Παρεμβάσεις με μετακύλιση του χρόνου ωρίμασης του ελληνικού χρέους, για τις φορτωμένες από πλευράς πληρωμών χρονιές από το 2023 έως το 2043, σύνδεση της αποπληρωμής χρέους με την εξέλιξη του ελληνικού ΑΕΠ, δεκαετή επέκταση της περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή των τόκων, πλαφόν στα επιτόκια, εφαρμογή μέτρων με αιρεσιμότητα (conditionality) ανά χρονικές περιόδους, περιλαμβάνουν τα μυστικά σχέδια που επεξεργάζονται Ευρωπαίοι τεχνοκράτες ενόψει της συζήτησης για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Όπως αναφέρει η Ημερησία, πρόκειται για μία συζήτηση, που με κεντρικό καταλύτη την ανάγκη προσέλευσης του ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση υπό το βάρος της προσφυγικής κρίσης, φαίνεται πως ανοίγει συντομότερα από ό,τι αναμενόταν και η οποία θα οδηγήσει σε ένα πολυετές «Σύμφωνο Χρέους» με τους πιστωτές, δεσμεύοντας τη χώρα για πιστή δημοσιονομική εξυγίανση και δύσκολες μεταρρυθμίσεις, αλλά δημιουργώντας υπό προϋποθέσεις παράθυρο ευκαιρίας για σταθεροποίηση της οικονομίας.
Πρόκειται για ένα πολυετές «Σύμφωνο Χρέους» με τους πιστωτές, δεσμεύοντας τη χώρα για πιστή δημοσιονομική εξυγίανση και δύσκολες μεταρρυθμίσεις, αλλά δημιουργώντας υπό προϋποθέσεις παράθυρο ευκαιρίας για σταθεροποίηση της οικονομίαςΜε τα δεδομένα έως τώρα, και αφού το «κούρεμα» αποκλείεται από τους Ευρωπαίους, το παιχνίδι της αναδιάρθρωσης θα παιχθεί σε τέσσερα «μέτωπα» και έρχεται πλέον δυναμικά στο προσκήνιο αφού κεντρικός στόχος φαίνεται να είναι η επίτευξη συνολικής συμφωνίας για αξιολόγηση και χρέος, έως τα τέλη Απριλίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες πλατφόρμα για τη λύση που κυοφορείται στο παρασκήνιο αποτελεί, για το ευρωπαϊκό στρατόπεδο, σχέδιο που είχε καταρτίσει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης το καλοκαίρι του 2015.
Η λογική του σχεδίου φέρεται να παραμένει σταθερή, με αλλαγές βεβαίως στην αριθμητική του σχεδίου που έχει επικαιροποιηθεί. Τεχνοκράτες στο εξωτερικό εκτιμούν πάντως πως το συγκεκριμένο σχέδιο είναι αρκετά συντηρητικό για τα δεδομένα του ΔΝΤ και μένει στην πράξη να αποδειχθεί πώς θα κλιμακωθεί η αντιπαράθεση γύρω από το θέμα μεταξύ Ευρωζώνης και Ταμείου και ποια θα είναι τα περιθώρια μεγαλύτερων παραχωρήσεων.
Στην αφετηρία πάντως της διαπραγμάτευσης τα δεδομένα είναι τα εξής:
1 Oι Ευρωπαίοι θα κάνουν κάποιες παραχωρήσεις, αλλά όχι ριζοσπαστικές με μεγάλο κόστος, τις οποίες θα πρέπει να αιτιολογήσουν στα Κοινοβούλια τους σε μια τεταμένη περίοδο.
2 To Ταμείο δεν αναδιαρθρώνει τα δικά του δάνεια οχυρωμένο πίσω από τις καταστατικές του ιδιαιτερότητες, ενώ τα δάνειά του είναι τα πιο ακριβά δάνεια που παίρνει η Ελλάδα, αφού ο ESM μάς δανείζει με εξαιρετικά χαμηλό κόστος και τα επιτόκια στα διμερή δάνεια του πρώτου πακέτου θα ήταν αρνητικά, εάν δεν πληρώναμε ένα πολύ μικρό premium.
