Επιμέλεια: Μιχάλης Παπανίδης
Δραστική μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από 24% στο 13%, στα τρόφιμα από 24% στο 13%, του ΦΠΑ στην ενέργεια(συμπεριλαμβάνεται το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο νοικοκυριών και επιχειρήσεων) από το 13% στο 6% και τέλος μόνιμη καταβολή 13ης σύνταξης είναι τα βασικά μέτρα ελάφρυνσης που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, «δίνοντας τα ρέστα του» ενόψει εκλογών και με βάση τις δημοσιονομικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας.
Ανακοίνωσε ακόμη συμπληρωματικό πακέτο μέτρων από το 2020 συνολικού κόστους 1,3 δισεκ ευρώ, στο οποίο περιλαμβάνονται η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, αύξηση του συντελεστή των αποσβέσεων για νέες επενδύσεις σε βιομηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό στο 150%, επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών κατά 80% για νέους έως 25 ετών.
Ακόμη μείωση του φόρου εισοδήματος για κατοίκους μικρών νησιών καθώς και του ΕΝΦΙΑ για τα πολύ μικρά και ακριτικά νησιά.
Μείωση του φόρου των συνεταιρισμών και των συνεταιριστικών επιχειρήσεων στο 10%, έκπτωση 21% στο φορολογητέο εισόδημα των συνεταιρισμένων αγροτών και τέλος έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων των στεγαστικών δανείων.
Το πακέτο αυτό, όπως εξήγησε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου που παραχωρεί με το οικονομικό επιτελείο, χωρίζεται σε δύο μέρη:
Αυτά που αφορούν το 2019 και θα νομοθετηθούν άμεσα και θα εφαρμοστούν άμεσα, καθώς και αυτά που θα εφαρμοστούν το 2020 και θα νομοθετηθούν αργότερα, αλλά σε κάθε περίπτωση θα συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του 2020. “Όλα τα μέτρα θα είναι μόνιμου χαρακτήρα. Κανένα προσωρινό», υπογράμμισε.
«Ήρθε η ώρα οι θυσίες του λαού να αρχίσουν να δικαιώνονται»
Ωστόσο, είπε πρέπει να παραδεχτούμε ότι υπάρχει ακόμη μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας που σήκωσε δυσανάλογο βάρος στα χρόνια της κρίσης «που δεν έχει ακόμη αισθανθεί τις θετικές συνέπειες από την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια, δεν έχει αισθανθεί τα αποτελέσματα αυτής της θετικής και ελπιδοφόρας πορείας». Για να σημειώσει ότι «τώρα όμως ήρθε η ώρα οι θυσίες του ελληνικού λαού να αρχίσουν να δικαιώνονται. Ήρθε η ώρα όσοι έβαλαν πλάτη στα δύσκολα, οι πολλοί δηλαδή, να γευτούν τους καρπούς των θυσιών τους».
Πάνω από 31 δισ. απόθεμα ρευστότητας, παρά το σχέδιο των προηγούμενων για «οικονομική ασφυξία και παρένθεση».
Είπε πως εκείνο «όχι μόνο δε πέτυχαν το στόχο τους, αλλά εμείς σήμερα 4 χρόνια μετά έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα εντυπωσιακό απόθεμα ρευστότητας στα δημόσια ταμεία».
Ειδικότερα ανέφερε ότι πρόκειται για 31 δισ. ευρώ απόθεμα ρευστότητας πέραν της δυνατότητας να δανειζόμαστε με το φθηνότερο επιτόκιο που είχαμε ποτέ από τις αγορές. Εξήγησε ότι από αυτό το απόθεμα ρευστότητας τα μισά περίπου είναι το λεγόμενο ‘μαξιλάρι’ ασφάλειας του ESM ενώ τα υπόλοιπα είναι οι κόποι του ελληνικού λαού στα χρόνια της κρίσης.
Διαβεβαίωσε ότι «αυτούς τους κόπους δε θα τους ξοδέψουμε αλόγιστα δεξιά και αριστερά αλλά δε θα τους αφήσουμε και ανεκμετάλλευτους, θα τους επενδύσουμε στο μέλλον προκειμένου να διασφαλίσουμε και να τονώσουμε τη συνεχή αδιάλειπτη και διατηρήσιμη αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας».
Πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ, εξοικονόμηση εκατομμυρίων απ’ τους τόκους
Αναλυτικά, ο πρωθυπουργός είπε ότι ένα μέρος από αυτούς τους πόρους, 3,6 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την πρόωρη αποπληρωμή των ακριβών δανείων του ΔΝΤ. “Αυτό σημαίνει ότι ξεπληρώνουμε γρηγορότερα το χρέος μας σε έναν αυστηρό δανειστή αλλά ότι εξοικονομούμε αρκετά εκατομμύρια ετησίως από τους τόκους”.
