Η Ιταλία ετοιμάζεται να αψηφήσει την Ε.Ε. και να διοχετεύσει μονομερώς δισεκατομμύρια ευρώ στο προβληματικό τραπεζικό της σύστημα, αν περιέλθει υπό έντονο συστημικό κίνδυνο.
Με τον κίνδυνο ενός νέου οικονομικού «ατυχήματος» να είναι πλέον ορατός στην Ευρώπη, η Ρώμη ξεκινάει τον αγώνα για τη διάσωση των ιταλικών τραπεζώνΠρόκειται για μία έσχατη λύση, η οποία θα μπορούσε να συνθλίψει το νεο-εκκολαπτόμενο καθεστώς χειρισμού των προβληματικών τραπεζών.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είναι αποφασισμένος να παρέμβει με κρατικά κεφάλαια, αν κριθεί απαραίτητο, παρά τις προειδοποιήσεις από Βρυξέλλες και Βερολίνο για την ανάγκη σεβασμού των κανόνων που αναγκάζουν τους πιστωτές αντί τους φορολογούμενους να χρηματοδοτήσουν τραπεζικές διασώσεις.
Η εν λόγω απειλή έχει θορυβήσει τους Ευρωπαίους ρυθμιστές, οι οποίοι φοβούνται ότι η παρέμβαση Ρέντσι θα καταστρέψει την αξιοπιστία των πρόσφατα υιοθετηθέντων τραπεζικών κανόνων στην πρώτη πραγματική δοκιμασία τους.
Σε μια προσπάθεια να βρεθούν πρακτικές λύσεις, η επίτροπος ανταγωνισμού της Ε.Ε. Μάργκρετ Βεστάγκερ πρότεινε εναλλακτικές επιλογές για τη Ρώμη προκειμένου να αντιμετωπίσει τα τραπεζικά της προβλήματα χωρίς να σπάσει τους κανόνες bail-in της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης.
Η Ιταλία γνωρίζει τη μεγαλύτερη «αστάθεια» στην ευρωζώνη, μετά το σοκ του αποτελέσματος στο βρετανικό δημοψήφισμα, με τις τραπεζικές μετοχές να έχουν χάσει το ένα τρίτο της αξίας τους. Οι ανησυχίες εντείνονται εν όψει των αποτελεσμάτων των stress tests (που αναμένονται αυτόν τον μήνα) και του δημοψηφίσματος για το Σύνταγμα που θα διεξαχθεί στην Ιταλία στις αρχές Οκτωβρίου, και στο οποίο ο Ρέντσι ποντάρει τη θέση του.
Η Citi έχει αναφέρει ότι το δημοψήφισμα της Ιταλίας ίσως αποτελεί εφέτος «το μεγαλύτερο ρίσκο για το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη μετά το δημοψήφισμα της Βρετανίας».
Μετά από αρκετές σκέψεις για συλλογικές παρεμβάσεις που απορρίφθηκαν, η Ρώμη εξετάζει αν πρέπει να δράσει μονομερώς. «Είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να υπερασπιστούμε τις τράπεζες και δεν αποκλείουμε μονομερή δράση, αν αυτή ήταν η έσχατη λύση» είπε πολιτικός αναλυτής με γνώση του πώς σκέφτεται η ιταλική κυβέρνηση.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι οποιαδήποτε παρέμβαση της Ιταλίας θα έχει υψηλό ρίσκο και θα ξεκινήσει μια «μάχη» για παράνομη κρατική στήριξη, η οποία θα αφήσει εκτός τους ιδιώτες.
Η Άνγκελα Μέρκελ την προηγούμενη εβδομάδα απέρριψε το αίτημα της Ιταλίας για αναστολή των κανόνων κρατικής βοήθειας και bail-in, προκειμένου να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες.
Ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ είπε ότι η όποια αναστολή των κανόνων bail-in θα σημάνει το τέλος της τραπεζικής ένωσης «όπως την ξέρουμε».