3 Μία μεσοβέζικη λύση, ειδικά εάν συνδεθεί με πολύ ισχυρό καθεστώς αιρεσιμότητας (condi-tionality) θα περιορίσει τον καταρχήν θετικό αντίκτυπο στις αγορές, από την απόφαση περί αναδιάρθρωσης με δυνητικό κίνδυνο να καθυστερήσουν κινήσεις αναβάθμισης και περιορισμού του κόστους ΔΝΤ για το σύνολο της οικονομίας.
To ευρωπαϊκό σχέδιο
Πάντως εδώ και καιρό ο ESM εμφανίζεται να προετοιμάζεται για την επόμενη μέρα, όπως είχε γίνει πρόσφατα με την έκδοση 40ετούς ομολόγου που μπορεί να ανανεώνεται σε ετήσια βάση, με χαμηλό επιτόκιο.
Κυρίαρχο ρόλο στον τρόπο που θα αξιολογείται η βιωσιμότητα του χρέους θα είναι πλέον όχι η σχέση του ως προς το ΑΕΠ της χώρας αλλά οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησής τουΑυτό το γεγονός, που δεν συνδέθηκε ευθέως με το ελληνικό ζήτημα, εκτιμούν ορισμένοι αυτό που υπονοείται πλέον καθαρά, ότι δηλαδή στο παρασκήνιο οι συζητήσεις είναι εντατικές, για τη μορφή που θα έχει η ελάφρυνση χρέους. Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς άλλωστε πως ο βασικός «πελάτης» του ESM -και σε λίγο καιρό ο μοναδικός- είναι η χώρα μας. Κυρίαρχο ρόλο στον τρόπο που θα αξιολογείται η βιωσιμότητα του χρέους θα είναι πλέον όχι η σχέση του ως προς το ΑΕΠ της χώρας αλλά οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησής του. Το σχέδιο που έχει επεξεργαστεί ο ESM κινείται στη βάση της παραδοχής ότι οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους δεν θα υπερβαίνουν το 15% του ΑΕΠ ετησίως.
Ο Μηχανισμός έχει εντοπίσει ως τα πλέον προβληματικά χρόνια για την εξυπηρέτηση του χρέους το διάστημα μεταξύ 2023-2043, καθώς οι ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους υπερβαίνουν το 15% ετησίως. Όπως προκύπτει από διαρροές εγγράφων του ESM εξετάζεται το σενάριο να «κλειδώνουν» οι ετήσιες, προγραμματισμένες αποπληρωμές του χρέους στο 1% του ΑΕΠ για την περίοδο 2023-2033 και στο 1,5% του ΑΕΠ για την περίοδο από το 2034 έως το 2044. Ό,τι χρέος απομένει να αποπληρωθεί από αυτή τη διευθέτηση θα σπάει σε ισόποσες δόσεις και θα αποπληρώνεται μετά το 2044, πιθανόν τοκοφόρο. Η σύνδεση με τις ρήτρες ΑΕΠ φέρει πάντως μειονεκτήματα αφού, όπως σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς, η ένταξή της στη διαπραγμάτευση, αφαίρεσε ισχύ από άλλα σενάρια όπως, για παράδειγμα, η ύπαρξη χαριστικών περιόδων και για το κεφάλαιο.
Στα πιθανά σενάρια είναι η επέκταση της περιόδου χάριτος για την πληρωμή τόκων να επεκταθεί για άλλα δέκα χρόνια από το 2022 και μετά αλλά και να μετατραπεί σε σταθερό το επιτόκιο για την εξυπηρέτηση του χρέους για την περίοδο 2023 – 2033. Ό,τι απομένει από τη διευθέτηση αυτή προς αποπληρωμή θα αποπληρωθεί σε ισόποσες δόσεις από το 2044 και μετά.
Το δίκοπο μαχαίρι των αυστηρών όρων
Όπως έχουν προειδοποιήσει ακόμη και οι τεχνοκράτες του ESM, ένα ισχυρό conditionality, υπό όρους εφαρμογή της ρύθμισης για το χρέος, θα υπονομεύσει την ίδια τη λύση. Η Ελλάδα έχει κακό ιστορικό στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων.
