Λίγο λιγότερες από τις μισές ημέρες του χρόνου πρέπει να δουλεύουν οι Έλληνες προκειμένου να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους προς την εφορία.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την έρευνα του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών «Μάρκος Δραγούμης» (ΚΕΦίΜ), οι πολίτες της χώρας μας που θέλουν να είναι «ελεύθεροι φορολογικά» πρέπει να εργαστούν 179
ημέρες από τις 365.
Συγκεκριμένα, το 2021 ο μέσος Έλληνας χρειάστηκε να δουλέψει 75 ημέρες για την πληρωμή έμμεσων φόρων, 60 ημέρες για την πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών, 43 ημέρες για την πληρωμή άμεσων φόρων και μία ημέρα για την πληρωμή των φόρων κεφαλαίου. Κάπως έτσι η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας φέτος είναι η 29η Ιουνίου.
Από την ημέρα αυτή οι φορολογούμενοι είναι «ελεύθεροι» να αποφασίσουν οι ίδιοι πώς θα δαπανήσουν το εισόδημά τους, αν περισσεύει κάτι μετά την κάλυψη των ανελαστικών δαπανών διαβίωσης. Μέχρι τότε δουλεύουν μόνο για την εφορία και τον ΕΦΚΑ. Ωστόσο, εάν συνυπολογιστεί το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2021, το οποίο αντιπροσωπεύει μελλοντικούς φόρους, τότε η εικόνα αλλάζει. Η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2021 θα έρθει τη 10η Αυγούστου.
Μάλιστα, όπως προκύπτει από την έρευνα, η Ελλάδα καταγράφει μία από τις επτά υψηλότερες επιβαρύνσεις από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για το 2019 (12 ημέρες πάνω από τον μέσο όρο) και χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση σε σχέση με τον μέσο όρο για το 2020 (11 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο) ανάμεσα στις 23 ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία και για τους δύο δείκτες.
Μαζί με την Ελλάδα στην ομάδα με τη χαμηλότερη εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και τις περισσότερες ημέρες εργασίας για το κράτος βρίσκονται η Σλοβενία, η Τσεχία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Γαλλία. Στις χώρες με την υψηλότερη εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και τις λιγότερες ημέρες εργασίας για το κράτος βρίσκονται η Ιρλανδία και η Ελβετία.
Στα χρόνια των μνημονίων η υπερφορολόγηση γονάτισε τα νοικοκυριά. Από τις 147 ημέρες εργασίας που έπρεπε να εργαστεί το 2009 ο μέσος Έλληνας για να πληρώσει φόρους και εισφορές, το 2018 έπρεπε να εργαστεί 186 ημέρες για να πληρώσει το κράτος.
Οι 186 ημέρες εργασίας του 2018 μειώθηκαν στις 175 το 2020 και στις 179 το 2021. Ωστόσο η μείωση αυτή οφείλεται στη χαμηλή είσπραξη φορολογικών εσόδων και όχι στον περιορισμό των κρατικών δαπανών. Τα συνεχόμενα lockdowns μείωσαν τα φορολογικά έσοδα, ενώ παράλληλα αυξήθηκαν οι κρατικές ενισχύσεις με αποτέλεσμα, εάν συμπεριληφθεί το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, το 2021 να προβλέπεται το έτος με τις περισσότερες ημέρες εργασίας για το κράτος (221) μετά το 2013. Η έρευνα του ΚΕΦίΜ δείχνει τα εξής:
Η συνολική επιβάρυνση πολιτών και επιχειρήσεων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2021 ανέρχεται σε 71,9 δισ. και είναι σχεδόν διπλάσια από το ποσό (44) που καταβάλλουν τα νοικοκυριά για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών.
Την εικοσαετία από το 1999 έως το 2018 προστέθηκαν 47 παραπάνω ημέρες εργασίας για τις υποχρεώσεις προς το κράτος. Το 1999 εργαστήκαμε 139 ημέρες, το 2012 174 ημέρες, ενώ το 2018 φτάσαμε τις 186 ημέρες εργασίας για να πληρωθούν οι φόροι και οι εισφορές. Το διάστημα 2019-2020 καταγράφεται η πρώτη σημαντική πτώση της τελευταίας εικοσαετίας, κατά 11 ημέρες, και το 2021 αύξηση τεσσάρων ημερών.
«Όπως καταδεικνύει ο συνυπολογισμός των ελλειμμάτων, που φέτος για πρώτη φορά εντάσσεται στη μεθοδολογία της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας, οι έκτακτες δαπάνες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας είναι ένα δεδομένο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής των επόμενων ετών. Άλλωστε, όπως επανειλημμένα και οδυνηρά έχει αποδειχθεί στην πράξη, όταν τα ελλείμματα δεν αντιμετωπίζονται με τη δέουσα προσοχή, το κόστος που εντέλει θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι πολίτες θα είναι δυσβάστακτο» υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΚΕΦίΜ, Αλέξανδρος Σκούρας.