«Διασφάλιση οριστικής εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την κρίση»
Τα υπόλοιπα περίπου 11,5 δισ., συνέχισε, θα αξιοποιηθούν για τη διασφάλιση της οριστικής εξόδου της ελληνικής οικονομίας από τη κρίση.
Ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι σήμερα έδωσε εντολή και άνοιξε ένας ειδικός λογαριασμός όπου «θα καταθέσουμε τις επόμενες μέρες 5,55 δισ. ευρώ, χρήματα που αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ και κατατίθενται ως επιπλέον εγγύηση έναντι των δανειστών για τα επόμενα 3 χρόνια, 2020-2022. “Εγγύηση ότι σε κάθε περίπτωση θα πάρουν τα χρήματα που αναλογούν στο ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων που έχουμε συμφωνήσει ως το 2022, δηλαδή το 3,5%».
Αλλά, τόνισε, «την ίδια στιγμή αυτή η ενέργεια μας δίνει τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για έναν ανασχεδιασμό του μίγματος πολιτικής, για την εμβάθυνση δηλαδή της Νεάς Οικονομικής Πολιτικής που εγκαινιάσαμε στη ΔΕΘ πέρυσι τον Σεπτέμβρη, με την υλοποίηση ενός ακόμα πιο φιλικού στην ανάπτυξη οικονομικού πακέτου για τα χρόνια που έρχονται».
Ο πρωθυπουργός σημείωσε την εκτίμησή του πως το πακέτο των φιλοαναπτυξιακών μέτρων που έχει επεξεργαστεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα συμβάλει σε μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια, συνεπώς θα επιτρέψει να καλύπτεται ο στόχος του 3,5% ως το 2022 ενδεχομένως και χωρίς καμία χρήση των δεσμευμένων στον ειδικό λογαριασμό χρημάτων.
Ωστόσο σε περίπτωση που χρειαστεί θα έχουμε το περιθώριο χρήσης έως 1% του ΑΕΠ κατ’ έτος από τα χρήματα που θα είναι κατατεθειμένα σε αυτόν τον ειδικό λογαριασμό, είπε.
«Με δυο λόγια δηλαδή», εξήγησε, «θα έχουμε τη δυνατότητα χωρίς να παραβιάσουμε ούτε κατά ένα ευρώ τους στόχους της συμωνίας με τους εταίρους για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%, θα έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε τους προϋπολογισμούς μας από το 2020 εως το 2022, με μειωμένα πρωτογενή πλεονάσματα κατά 1%, δηλαδή για 2,5% του ΑΕΠ».
«Αυτός ο σχεδιασμός θα δώσει τη δυνατότητα για ισχυρή τόνωση της ανάπτυξης τονώσει, θα τονώσει την οικονομία αλλά θα δώσει και την ευκαιρία τα οφέλη της αναπτυξιακής πορείας να γίνουν πιο γρήγορα αισθητά στους πολλούς».
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στα μεγέθη που ανακοινώθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ για το 2018 και τις προβλέψεις που κατέθεσε η κυβέρνηση για την περίοδο 2019 -2022. Επισήμανε ότι για άλλη μια φορά, και για το 2018, τα μεγέθη ήταν μεγαλύτερα των αναμενόμενων. Με βάση αυτά, είπε, «προβλέπεται επιπλέον δημοσιονομικός χώρος για το τρέχον έτος, επιπλέον αυτού που είχαμε υπολογίσει στον προϋπολογισμό του 2019, ύψους 1,14 δισ. Ευρώ, 800 εκατ. για το 2020, επιπλέον της μη περικοπής του αφορολογήτου, 1,22 δισ. για το 2021 και 2,33 δισ. για το 2022».
«Σε αυτόν το χώρο -που κατά πάσα πιθανότητα και με βάση την εως τώρα εμπειρία μπορεί να είναι και μεγαλύτερος στο τέλος της χρονιάς- ερχόμαστε να προσθέσουμε επιπλέον 1% του ΑΕΠ περιθώριο από το 2020 και μετά», πρόσθεσε.
Με δυο λόγια, τόνισε ο πρωθυπουργός, «διαμορφώνονται οι όροι για ένα ισορροπημένο πακέτο μόνιμων φιλοαναπτυξιακών μέτρων ελάφρυνσης αρχής γενομένης από το ‘19 αλλά και για τα επόμενα χρόνια». Παρουσιάζοντας το πακέτο που ετοίμασε το οικονομικό επιτελείο, ανέφερε ότι χωρίζεται σε δύο μέρη: Αυτά που αφορούν το 2019 και θα νομοθετηθούν άμεσα και θα εφαρμοστούν άμεσα και αυτά που θα εφαρμοστούν το 2020 και θα νομοθετηθούν αργότερα, αλλά σε κάθε περίπτωση θα συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του 2020. “Όλα τα μέτρα θα είναι μόνιμου χαρακτήρα. Κανένα προσωρινό», υπογράμμισε.
