.585 (ΦΕΚ Β’ 684/15.3.2016)»
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ έχοντας υπ’ όψιν:
1. Τις διατάξεις: α. Της παραγράφου 18 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη θέσπιση περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων και τις τροποποιήσεις των νόμων 4063/2012, 4172/2013, 4331/2015 και 4334/2015» (Α΄ 84), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 4 του Ν. 4350/2015 (Α΄ 161), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, β. του Π.Δ. 111/2014 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α΄ 178), όπως ισχύει, γ. του Π.δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 116), δ. του άρθρου 90 του Π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (Α΄ 98).
2. Την ανάγκη να τροποποιηθούν περιορισμοί και απαγορεύσεις συναλλαγών και πράξεων που προβλέπονται στο άρθρο πρώτο της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 84).
3. Την εισήγηση του Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας.
4. Το γεγονός ότι από την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του, αποφασίζουμε:
Την τροποποίηση των περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και στην κίνηση κεφαλαίων που θεσπίστηκαν με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, ως εξής:
1. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Επιτρέπεται ειδικώς η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από πιστωτικά ιδρύματα έως του ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό μήνα, μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των ανωτέρω ιδρυμάτων, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει ανά πιστωτικό ίδρυμα με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.»
2. Η παράγραφος 5α του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Κατά παρέκκλιση των προβλεπομένων στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου, επιτρέπεται η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τα εποπτευόμενα από την Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύματα πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσώπων αυτών, καθώς και από ιδρύματα πληρωμών άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. που παρέχουν νομίμως μέσω αντιπροσώπων τους στην Ελλάδα ή μέσω της εταιρείας Ελληνικά Ταχυδρομεία Α.Ε., υπηρεσίες εμβασμάτων (money remittance) έως του ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο/πληρωτή ανά ημερολογιακό μήνα, και μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των ανωτέρω παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει ανά πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.
Το όριο ανά πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών, τον ακριβή τρόπο υπολογισμού του οποίου ορίζει με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, νοείται ως το υπόλοιπο που προκύπτει σε μηνιαία βάση κατόπιν συμψηφισμού των εισερχομένων (προς την Ελλάδα) με τα εξερχόμενα (προς το εξωτερικό) εμβάσματα που έχουν διενεργηθεί μέσω του παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών.»
3. Η παράγραφος 6 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Απαγορεύεται α) να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί και να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους, εφόσον με το ως άνω άνοιγμα λογαριασμού ή προσθήκη συνδικαιούχου δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID), και β) να ενεργοποιούνται αδρανείς λογαριασμοί. Στην τελευταία περίπτωση, αναστέλλεται η προθεσμία των άρθρων 7 και 8 του Ν. 4151/2013 (Α΄ 103)».
4. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού μέσω της δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (Customer ID) αποκλειστικά για τις ακόλουθες συναλλαγές, η αναγκαιότητα των οποίων πρέπει να τεκμηριώνεται εγγράφως από τον αρμόδιο φορέα και με την προϋπόθεση υποβολής υπεύθυνης δήλωσης από τον αιτούντα ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός μέσω του οποίου αυτές μπορούν να διενεργηθούν:»
5. Η περίπτωση ε της παραγράφου 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), αντικαθίσταται ως ακολούθως: «ε. η εξυπηρέτηση νομικών προσώπων, όπως και ατομικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, που δεν διαθέτουν λογαριασμό εξυπηρέτησης της δραστηριότητάς τους σε κανένα πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα.»
6. Η περίπτωση ι της παραγράφου 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), αντικαθίσταται ως ακολούθως: «ι. η μεταφορά του λογαριασμού διαχείρισης μισθοδοσίας ενός εργοδότη από ένα πιστωτικό ίδρυμα σε άλλο, στο οποίο αυτός ήδη τηρεί λογαριασμό, και το, συνεπεία της μεταφοράς αυτής, άνοιγμα λογαριασμών μισθοδοσίας των εργαζόμενων στο τελευταίο πιστωτικό ίδρυμα. Οι εργαζόμενοι στην περίπτωση αυτή θα έχουν δικαίωμα ανάληψης μετρητών από το ένα από τα δύο πιστωτικά ιδρύματα, εκτός εάν κωδικοί πελάτη (customer id) προϋπήρχαν και στα δύο πιστωτικά ιδρύματα. Ο καθορισμός του πιστωτικού ιδρύματος, από το οποίο ο εργαζόμενος θα έχει δικαίωμα ανάληψης μετρητών, βάσει του κωδικού πελάτη (customer id), γίνεται με υπεύθυνη δήλωση του. Η ανωτέρω δήλωση κατατίθεται και στα δύο πιστωτικά ιδρύματα.»
