Κατά 51,8% μειώθηκαν σε ετήσια βάση τα καθαρά κέρδη του εγχώριου τραπεζικού κλάδου για το πρώτο εξάμηνο του 2009, καθώς διαμορφώθηκαν στα 1,203 δισ. ευρώ έναντι 2,494 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Κύρια χαρακτηριστικά των αποτελεσμάτων ήταν η μείωση του κόστους των καταθέσεων, η ανατιμολόγηση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου και η αύξηση των τιμών των ομολόγων, τα οποία συνδυαστικά βελτίωσαν θεαματικά το τελικό αποτέλεσμα στο δεύτερο τρίμηνο παρά τις (νέες) εκτεταμένες ζημίες της Εμπορικής και της Γενικής Τράπεζας.
Τρεις τράπεζες παρέμειναν σε ζημιογόνο περιβάλλον και στο φετινό πρώτο εξάμηνο, ενώ δύο κατάφεραν να επανέλθουν στην κερδοφορία. Ζημιογόνες –και μάλιστα με διεύρυνση των ζημιών τους έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2008– ήταν η Emporiki, η οποία από ζημίες ύψους 15,1 εκατ. ευρώ έφθασε φέτος τα 358,72 εκατ. ευρώ, η Geniki που κατέγραψε ζημίες ύψους 36,18 εκατ. ευρώ έναντι 10,33 εκατ. ευρώ πέρυσι και η Aspis Bank που είχε στο φετινό εξάμηνο αρνητικά αποτελέσματα 30,47 εκατ. ευρώ από 19,44 εκατ. ευρώ ένα έτος πριν.
Οι ευχάριστες εκπλήξεις προήλθαν κατ’ αρχάς από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, το οποίο μάλιστα κατέγραψε κέρδη ύψους 91,52 εκατ. Ευρώ, ενώ είχε ζημίες ύψους 12,67 εκατ. ευρώ στο περυσινό πρώτο εξάμηνο. Κέρδη ύψους 11,79 εκατ. ευρώ σημείωσε φέτος η Proton Bank από ζημίες ύψους 2,12 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Τα καθαρά έσοδα από τόκους κατέγραψαν μείωση κατά 2% σε ετήσια βάση, στα 6,15 δισ. ευρώ και μάλιστα για τους επτά μεγαλύτερους ομίλους δεν υπήρξε ουσιαστική μεταβολή καθώς διαμορφώθηκαν στο ποσό των 5,17 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2008 και του 2009.
Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις που έλαβαν στο σύνολό τους τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα υπερέβησαν στο εξάμηνο το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ, συντελώντας ουσιαστικά στη μείωση της καθαρής κερδοφορίας του κλάδου κατά 51,8%.
Οι προβλέψεις ήταν αυξημένες σε ποσοστό 154,6% για το σύνολο των τραπεζών και όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη χωρίς αυτές η κερδοφορία θα ήταν περίπου στο περυσινό επίπεδο.
Όσον αφορά την αύξηση κερδών από το πρώτο τρίμηνο στο δεύτερο, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό η πορεία των αγορών, τα κέρδη από ομόλογα του Δημοσίου και η διεύρυνση των spreads. Oι μεγάλες τράπεζες κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 25% από τρίμηνο σε τρίμηνο και είχαν καθαρά κέρδη της τάξης των 818 εκατ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο, ενώ κέρδη της τάξης των 660 εκατ. ευρώ προήλθαν από χρηματοοικονομικές πράξεις.
Οι επισφάλειες
Oι συνολικές προβλέψεις του κλάδου ανήλθαν στο εξάμηνο στο ποσό των 2,52 δισ. ευρώ ενώ μόνο στις επτά μεγαλύτερες τράπεζες αναλογούν 1,87 δισ. ευρώ από 773,7 εκατ. ευρώ στο περυσινό πρώτο εξάμηνο. Στο δεύτερο τρίμηνο έναντι του πρώτου οι προβλέψεις ήταν περισσότερες κατά 190%. Ο αυξημένος κίνδυνος επισφαλειών που δημιουργούν οι συνθήκες κρίσης επέβαλε τη λήψη υψηλών προβλέψεων και στα δύο τρίμηνα του τρέχοντος σε συνέχεια της πορείας του τελευταίου τριμήνου 2008.
Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στο δεύτερο τρίμηνο καταγράφει αυξητική τάση, αποτυπώνοντας τις συνθήκες της οικονομίας, σε επίπεδο πάντως που, κατά κοινή ομολογία, να θεωρείται διαχειρίσιμο στην παρούσα φάση. Στην Εθνική Τράπεζα, στο τέλος του δεύτερου τριμήνου διαμορφώνεται σε 4,4% από 3,7% στο πρώτο, στην Alpha Bank σε 4,8% από 4,3%, στη Eurobank σε 4,1% από 3,2% και στην Τράπεζα Πειραιώς σε 4,3% από 4,1%. Marfin Popular και Τράπεζα Κύπρου έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο 4,5% και 4,9% του συνολικού χαρτοφυλακίου από 5,1% και 3,6% αντίστοιχα. Σε εκ διαμέτρου αντίθετα σημεία βρίσκονται η ATEbank με δείκτη 7% και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο με μόλις 0,77%.
Κοινή διαπίστωση των περισσότερων αναλυτών που παρακολουθούν τα οικονομικά αποτελέσματα των τραπεζών είναι ότι μετά και το 6μηνο του 2009 οι τραπεζικοί ισολογισμοί έχουν αποκτήσει ικανή κεφαλαιακή επάρκεια ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν σε ενδεχόμενη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στο άμεσο μέλλον.