Εάν για πολιτικούς λόγους οι Ευρωπαίοι «δέσουν» τη χώρα με πολύ αυστηρούς όρους, δεσμεύοντας την απελευθέρωση μέτρων για το χρέος με υλοποίηση συγκεκριμένων σκληρών μεταρρυθμίσεων, είναι πιθανόν ξένοι οίκοι για παράδειγμα να καθυστερήσουν τη διαδικασία αναβαθμίσεων, που θα δράσει καταλυτικά στη μείωση του κόστους δανεισμού για το δημόσιο και κατ’ επέκταση για όλη την οικονομία. Ως προϊόν συμβιβασμού δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί ένα μεγάλο μέρος των μέτρων να δοθεί εκ των προτέρων, αλλά ένα άλλο μέρος να συνδεθεί με δημοσιονομική εποπτεία και συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, τα επόμενα χρόνια.
Η δεξαμενή των μέτρων
Ιδιωτικοποιήσεις, περαιτέρω μειώσεις δημόσιων δαπανών, αξιολόγηση και μείωση του αριθμού των, εποπτευόμενων από το Δημόσιο, περίπου 1.800 νομικών προσώπων, εφαρμογή κινητικότητας μέσα στις δομές του Δημοσίου, κατάργηση φοροαπαλλαγών και εξαιρέσεων, μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων, είναι ορισμένοι από τους τομείς που το πιθανότερο είναι να αποτελέσουν δεξαμενή για τα μέτρα που θα συνοδεύουν τη λύση για το χρέος.
Τρία μεγάλα ερωτήματα για τη διαπραγμάτευση:
-Για ποια δάνεια θα μιλάμε. Καταρχήν ο σχεδιασμός των Ευρωπαίων περιορίζεται στο δεύτερο πακέτο δανείων από τον ESM. Δεν μπορεί να αποκλειστεί να ενταχθεί στη λύση και το πρώτο πακέτο των 52,9 δισ. ευρώ των διμερών δανείων.
-Οι όροι διάθεσης του νέου δανείου στο πλαίσιο του τρίτου Μνημονίου από τον ΕSM και αν αυτό θα διατεθεί μόνο με το κόστος που θα επωμιστεί ο Μηχανισμός.
-Ποια θα είναι η στάση του ΔΝΤ, και εάν η λύση που θα μπορέσουν να αντέξουν σε πολιτικό επίπεδο οι Ευρωπαίοι θα πυροδοτήσει σκηνικό έντασης ή και ρήξης με το Ταμείο. «Κάποια στιγμή πρέπει όλοι να αποφασίσουν εάν θέλουν ή όχι το Ταμείο. Δεν μπορείς να το χρησιμοποιείς “α λα καρτ”», εκτιμούν κορυφαία τραπεζικά στελέχη, κάτι στο οποίο καλείται να απαντήσουν Ελλάδα και Ευρώπη.
Γενναίες αποφάσεις ζητά ο ΟΟΣΑ
Μεγάλες χρονικές επεκτάσεις στις λήξεις του χρέους και της περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή τόκων αλλά και κεφαλαίου θα διασφάλιζαν χαμηλές και σταθερές πληρωμές για το ελληνικό χρέος, μακροπρόθεσμα, συρρικνώνοντας την αβεβαιότητα των αγορών για την ελληνική οικονομία. Παράλληλα ο ΟΟΣΑ ζητά μετατροπή των κυμαινόμενων επιτοκίων που κυριαρχούν στα δάνεια από τον επίσημο τομέα σε σταθερού επιτοκίου, στα τρέχοντα επίπεδα για να δοθεί ανάσα για να ανακάμψει η οικονομία και να «δουλέψουν» οι μεταρρυθμίσεις.
Για παράδειγμα σύμφωνα με τον Οργανισμό η μετατροπή όλου του χρέους από τον ESM μαζί με τα διμερή δάνεια των 52,9 δισ. ευρώ από το πρώτο πακέτο σε δάνεια σταθερού επιτοκίου θα μείωνε αισθητά τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας δίνοντας σήμα στις αγορές.
Πηγή: Ημερησία
