Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Το ψηφιακό έγκλημα είναι εδώ. Με τζίρο εκατοντάδων δισεκατομμυρίων σε όλο τον πλανήτη αλλά και στη χώρα μας, οι «ψηφιακοί εγκληματίες» προηγούνται των διωκτικών αρχών, οι οποίες δεν έχουν ακόμη την κατάλληλη και απαιτούμενη εκπαίδευση για να καταδιώξουν τα νέας μορφής εγκλήματα και να οδηγήσουν τους δράστες στη Δικαιοσύνη.
Το διακύβευμα είναι να χαρτογραφηθούν οι υπόγειες, σκοτεινές και πολυπλόκαμες πρακτικές που χρησιμοποιούνται για την τέλεση ψηφιακών εγκλημάτων με τις ελληνικές διωκτικές υπηρεσίες να προβαίνουν σε ειδικές εκπαιδεύσεις στελεχών για αυτόν τον νέο «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια.
Η ανάγκη για εκσυχρονισμό των μεθόδων εντοπισμού και αντιμετώπισης εγκλημάτων, που διαπράττονται μέσω υπολογιστών, προέκυψε έπειτα από τον εντοπισμό υποθέσεων που αφορούν είτε σε χρηματοδοτήσεις παράνομων δραστηριοτήτων με το ψηφιακό νόμισμα Bitcoin είτε σε παράνομες παρεμβάσεις σε λογισμικά με σκοπό την παροχή δωρεάν προγραμμάτων στους χρήστες-πελάτες.
Ο «ψηφιακός» λαθρέμπορος και ο χάκερ
Ενδεικτικές είναι άλλωστε οι δύο παρακάτω υποθέσεις που πρόσφατα απασχόλησαν τα στελέχη του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ).
Στην πρώτη περίπτωση, στο επίκεντρο της έρευνας τέθηκε άτομο για το οποίο υπάρχουν σοβαρές υπόνοιες ότι εμπλέκεται σε λαθρεμπόριο, από το οποίο αμείβεται με ψηφιακά νομίσματα.
Τα προβλήματα στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι αφενός δεν υφίσταται συγκεκριμένο και ειδικό νομικό πλαίσιο για τέτοιου είδους υποθέσεις και αφετέρου ότι υπάρχει δυσκολία διαχείρισης της υπόθεσης από τους ελεγκτές λόγω (και) μειωμένης τεχνογνωσίας.
Στη δεύτερη περίπτωση εντοπίστηκε άτομο στο κέντρο των Αθηνών το οποίο κατάφερε μέσω ειδικών προγραμμάτων να παρέμβει σε λογισμικό πασίγνωστης εταιρείας τεχνολογίας και να δώσει πρόσβαση σε τουλάχιστον 150 χρήστες, φυσικά… με το αζημίωτο.
Η αντίστροφη μέτρηση για τον εντοπισμό του ξεκίνησε μετά από επικοινωνία της εν λόγω εταιρείας με τις ελληνικές διωκτικές Αρχές, τις οποίες και ενημέρωσε ότι κάποιος ή κάποιοι έχουν «σπάσει» το πρόγραμμά της και μοιράζουν κωδικούς ενεργοποίησης αφειδώς.
Παράλληλα, σε εταιρεία που ειδικεύεται στο ηλεκτρονικό εμπόριο και εδρεύει στην Θεσσαλονίκη, διαπιστώθηκε έπειτα από έρευνα ότι σε όλους τους υπολογιστές της επιχείρησης ήταν εγκατεστημένα παράνομα προγράμματα με αποτέλεσμα οι επικεφαλής να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη καθώς το πρόστιμο ανά παραβίαση ανέρχεται σε περίπου 1.000 ευρώ.
Οι νέες λοιπόν μορφές εγκλήματος, καθώς και οι νέοι τρόποι χρηματοδότησης τέτοιων δραστηριοτήτων μέσω κρυπτονομισμάτων, έχουν κινητοποιήσει τις ελληνικές υπηρεσίες οι οποίες με συνεχείς εκπαιδεύσεις εξειδικεύουν τα στελέχη τους ώστε να είναι ετοιμοπόλεμα, καθώς είναι πλέον προφανές πως από δω και πέρα τα ηλεκτρονικά εγκλήματα αναμένεται να είναι περισσότερα από τα λεγόμενα «συμβατικά».
Εκπαίδευση σε κρυπτονομίσματα και πνευματικά δικαιώματα
Ήδη, όπως πληροφορείται το zougla.gr, στέλεχος του ΣΔΟΕ συμμετέχει σε πρόγραμμα εκπαίδευσης της Cepol για τα κρυπτονομίσματα.
Η Cepol είναι οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναπτύσσει, υλοποιεί και συντονίζει την κατάρτιση των λειτουργών επιβολής του νόμου.
Ο οργανισμός συμβάλλει στην ασφάλεια της Ευρώπης διευκολύνοντας τη συνεργασία και την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ των λειτουργών επιβολής του νόμου των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, σε κάποιο βαθμό, και τρίτων χωρών, για θέματα που απορρέουν από τις προτεραιότητες της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και ειδικότερα από τον κύκλο πολιτικής της ΕΕ για το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα.
Εν τω μεταξύ την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην έδρα του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος ειδικό σεμινάριο για τα πνευματικά δικαιώματα στο οποίο θα συμμετέχουν υπάλληλοι τόσο των φορολογικών όσο και των διωκτικών Αρχών, ενώ θα παρευρεθεί και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ.
Στο σεμινάριο, το οποίο διοργανώνεται και με τη συμβολή μεγάλων εταιρειών όπως η Nike και η Microsoft, πρόκειται να φωτιστούν οι σκοτεινές γωνίες των τακτικών μέσω των οποίων επιτήδειοι παρεμβαίνουν σε λογισμικά ή άλλα ψηφιακά προϊόντα και να γίνει ενημέρωση για τον τρόπο διαχείρισης τέτοιου είδους υποθέσεων.
Ειδική ομάδα για διαχείριση περιουσιακών στοιχείων από ξέπλυμα
Την ίδια ώρα, στα σκαριά βρίσκεται και η δημιουργία μίας νέας ομάδας που θα αποτελείται από στελέχη του ΣΔΟΕ και δουλειά της θα είναι η διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων που κατασχέθηκαν στο
πλαίσιο ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Όπως λένε καλά ενημερωμένες πηγές στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα, η δομή και η οργάνωση της ομάδας αυτής θα οριστικοποιηθεί από μία νομοπαρασκευαστική επιτροπή η οποία έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται.
«Η ομάδα θα έχει τη δυνατότητα να διαχειρίζεται τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία και, ανάλογα με το αδίκημα, να επιβάλλει αυτοτελώς πρόστιμα μέχρι και 10 εκατ. ευρώ ξέχωρα από την ποινική διαδικασία. Έτσι οι υποθέσεις θα έχουν αρχή, μέση και τέλος.
Θα εντοπίζεται ο παραβάτης, θα υπολογίζονται τα πρόστιμα και η υπηρεσία θα έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί τα περιουσιακά του στοιχεία που προέκυψαν από το αδίκημα στο οποίο εμπλέκεται» σημειώνουν χαρακτηριστικά.
