Εξαιρετικά πιεστικά και στενά χρονικά περιθώρια αφήνει τελικά στη χώρα μας η Κομισιόν για τη μείωση του ελλείμματος, ενώ ταυτόχρονα θέτει τις βασικές οικονομικές επιλογές σε επιτήρηση τουλάχιστον για πέντε χρόνια…
Η Ελλάδα θα πρέπει να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως τον επόμενο χρόνο ανακοίνωσε, όπως αναμενόταν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δώσει προθεσμία ως τον Οκτώβριο στην Αθήνα για να πάρει τα απαραίτητα μέτρα για το 2009 και επιπλέον να ανακοινώσει στην Κομισιόν τα πρόσθετα μέτρα που προτίθεται να λάβει για το 2010.
Επί της ουσίας, η Κομισιόν ζητά στο σχέδιο του προϋπολογισμού που θα συντάξει η Αθήνα για το 2010 να περιλαμβάνονται πρόσθετα μέτρα ούτως ώστε το έλλειμμα να είναι στο 3%. Η Επιτροπή φαίνεται να μην αναγνωρίζει κανένα ελαφρυντικό για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ενώ δείχνει να «αδιαφορεί» για την οικονομική κρίση, που οπωσδήποτε επηρεάζει και τη χώρα μας, αλλά δεν «ευθύνεται» για τις κακές επιδόσεις της οικονομίας.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στις άλλες περιπτώσεις των χωρών που εμφάνισαν υψηλό έλλειμμα δόθηκε πολύ περισσότερος χρόνος σε σχέση με εκείνο που δόθηκε στην Ελλάδα για τη ρύθμιση των οικονομικών τους δεδομένων.
Έτσι, η Κομισιόν ζήτησε επίσης δημοσιονομική εξισορρόπηση από τη Γαλλία και την Ισπανία έως το 2012. Σε ό,τι αφορά στη Βρετανία, η οποία επίσης εμφανίζει υπερβολικό έλλειμμα αλλά είναι εκτός ευρωζώνης, η Κομισιόν έδωσε προθεσμία έως το 2013-14.
«Η χώρα μας μπαίνει σε επιτήρηση για δεύτερη φορά σε πέντε χρόνια και για το οικονομικό αδιέξοδο, στο οποίο βρισκόμαστε, δε φταίει η διεθνής κρίση, όπως μας λέει η κυβέρνηση», σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπακωνσταντίνου.
Αναλυτικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα προθεσμίες για τη διόρθωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, που ήδη υπερέβαιναν το 3% το 2008. Η Επιτροπή προτείνει επίσης νέα προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι προτεινόμενες προθεσμίες λαμβάνουν υπόψη τις αντίστοιχες δημοσιονομικές και μακροοικονομικές καταστάσεις των οικείων χωρών. Μόλις εγκριθούν οι συστάσεις από το Συμβούλιο, οι πέντε χώρες θα έχουν έξι μήνες στη διάθεσή τους για να ορίσουν ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για να μειώσουν σταδιακά το έλλειμμα.
Η Επιτροπή εξέτασε επίσης το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου και διαπίστωσε ότι η δημοσιονομική πολιτική το 2009 θα είναι μάλλον επεκτατική. Αυτό προβλέπεται να αντιστραφεί στα επόμενα έτη ενόψει των μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών.
«Οι εθνικές δημοσιονομικές θέσεις στην ΕΕ και αλλού επιδεινώθηκαν σημαντικά το προηγούμενο έτος και πρόκειται να επιδεινωθούν περαιτέρω εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που διανύουμε σήμερα και των μέτρων κατά διακριτική ευχέρεια, τα οποία δικαίως θέσπισαν τα κράτη μέλη, προκειμένου να στηρίξουν τη ζήτηση και να προωθήσουν τις επενδύσεις. Για να περιοριστεί το κόστος του χρέους για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές, είναι σημαντικό να διαμορφώσουν οι κυβερνήσεις μια πορεία προσαρμογής με την οποία θα δεσμευθούν να διορθώσουν τα δημόσια ελλείμματα από τη στιγμή που θα αρχίσει η ανάκαμψη της οικονομίας, η οποία αναμένεται ότι θα συμβεί βαθμιαία το 2010. Το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης αποτελεί το πλαίσιο για αυτήν τη στρατηγική εξόδου και την επιστροφή σε υγιή και βιώσιμα δημόσια οικονομικά μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο επίτροπος οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων, κ. Joaquin Almunia.
Στη συνέχεια της αξιολόγησης των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης που ήδη παρουσίασαν δημοσιονομικό έλλειμμα μεγαλύτερο από 3% το 2008 και μετά από διαβουλεύσεις με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, η Επιτροπή καταλήγει σήμερα στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιρλανδία παρουσιάζουν υπερβολικά ελλείμματα κατά την έννοια του άρθρου 104.7 της Συνθήκης της ΕΕ και συνιστά την πορεία για τη διόρθωσή τους.
Η Επιτροπή συνιστά επίσης στο Συμβούλιο να εκδώσει σύσταση βάσει του άρθρου 104.7 που θα ορίζει νέα προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι αξιολογήσεις και οι συστάσεις είναι βασισμένες στις προβλέψεις της Επιτροπής του προηγούμενου Ιανουαρίου, αλλά περιλαμβάνουν επίσης πρόσφατες δημοσιονομικές πληροφορίες και εθνικές προβλέψεις. Οι προτεινόμενες προθεσμίες λαμβάνουν υπόψη την αρχική δημοσιονομική θέση και τα περιθώρια ελιγμών, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας, τις οικονομικές προοπτικές, τις μακροοικονομικές ανισορροπίες και τους όρους χρηματοδότησης.
