Η κοινωνική συνοχή θα δοκιμαστεί αφάνταστα το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Δυστυχώς η πανδημία δεν προκαλεί μόνο θύματα λόγω κορωνοϊού.
Χιλιάδες εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν ήδη και θα αντιμετωπίσουν σε λίγες ημέρες σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης από την στιγμή που η πολιτεία επέβαλε -και σωστά- τη διακοπή λειτουργίας μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων.
Οι εργαζόμενοι σε αυτές στερούνται ήδη ή θα στερηθούν σύντομα τα προς το ζην. Οι λογαριασμοί κοινής ωφελείας τρέχουν, τα ενοίκια τρέχουν ,οι ανάγκες διαβίωσης και τα έξοδα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης συσσωρεύονται.
Οι περισσότεροι εκ των εργαζομένων αυτών ή και των μικροϊδιοκτητών που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους πρέπει να διασφαλίσουν την ικανοποίηση των άμεσων και αυτονόητων αναγκών τους εδώ και τώρα, αλλιώς θα μιλάμε για ανθρωπιστική καταστροφή.
Τα πράγματα θα επιδεινωθούν από την στιγμή που η πολιτεία υποχρεωθεί εκ των πραγμάτων να επιβάλει γενική απαγόρευση κυκλοφορίας. Το ακραίο αυτό μέτρο δεν θα αργήσει δυστυχώς να επιβληθεί. Η εκθετική πορεία της ασθένειας θα αναγκάσει την κυβέρνηση να καταφύγει σε αυτό το έσχατο, αλλά αποτελεσματικό μεσοπρόθεσμα μέτρο.
Η κατάσταση ως έχει θα κρατήσει τουλάχιστον ένα δίμηνο σε πλήρη ένταση και πολλούς μήνες σε μικρότερη ένταση. Άρα η κυβέρνηση και οι θεσμοί οφείλουν να είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τις επιπτώσεις
Τι συμβαίνει στη γειτονική Ιταλία; Το κλείσιμο καταστημάτων αλλά και η διακοπή οικονομικών δραστηριοτήτων σε διάφορους τομείς προκάλεσαν κύμα ανασφάλειας και προβλήματα καθημερινής τροφοδοσίας ενός τμήματος του πληθυσμού που βρέθηκε σε καθεστώς αναγκαστικής ανεργίας ή παύσης πληρωμών από τις επιχειρήσεις όπου εργάζονταν.
Οι αυτοδιοικητικοί θεσμοί και οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ιταλίας αμέσως οργάνωσαν την καθημερινή σίτιση αυτών των πολιτών. Οι θεσμοί ανέσχεσαν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα την υποχρέωση αποπληρωμής των υποχρεώσεων σε υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (φως, νερό, τηλέφωνο).
Οι τράπεζες αναστέλλουν για το ίδιο χρονικό διάστημα τις υποχρεώσεις αποπληρωμής υποχρεώσεων. Η Κοινωνική Πρόνοια ανέλαβε να εξυπηρετεί τις ανάγκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των πολιτών που βρίσκονται σε αναγκαστική αργία.
Είναι προφανές πως η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο για όσο χρειαστεί. Η πανδημία αντιμετωπίζεται από τον συνδυασμό συλλογικής και ατομικής ευθύνης. Η στήριξη των ευάλωτων κατηγοριών πολιτών σε αναγκαστική αργία είναι πολιτικό και κοινωνικό καθήκον.
Τι προβλέπουν τα Νομοθετικά Διατάγματα και οι εγκύκλιοι
«Στον αέρα» βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που έβαλαν λουκέτο με κρατική εντολή, λόγω των εξελίξεων με τον κορωνοϊό.
Οι εργαζόμενοι αυτοί έμειναν ξαφνικά χωρίς δουλειά και μεροκάματο και χιλιάδες από αυτούς αντιμετωπίζουν το φάσμα της πείνας, αφού η προσωπική τους αποταμίευση δεν φθάνει ούτε για λίγες ημέρες.
Θεωρητικά έχουν στη διάθεσή τους μόνο τα 13 πρώτα μεροκάματα του Μαρτίου, αφού η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου ισχύει από την Παρασκευή 13 Μαρτίου.
Άρα ο εργοδότης θα πρέπει να εξοφλήσει το διάστημα αυτό, τουλάχιστον από νομικής πλευράς, αφού η ηθική υποχρέωση δεν ακυρώνεται από οποιαδήποτε διάταξη.
Οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται αποκλεισμένοι στα σπίτια τους χωρίς να έχουν εξασφαλίσει τροφή αρχικά και φάρμακα σε δεύτερο επίπεδο εάν τα χρειαστούν.
Ο νόμος είναι σαφής και οι εργατολόγοι έχουν δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις.
Στην περίπτωση που το λουκέτο ήταν επιλογή του εργοδότη, αυτός υποχρεούται να καταβάλει κανονικά τη μισθοδοσία.
Στην περίπτωση όμως που πρόκειται για κρατική εντολή, δεν προκύπτει τέτοια υποχρέωση.