«Η χώρα και η οικονομία βρίσκονται σε σαφή πορεία ανάκαμψης», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας από το Ζάππειο Μέγαρο, από όπου παραχωρεί συνέντευξη Τύπου μαζί με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ανακοινώνοντας δέσμη θετικών μέτρων στο πλαίσιο της νέας οικονομικής πολιτικής που ήδη έχει προαναγγείλει.
Ο πρωθυπουργός μίλησε για την έξοδο από τα μνημόνια μετά από 8 χρόνια σκληρής προσαρμογής, την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, την εξασφάλιση της φτηνότερης πρόσβασης στις αγορές χρήματος από ποτέ, όπως είπε, και την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών και την υπέρβαση, όχι μόνο την επίτευξη, των ετήσιων στόχων.
“Ωστόσο”, είπε, «υπάρχει ακόμη μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας που σήκωσε δυσανάλογο βάρος και δεν έχει ακόμη αισθανθεί τις θετικές συνέπειες από την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια. Δεν έχει αισθανθεί τα αποτελέσματα αυτής της θετικής και ελπιδοφόρας πορείας στην καθημερινότητα του». Για να υπογραμμίσει ότι «τώρα όμως ήρθε η ώρα οι θυσίες του ελληνικού λαού να αρχίσουν να δικαιώνονται. Ήρθε η ώρα όσοι έβαλαν πλάτη στα δύσκολα, οι πολλοί, να γευτούν τους καρπούς των θυσιών τους».
Κατηγόρησε την προηγούμενη κυβέρνηση ότι «είχε εσκεμμένα αφήσει τα δημόσια ταμεία απολύτως άδεια» και «είχαν οργανώσει το σχέδιο της οικονομικής ασφυξίας και της παρένθεσης», για να τονίσει πως «όχι μόνο δε πέτυχαν το στόχο τους αλλά εμείς σήμερα 4 χρόνια μετά έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα εντυπωσιακό απόθεμα ρευστότητας».
Αναλυτικά τα «μέτρα Τσίπρα»
Το πακέτο φιλοαναπτυξιακών μέτρων ελάφρυνσης μόνιμου χαρακτήρα, που χωρίζεται σε δύο μέρη, αυτά που αφορούν το 2019 και θα νομοθετηθούν και θα εφαρμοστούν άμεσα, και αυτά που θα εφαρμοστούν το 2020 και θα νομοθετηθούν αργότερα (αλλά σε κάθε περίπτωση θα συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του 2020), παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας από το Ζάππειο.
Στα μέτρα που θα εφαρμοστούν από φέτος, δηλαδή από το 2019, περιλαμβάνονται η παροχή μόνιμης 13ης σύνταξης, η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση και η μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια. Στα μέτρα που θα εφαρμοστούν το 2020, συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η μείωση εισφοράς αλληλεγγύης, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ (αγαθών και υπηρεσιών) από 13% σε 11%, φορολογικές μειώσεις για τους κατοίκους νησιών και περαιτέρω μείωση του κόστους θέρμανσης για ορεινές περιοχές, αλλά και αύξηση συντελεστή αποσβέσεων επενδύσεων στο 150%.
Αναλυτικά:
ΜΕΤΡΑ 2019
-Μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 24 στο 13% (εξαιρούνται ποτά – ροφήματα – αλκοόλ) και μετάταξη όλων των τροφίμων επίσης στον συντελεστή του 13% (από 24%) με συνολικό κόστος περίπου 260 εκατομμύρια.
-Μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια (ηλεκτρισμός και φυσικό αέριο) από το συντελεστή του 13% στον υπερκπτωτικό συντελεστή του 6%. Μέτρο που αφορά κάθε νοικοκυριό αλλά και επιχειρήσεις.
-Παροχή μόνιμης 13ης σύνταξης συνολικού κόστους 800 εκατ. ευρώ ως εξής:
ΜΕΤΡΑ 2020
Για το 2020, είπε ο Αλέξης Τσίπρας, το συνολικό πακέτο των μέτρων που προκύπτει από το χώρο που ούτως ή άλλως δημιουργείται, αλλά και από την εξασφάλιση επιπλέον χώρου από την αναδιαμόρφωση του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι περίπου 1,3 δισ. ευρώ, αν συνυπολογίσουμε και την επίπτωση των μόνιμων μέτρων του 2019.
Ειδικότερα, η κυβέρνηση προχωρά σε:
-Μείωση Εισφοράς Αλληλεγγύης
Κατάργηση από 1/1/2020 της εισφοράς αλληλεγγύης εισοδημάτων έως 20.000 ευρώ και ριζική μείωση συντελεστών εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα πάνω από 20.000 ευρώ, μέτρο σημαντικής μείωσης φορολογικής επιβάρυνσης μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών.