Το Συμβούλιο Ecofin αναμένεται ότι θα συζητήσει σχετικά με τις συστάσεις κατά την προσεχή άτυπη σύνοδο του Απριλίου και θα οριστικοποιήσει τη θέση του σε μια προσεχή σύνοδο του Συμβουλίου. Στο σημείο εκείνο, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη θα διαθέτουν έξι μήνες, προκειμένου να ορίσουν ποια μέτρα σκοπεύουν να λάβουν, για να μειώσουν σταδιακά το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Αναλυτικά για την Ελλάδα, έχοντας ανέλθει σε 3,5% του ΑΕΠ το 2007, το δημόσιο έλλειμμα της Ελλάδας υπολογίζεται σε 3,7% του ΑΕΠ το 2008, υπερβαίνοντας έτσι την τιμή αναφοράς του 3% και τα δύο έτη. Το έλλειμμα αναμένεται ότι θα παραμείνει υψηλότερο από 3% το 2009 και θα υπερβεί το 4% το 2010, εφόσον δεν υπάρξει καμία αλλαγή της πολιτικής. Λαμβάνοντας υπόψη τις υπάρχουσες μακροοικονομικές ανισορροπίες και την τρέχουσα επαναξιολόγηση των κινδύνων στις χρηματαγορές, που ασκούν περαιτέρω πίεση στον υψηλό φόρτο του χρέους, καθώς επίσης και το μέγεθος της απαραίτητης αναπροσαρμογής που είναι σχετικά μικρό, φαίνεται ότι ενδείκνυται η ταχεία διόρθωση του ελλείμματος έως το 2010.
Η Επιτροπή συνιστά ως εκ τούτου στο Συμβούλιο να ενισχύσει η Ελλάδα τη δημοσιονομική διόρθωση το 2009 με το διαρκή περιορισμό των δαπανών. Στη συνέχεια, η χώρα θα πρέπει να θεσπίσει πρόσθετα μόνιμα μέτρα το 2010 για τη μείωση του ονομαστικού ελλείμματος σαφώς κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του έτους, με σκοπό την ανάκτηση των απωλειών ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση των υφιστάμενων εξωτερικών ανισορροπιών. Η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να καταβάλλει προσπάθειες για τον έλεγχο των άλλων παραγόντων, εκτός των καθαρών δανειακών αναγκών, που συμβάλλουν στη μεταβολή των επιπέδων του δημόσιου χρέους, καθώς επίσης και για τη βελτίωση της συλλογής και επεξεργασίας των οικονομικών δεδομένων και ιδίως των δεδομένων του Δημοσίου.
Η Ελλάδα καλείται να βελτιώσει την ποιότητα και την διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών της και, με σκοπό την ανάκτηση των απωλειών ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση των υφιστάμενων εξωτερικών ανισορροπιών, να εφαρμόσει επειγόντως τολμηρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Επίσης, ο εκτελεστικός βραχίονας της Ε.Ε., συστήνει στη Γαλλία και την Ισπανία να βάλουν τέλος στα υπερβολικά ελλείμματα τους έως το 2012. Ακόμη, έδωσε παράταση για το δημοσιονομικό έτος 2013-2014 στην προθεσμία που είχε αρχικά καθορίσει για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Τέλος, η Επιτροπή εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου.
Η Κύπρος ενέκρινε μια σημαντική δέσμη κινήτρων για το 2009 σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας που αναμένεται ότι θα οδηγήσει, στο πλαίσιο του προγράμματος, σε δημοσιονομικό έλλειμμα σχεδόν 1% το 2009, σε αντίθεση με ένα κατ’ εκτίμηση ισόποσο πλεόνασμα πέρυσι. Κατά τα επόμενα έτη, το διαρθρωτικό έλλειμμα αναμένεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω. Αν και το έλλειμμα αναμένεται ότι θα παραμείνει κάτω από 3%, αυτό δε φαίνεται ότι δικαιολογείται με βάση τις οικονομικές προοπτικές, οι οποίες παραμένουν σχετικά καλές ή ότι είναι επιθυμητό, λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της σφοδρής επιδείνωσης του παγκόσμιου οικονομικού περιβάλλοντος, η δημοσιονομική στρατηγική υπόκειται σε σοβαρούς κινδύνους αρνητικών εξελίξεων. Με γνώμονα τις μεγάλες εξωτερικές ανισορροπίες, η τήρηση συνετών δημοσιονομικών πολιτικών και η ενίσχυση της δημοσιονομικής διατηρησιμότητας θα εξακολουθήσουν να αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα.
Η Επιτροπή συνιστά συνεπώς στο Συμβούλιο να καλέσει την Κύπρο:
(i) Να εφαρμόσει μέτρα ανταποκρινόμενη στο σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα, αλλά να αποφύγει την περαιτέρω επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών το 2009 σε σχέση με το στόχο.
(ii) Να αντιστρέψει την προβλεπόμενη δημοσιονομική χαλάρωση το 2010 και μετέπειτα, περιορίζοντας τις δαπάνες, προκειμένου να εξασφαλίσει υγιή δημοσιονομική θέση μεσοπρόθεσμα.
(iii) Λόγω της συνεχιζόμενης δημοσιονομικής επιδείνωσης και του προβλεπόμενου αντίκτυπου της δημογραφικής γήρανσης στις δημόσιες δαπάνες, να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών, επιδιώκοντας τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.