Τι αναφέρεται ρητά στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου
Στην ΠΝΠ γίνεται αναφορά στη λεγόμενη και «αποζημίωση ειδικού σκοπού» χωρίς να προσδιορίζεται το ύψος της και οι λεπτομέρειες, καθώς αυτό θα εξειδικευτεί με υπουργική απόφαση, η οποία ακόμη… αγνοείται, εκτινάσσοντας την ανασφάλεια χιλιάδων εργαζομένων και των οικογενειών τους. Επίσης σε επίπεδο πληροφοριών γίνεται λόγος για «ασφαλιστική κάλυψη, έκτακτα επιδόματα και επιταγές κατάρτισης».
Από τον μηχανισμό στήριξης με ρητή διάταξη εξαιρούνται:
– όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως
– όσοι διατελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια
– όσοι εργάζονται ως προσωπικό ασφαλείας και
– οι εργαζόμενοι, των οποίων η σχέση εξαρτημένης εργασίας δεν αναστέλλεται λόγω της απαγόρευσης λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Για να λάβουν οι εργαζόμενοι την οικονομική στήριξη, θα πρέπει να ακολουθήσουν συγκεκριμένη διαδικασία.
Όπως αναφέρεται, οι εργαζόμενοι, οι οποίοι εργάζονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες που κλείνουν με κρατική εντολή υποβάλλουν ατομικά υπεύθυνη δήλωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, που τηρείται για τον σκοπό αυτό στο Υπουργείο Εργασίας (ΕΡΓΑΝΗ), η οποία όμως δεν έχει ανοίξει ακόμη.
Προφανώς η ηλεκτρονική αυτή πλατφόρμα θα πρέπει να ξεκινήσει να λειτουργεί τα επόμενα 24ωρα.
Οι εργαζόμενοι δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ), καθώς και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, προκειμένου να συμπεριληφθούν στον ειδικό μηχανισμό στήριξης.
Από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις-εργοδότες στους οποίους επιβάλλεται ή έχει επιβληθεί το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας θα πρέπει να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας.
Με αυτή την υπεύθυνη δήλωση οι εργοδότες θα δηλώνουν ότι η επιχείρησή τους τελεί υπό το καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας. Τα στοιχεία των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών αντλούνται αυτόματα από το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.
Για τη στήριξη των μισθωτών εξετάζεται, λοιπόν, η παροχή κρατικού βοηθήματος ύψους έως 500 ευρώ μηνιαίως.
Η σχετική απόφαση δεν έχει όμως ακόμη ληφθεί, με αποτέλεσμα δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι να βρίσκονται αντιμέτωποι με μία θεαματική μείωση του εισοδήματός τους τη στιγμή ακριβώς που έχουν αυτά τα χρήματα περισσότερο ανάγκη.
Όχι μόνο δεν έχει ληφθεί σχετική απόφαση από την κυβέρνηση, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει βρεθεί το πιο αποδοτικό και αξιόπιστο σύστημα, με το οποίο ο κάθε δικαιούχος θα πάρει τα χρήματα αυτά.
Η αρχική πρόταση ήταν να δοθούν μέσα από τον ΟΑΕΔ. Ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να καταγραφούν όσοι πρέπει να στηριχθούν από το κράτος για όσο διάστημα χρειαστεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ακολούθησε άλλη σκέψη, τα αναλογούντα κονδύλια να πιστωθούν στις επιχειρήσεις και από εκεί να πιστωθούν στους ήδη υπάρχοντες λογαριασμούς των εργαζομένων.
Ποιοι δικαιούνται μέχρι στιγμής το ειδικό επίδομα στήριξης
Δικαιούχοι της ειδικής αυτής αποζημίωσης, που έρχεται να στηρίξει όσους εργαζόμενους μένουν χωρίς μισθό λόγω του αναγκαστικού λουκέτου, είναι μέχρι στιγμής περίπου 350.000 μισθωτοί. Πρόκειται για εργαζόμενους:
– στην εστίαση: ταβέρνες, εστιατόρια, καφετέριες, καφε-μπαρ κ.ά.
– σε γυμναστήρια
– σε κομμωτήρια
– σε θέατρα-κινηματογράφους
– σε εμπορικά κέντρα-πολυκαταστήματα
– σε κέντρα διασκέδασης-χώρους εστίασης-καφέ-μπαρ
– σε καζίνο, πρακτορεία τυχερών παιγνίων
– σε αθλητικές εγκαταστάσεις και ομίλους
– θεματικά πάρκα-λούνα παρκ κ.λπ.
– σε κέντρα αισθητικής-μασάζ κ.ά.
– εμπορικά καταστήματα.
Κανείς δεν θα βγει αλώβητος από αυτόν τον πόλεμο. Το κοινωνικό κόστος θα το επωμιστούμε όλοι. Μικροί μεγάλοι, επιχειρηματίες και εργαζόμενοι, επιστήμονες και τεχνίτες.
Η κοινωνία δεν θα είναι η ίδια μετά το τέλος της πανδημίας.
Όπως δεν ήταν η ίδια μετά από κάθε πανδημία σε αυτόν τον πλανήτη.
Θα θυμόμαστε όμως όλοι μία μικρή, αλλά σημαντική λεπτομέρεια. Πώς ο καθένας από εμάς στάθηκε αλληλέγγυος απέναντι στους συμπολίτες του.
Αυτό δεν ισχύει μόνον για τους πολίτες. Ισχύει και για τους κυβερνήτες, τους θεσμούς, τους ταγούς αυτής της πολιτείας. Η ιστορία δεν ξεχνά. Ούτε εκείνοι που τη γράφουν.