Σήμερα είναι 2% η εισφορά αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000, θα γίνει 0%, θα καταργηθεί. Είναι 5% για εισοδήματα έως 30.000, θα γίνει 2%. Είναι 6,5% για έως 40.000, θα γίνει 4%. Είναι 7,5% για εισοδήματα έως 65.000 θα γίνει 6%. Είναι 9% για εισοδήματα έως 220.000, θα γίνει 8%.
-Αύξηση συντελεστή αποσβέσεων επενδύσεων στο 150%.
Νέες επενδύσεις λαμβάνουν υπερ-έκπτωση κόστους πέραν της σημερινής απόσβεσης του 100%, επιπρόσθετα 50% στην ετήσια απόσβεση, στην ισχύουσα διάρκεια ζωής (ανάλογα το πάγιο στοιχείο επένδυσης).
Αφορά επενδύσεις εντός μιας πενταετίας σε βιομηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό σε όλους τους κλάδους με σκοπό την τόνωση της επενδυτικής δραστηριότητας. Επιπλέον, μειώνεται ο φόρος των επιχειρήσεων. Επισπεύδεται η μείωση: το 2021 στο 25%
-Επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών επιχειρήσεων και νέων εργαζομένων
Επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών επιχειρήσεων και νέων εργαζομένων μέχρι 25 ετών με ποσοστό 80% τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο ενώ για νέους εργαζόμενους έως 29 ετών η επιδότηση προσδιορίζεται στο 25% εφόσον πρόκειται για συμβάσεις πλήρους απασχόλησης. Το μέτρο προφανώς αποτελεί κίνητρο για την δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τους μισθούς και ενισχύει τις επιχειρήσεις.
-Μείωση ΦΠΑ από 13% σε 11%
Μείωση του συντελεστή ΦΠΑ (αγαθών και υπηρεσιών) από 13% σε 11% (κατηγορίες εστίασης, τροφίμων, φαρμακευτικών προϊόντων, ιατρικών μηχανημάτων, νερό, υπηρεσίες διαμονής σε ξενοδοχεία, κατ’ οίκον φροντίδας, γεωργικής παραγωγής, οίκων ευγηρίας κτλ.) με σκοπό τη μείωση των τιμών ειδών πρώτης ανάγκης και την τόνωση της κατανάλωσης.
-Φορολογικές μειώσεις κατοίκων νησιών
Επαναφορά μέτρου μείωσης του φόρου εισοδήματος μόνιμου κατοίκου νησιών με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους όπως ίσχυε με τον παλιό Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και μείωση του ΕΝΦΙΑ σε νησιά με πληθυσμό έως 1.000 κατοίκους με σκοπό τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης ακριτικών περιοχών.
-Μείωση φόρου συνεταιρισμών στο 10%
Μείωση φόρου συνεταιρισμών στο 10% για όλους τους συνεταιρισμούς ανεξαρτήτως κλάδου ως κίνητρο για την ενίσχυση του μοντέλου της συνεταιριστικής οικονομίας.
-Συνεταιρισμένοι αγρότες
Έκπτωση 10% στο φορολογητέο εισόδημα των συνεταιρισμένων αγροτών για την περαιτέρω ενίσχυση του μοντέλου της συνεταιριστικής οικονομίας στον αγροτικό τομέα.
-Πετρέλαιο θέρμανσης ορεινών περιοχών
Περαιτέρω μείωση του κόστους θέρμανσης για ορεινές ζώνες της χώρας (Ζώνες Α και Β) ώστε να καταστεί ξεκάθαρη η ενίσχυση των πολιτών που διαμένουν σε περιοχές όπου πραγματικά λόγω υψομέτρου η ανάγκη θέρμανσης είναι διαφορετική.
-Έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων στεγαστικών δανείων
Επαναφορά μέτρου απαλλαγής τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας από το φορολογητέο εισόδημα όπως ίσχυε με τον παλιό Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, με σκοπό την επιβράβευση μέσω της μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης ιδιοκτητών πρώτης κατοικίας με πράσινο στεγαστικό δάνειο.
Ψήφος εμπιστοσύνης από τη Βουλή τώρα, και από το λαό το Μάιο και τον Οκτώβριο
Ο πρωθυπουργός σημείωσε κλείνοντας, ότι η κυβέρνηση ζητά αύριο τη ψήφο εμπιστοσύνης της ελληνικής Βουλής και για αυτό το σχέδιο θα ζητήσουμε τη ψήφο εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού στις 26 του Μάη και φυσικά την οριστική του έγκριση να το υλοποιήσουμε στις αρχές του επόμενου Οκτωβρίου.