Το πρόγραμμα αγορών ομολόγων (ποσοτικής χαλάρωσης) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και οι χορηγήσεις μακροχρόνιων δανείων στις τράπεζες (TLTROs) έχουν καταστήσει πιο εύκολο τον δανεισμό των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, διαπιστώνει η ΕΚΤ με έκθεσή της που δημοσιοποιείται λίγες εβδομάδες πριν από μια πιθανή επέκταση των μη συμβατικών αυτών μέτρων νομισματικής πολιτικής.
Η έκθεση δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεχίζει να έχει εμπιστοσύνη στους δύο βασικούς πυλώνες της στρατηγικής της για την αναθέρμανση της υποτονικής οικονομίας της Ευρωζώνης.
«Και τα δύο προγράμματα είχαν θετική επίδραση στο κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών, η οποία έδωσε σε αυτές το κίνητρο να μεταφέρουν τη μείωση του κόστους στους τελικούς δανειστές, χορηγώντας περισσότερες πιστώσεις με καλύτερους όρους» σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, τα φθηνά μακροχρόνια δάνεια που χορήγησε στις τράπεζες οδήγησαν αυτές να χορηγήσουν με τη σειρά τους δάνεια άνω των 100 δισ. ευρώ προς τις επιχειρήσεις.
Συνολικά, οι τράπεζες έχουν λάβει περίπου 400 δις ευρώ μακροχρόνιων δανείων από την κεντρική τράπεζα. Το ποσό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό που προβλεπόταν αρχικά, αλλά η ΕΚΤ συμπεραίνει ότι το μέτρο αυτό, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα αγορών ομολόγων, μείωσε το κόστος δανεισμού.
Με την εκτύπωση χρήματος και τη συνακόλουθη συμπίεση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, η ΕΚΤ καθιστά πιο ελκυστικό για τις τράπεζες τον δανεισμό στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθώς η απόδοση που έχουν από αυτόν αρχίζει και υπερβαίνει την απόδοση που θα είχαν από την αγορά κρατικών ομολόγων.
Η έκθεση τονίζει ιδιαίτερα τη χαλάρωση των όρων δανεισμού για όσους θέλουν να δανεισθούν. Ωστόσο, μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και την υποχώρηση της εμπιστοσύνης, οι επιχειρήσεις σε μεγάλο τμήμα της Ευρωζώνης δανείζονται λιγότερο.
Μεγάλες μειώσεις σημειώθηκαν στον ετήσιο ρυθμό χορήγησης δανείων στην Ιρλανδία, την Ελλάδα και την Ισπανία τους τελευταίους μήνες. Από την άλλη πλευρά, ο ρυθμός αυτός αυξήθηκε στη Γερμανία και η συνολική τάση του άρχισε πρόσφατα να βελτιώνεται λίγο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έχει διαμηνύσει ότι είναι πιθανή η λήψη νέων μέτρων προσφοράς χρήματος στην επόμενη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 3 Δεκεμβρίου.
«Το QE παρέχει ήδη πολύ ρευστότητα και δεν βλέπω να υπάρχει ζήτηση για περισσότερη, ώστε να ικανοποιηθεί με νέες χορηγήσεις μακροχρόνιων δανείων από την ΕΚΤ» δήλωσε ο Φραντσέσκο Παπαντία, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της ΕΚΤ, εν όψει της ενδεχόμενης λήψης νέων μέτρων από την κεντρική τράπεζα, προσθέτοντας: «Θα έβλεπα, αντίθετα, πιθανή μια περαιτέρω ποσοτική χαλάρωση και μια μείωση των επιτοκίων».
Βάσει των όρων της ΕΚΤ, οι τράπεζες πρέπει να τα περάσουν τα μακροχρόνια δάνεια της στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά τα δύο πρώτα χρόνια. Οι πιστώσεις της ΕΚΤ έχουν διάρκεια δύο χρόνια, που φθάνει τα τέσσερα χρόνια, εάν οι τράπεζες αποδείξουν ότι δίνουν περισσότερα δάνεια σε σχέση με πριν.