7. Η περίπτωση ιγ της παραγράφου 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), αντικαθίσταται ως ακολούθως: «ιγ. το άνοιγμα λογαριασμού όψεως ή καταθέσεως ή η προσθήκη συνδικαιούχου σε υφιστάμενο λογαριασμό, σε πρόσωπα που φέρουν την ιδιότητα του φοιτητή ή σπουδαστή, εφόσον ο τόπος σπουδών είναι διαφορετικός από τον μέχρι τώρα τόπο μόνιμης κατοικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός στο όνομά τους με την ιδιότητα του δικαιούχου ή συνδικαιούχου. Για την πιστοποίηση της φοιτητικής και σπουδαστικής ιδιότητας, απαιτείται βεβαίωση εγγραφής στο τρέχον εξάμηνο από Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πανεπιστημιακής ή Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, Κολλέγιο, Κέντρο Ελευθέρων Σπουδών, Κέντρο Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης ή σχολή επαγγελματικής κατάρτισης ή μαθητείας.
Ομοίως, επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού όψεως ή καταθέσεως σε φοιτητές ή σπουδαστές που, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016, συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών-σπουδαστών ERASMUS και η ύπαρξη λογαριασμού αποτελεί προϋπόθεση για την καταβολή της προβλεπόμενης αποζημίωσης, εφόσον δεν υπάρχει άλλος διαθέσιμος λογαριασμός του οποίου είναι δικαιούχοι ή συνδικαιούχοι. Για την πιστοποίηση της συμμετοχής των προαναφερόμενων φοιτητών ή σπουδαστών στα εν λόγω προγράμματα απαιτείται η σχετική βεβαίωση της σχολής φοίτησης.»
8. Στο τέλος της παραγράφου 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), προστίθεται νέα περίπτωση ιη ως ακολούθως: «ιη. Η καταβολή παροχών υγείας και επιδοτήσεων από δημόσιους φορείς, υπό την προϋπόθεση ότι ο λογαριασμός θα τροφοδοτείται μόνο από το φορέα που παρείχε την έγγραφη τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα ανοίγματος λογαριασμού στη συγκεκριμένη τράπεζα.»
9. Η παράγραφος 8 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «8. Απαγορεύεται η πρόωρη εξόφληση ποσοστού άνω του 50% του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στις 11/3/2016. Εξαιρούνται του περιορισμού του προηγούμενου εδαφίου: α) η αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό, β) η αποπληρωμή μέσω χορήγησης νέου δανείου, με σκοπό την αναδιάρθρωση, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου, και γ) η αποπληρωμή στεγαστικού δανείου με σκοπό την πώληση του ακινήτου, το οποίο, προς εξασφάλιση του δανείου, βαρύνεται με εμπράγματη ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι το αίτημα για την εξόφληση του δανείου συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του πωλητή ότι θα προσκομίσει στο πιστωτικό ίδρυμα το συμβόλαιο της αγοραπωλησίας του ακινήτου το αργότερο εντός μηνός από την κατά τα ανωτέρω πρόωρη εξόφληση του δανείου.
Τυχόν απαιτούμενες λεπτομέρειες σχετικά με την ακολουθούμενη διαδικασία και τους επιμέρους, ειδικότερους όρους εφαρμογής του προηγούμενου εδαφίου δύναται να καθορίζει με απόφαση της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.»
10. Η παράγραφος 9 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18 ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «9. Επιτρέπεται η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων.»
11. Η περίπτωση ιζ της παραγράφου 11 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 (Α΄ 84), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «ιζ. Συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, που δεν υπερβαίνουν τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, η καθεμία, ανά πελάτη, ανά ημέρα, κατόπιν προσκόμισης των σχετικών τιμολογίων και λοιπών παραστατικών και δικαιολογητικών, τα οποία θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από υπεύθυνη δήλωση με την οποία τα ανωτέρω πρόσωπα δηλώνουν ότι τα ως άνω προσκομισθέντα έγγραφα είναι γνήσια και δεν έχουν προσκομισθεί σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα. Οι ως άνω συναλλαγές θα διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των πιστωτικών ιδρυμάτων, με πίστωση του λογαριασμού του αντισυμβαλλομένου και θα υπολογίζονται εντός του εβδομαδιαίου ορίου που ορίζεται από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών για κάθε πιστωτικό ίδρυμα».
Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, 11 Μαρτίου 2016
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