Το τεράστιο θέμα της διασποράς, με σημεία αιχμής την ψήφο των ομογενών και τις επενδύσεις, άνοιξαν οι ομιλητές του πάνελ «Linking diaspora and homeland» κατά τη δεύτερη ημέρα του 2ου οικονομικού φόρουμ των Δελφών.
Ο σκιώδης υπουργός της Νέας Δημοκρατίας για θέματα διασποράς, Σάββας Αναστασιάδης, δήλωσε ότι «δεν υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο που να μη δίνει το δικαίωμα ψήφου στους ομογενείς της σε άλλες χώρες» και πρόσθεσε ότι το κόμμα του έχει καταθέσει σχετική πρόταση νόμου, η οποία όμως δεν υπερψηφίστηκε.
Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Mana Products, Νίκος Μούγιαρης, εξέφρασε την πλήρη διαφωνία του, χαρακτηρίζοντας μεγάλο λάθος την ψήφο και την κομματικοποίηση των ομογενών. Όπως χαρακτηριστικά είπε: «Εμείς αισθανόμαστε ότι ανήκουμε στο κόμμα της Ελλάδας και όχι σε οποιδήποτε ελληνικό κόμμα. Θα είναι λάθος να μας χωρίσετε σε κόμματα στη διασπορά. Παρακαλώ, αφήστε μας ήσυχους».
Τη σκυτάλη πήρε ο πρώην υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Παύλος Γερουλάνος, ο οποίος έδωσε έμφαση στην εξεύρεση των Ελλήνων της διασποράς, λέγοντας ότι οι νέες τεχνολογίες αποτελούν ένα εκπληκτικό εργαλείο. Ο κ. Γερουλάνος είπε ότι δεν είναι ανάγκη κάποιος να μιλάει ελληνικά για να θεωρείται Έλληνας ή να έχει δύο γονείς με ελληνική καταγωγή.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις επενδύσεις που θα μπορούσαν να γίνουν από ομογενείς στη χώρα μας, δίνοντας έμφαση στις μικρές επενδύσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να ανακουφίσουν πολλές περιοχές της Ελλάδας. Χρησιμοποίησε το παράδειγμα της Κατερίνης, λέγοντας ότι αν ένας επιχειρηματίας μπορούσε να φέρει ένα εκατομμύριο τουρίστες στον Όλυμπο, θα ανακούφιζε σημαντικά τη μικρή πόλη της Βόρειας Ελλάδας όπου η ανεργία των νέων αγγίζει το 60%.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Hellenic Initiative, USA, Mark Arey, τόνισε ότι η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει νοοτροπία και να σταματήσει να θεωρεί την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις κάτι κακό. Ζήτησε περισσότερη διαφάνεια, καθώς όπως χαρακτηριστικά είπε «οι επιχειρήσεις δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα, σκοπός τους είναι το κέρδος».
Ο επιχειρηματίας, Νίκος Μούγιαρης, συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα διαθέτει πολλές ευκαιρίες, όμως επεσήμανε ότι το βασικότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη οράματος. Χαρακτηριστικά ανέφερε το παράδειγμα του μαραθωνίου, λέγοντας ότι υπάρχουν αθλητές που πηγαίνουν να τρέξουν στο μαραθώνιο της Νέας Υόρκης, αλλά δεν έρχονται να τρέξουν στον αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας.
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Hellenic American Council, Endy Zemenides, εξήγησε ότι είναι σύνηθες λάθος είναι να θεωρούμε τη διασπορά ως κάτι ενιαίο. Χωρίζεται σε τέσσερις κατηγορίες: στους μετανάστες, που φεύγουν από την Ελλάδα τώρα, στα παιδιά των μεταναστών, που προσπαθούν να διατηρήσουν τις παραδόσεις, σε μία ομάδα που είναι πρώτα ορθόδοξοι και μετά Έλληνες και στους ανεξάρτητους.
Υπογράμμισε και το θέμα του brain drain, δηλαδή της φυγής επιστημόνων, λέγοντας ότι οι Έλληνες της διασποράς μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό το επίπεδο, δίνοντας για παράδειγμα υποτροφίες σε φοιτητές.
Ο Dr. Λάμπης Τασσάκος, μέλος του ΔΣ του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου, διευκρίνισε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν πάει στη Γερμανία πολλοί Έλληνες αναζητώντας εργασία, χωρίς να είναι απαραίτητα επιστήμονες. Πρόκειται, όπως είπε, για ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση που απλά αναζητούν εργασία, λόγω της κρίσης στην Ελλάδα.
Ο αντιπρόεδρος του International Conferences των New York Times, Αχιλλέας Τσαλτάς, είπε ότι θεωρεί τον εαυτό του μέλος της διασποράς, μέλος του ελληνικού πνεύματος και του έθνους και πρόσθεσε ότι «είναι υποχρέωσή μου να διαδώσω το ελληνικό πνεύμα όπου και όσο μπορώ».