Ο Ρέντσι έχει αντιδράσει στις υποδείξεις ότι αγνοεί τους κανόνες, λέγοντας ότι «δεν θα πάρω μαθήματα από δασκάλους». Η Ρώμη εξετάζει μέτρα όπως η αύξηση του μεγέθους του κρατικά χρηματοδοτούμενου-ιδιωτικά στηριζόμενου fund υπό την ονομασία Atlante, που χρησιμοποιήθηκε για την αύξηση κεφαλαίου δύο προβληματικών τραπεζών, λένε υψηλόβαθμοι τραπεζίτες.
Το Atlante θα εισάγει επίσης εντός ημερών ένα fund εστιασμένο σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, με στόχο να αγοράσει τα προβληματικά δάνεια που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της τριετούς ύφεσης που αντιμετώπισε η Ιταλία, ώστε να αποτραπούν μαζικές διαγραφές.
Πρώτα θα στοχεύσει σε προβληματικά δάνεια, όπως αυτό της Montedei Paschidi Siena, της πιο «προβληματικής» τράπεζας της Ιταλίας.
Η Ιταλία επίσης συζητά τη χρήση των funds υπό τον έλεγχο του Υπουργείου Οικονομικών αλλά και των κρατικών συνταξιοδοτικών ταμείων για την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών.
Βρυξέλλες και Βερολίνο έχουν αντισταθεί σε επιλογές που πληρώνουν πάρα πολλά για προβληματικά δάνεια, ή παρακάμπτουν την ανάγκη για bail-in των πιστωτών. Η Κομισιόν είναι ανοικτή στο ενδεχόμενο να ελαφρύνει η Ιταλία το… χτύπημα σε μικρούς επενδυτές, είτε μέσω μετατροπής του «μικρού χρέους» σε μετοχές με γενναιόδωρους όρους, είτε μέσω αποζημιώσεων σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Οι επιλογές για αναδιάρθρωση που βρίσκονται υπό συζήτηση δεν απαιτούν τη διάλυση καμίας ιταλικής τράπεζας, αλλά τη μετατροπή χρέους τους σε μετοχές. Η Ρώμη πρέπει «να σταματήσει να προσποιείται ότι δεν υπάρχουν λύσεις πέραν αυτών που παρακάμπτουν τους κανόνες» δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Οι Βρυξέλλες την προηγούμενη εβδομάδα υπέγραψαν πακέτο προληπτικών μέτρων αξίας 150 δισ. ευρώ, που επιτρέπει στην Ιταλία να βοηθήσει τις τράπεζες με βραχυπρόθεσμα προβλήματα ρευστότητας. Μεγαλύτερο προβληματισμό ωστόσο δημιουργούν οι πιέσεις στο κεφάλαιο, λένε αναλυτές.
Τα αποτελέσματα των stress tests αναμένονται στις 31 Ιουλίου και υψηλόβαθμοι τραπεζίτες θεωρούν ότι οι πλέον αδύναμες ιταλικές τράπεζες (περιλαμβανομένης της τρίτης κατά σειρά μεγαλύτερης Montedei Paschi) μπορεί να βρεθούν υποκεφαλαιοποιημένες.
Το λόμπι των Ιταλών επιχειρηματιών, η γνωστή Confindustria, προειδοποίησε την Παρασκευή για «πολιτικό χάος» στην περίπτωση που ο Ρέντσι χάσει το δημοψήφισμα του Οκτωβρίου.
Στο σενάριο αυτό, η Ιταλία θα επιστρέψει σε ύφεση, τα spread στο ιταλικό χρέος θα διευρυνθούν και θα υπάρξει φυγή κεφαλαίων από την Ιταλία, υποστήριξε η Confindustria. Το ΑΕΠ της χώρας μπορεί να πέσει κατά 0,7% το 2017 και να υποχωρήσει επιπλέον κατά 1,2% το 2018, πρόσθεσε.
Επιμέλεια: Κώστας Μπετινάκης
Πηγή: Financial Times
Διαβάστε επίσης:
