Διέρρευσε το βράδυ της Τετάρτης το προσχέδιο του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε κύρια και επικουρική ασφάλιση, καθώς και στις εισφορές μισθωτών, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών.
Αναμένεται πλέον η επίσημη ανάρτηση του νομοσχεδίου από την κυβέρνηση, για δημόσια διαβούλευση.
Την Τετάρτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, μαζί με επιτελείο του υπουργείου, είχαν συνάντηση, στο πλαίσιο της εξαμηνιαίας αξιολόγησης του κυβερνητικού έργου.
Αφού έγινε ο μέχρι στιγμής απολογισμός των πεπραγμένων στο υπουργείο, ο πρωθυπουργός μίλησε για τις κύριες κυβερνητικές δράσεις μέσα στο 2020. Όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, στις δράσεις του 2020 βρίσκονται το «νέο ασφαλιστικό σύστημα», καθώς και το «νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης», δείχνοντας ότι στα σχέδια της κυβέρνησης περιλαμβάνεται η ιδιωτική ασφάλιση.
Υπενθυμίζεται ότι τα κυβερνητικά σχέδια για το ασφαλιστικό έχουν ήδη αποδοκιμάσει κόμματα της αντιπολίτευσης.
Ακολουθεί το προσχέδιο του νομοσχεδίου, όπως αναρτήθηκε στο Capital.gr. Για να το δείτε κάντε κλικ στην εικόνα
Όπως σημειώνει το capital, με βάση το παραπάνω προσχέδιο, το νομοσχέδιο προβλέπει τομές σε δύο βασικά πεδία του ασφαλιστικού συστήματος.
Το πρώτο πεδίο αφορά στη συγκρότηση των ίδιων των βασικών συνταξιοδοτικών ταμείων (ΕΦΚΑ, ΕΤΕΑΕΠ), τα οποία θα ενοποιηθούν υπό τη σκέπη του «Εθνικού» (και όχι πια «Ενιαίου») «Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης».
Ο νέος ασφαλιστικός υπερ-φορέας θα μετασχηματισθεί ψηφιακά, ενώ θα αναδιοργανωθεί διοικητικά σε έναν νέο οργανισμό.
Το δεύτερο πεδίο των αλλαγών θα αφορά στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, αλλά και στις εισφορές τόσο των μισθωτών όσο και των μη μισθωτών (ελευθέρων επαγγελματιών, αγροτών). Οι αλλαγές αυτές αφορούν άμεσα έως και 1 εκατ. συνταξιούχους, 1,5 εκατ. μη μισθωτών, 1,6 εκατ. μισθωτών και 260.000 επιχειρήσεις με προσωπικό.
Βασικά προβλέπονται αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019 κλιμακωτές αυξήσεις στις κύριες συντάξεις όσων έχουν περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης και επαναφορά των επικουρικών συντάξεων στο επίπεδο που ήταν πριν από τις περικοπές του Ιουνίου 2016.
Πιο αναλυτικά, οι κυριότερες αλλαγές, ανά τομέα του ασφαλιστικού, που προβλέπονται στο προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού είναι οι εξής:
Αυξήσεις στις κύριες συντάξεις
«Όχημα» των επερχόμενων αυξήσεων θα είναι η αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης. Αυτά από τον Οκτώβριο του 2019 αλλάζουν για όσους έχουν περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης και διαμορφώνονται ως εξής:
-Από 30,01 έως 33 έτη στο 1,98% (έναντι 1,42%)
– Από 33,01 έως 36 έτη στο 2,50% (έναντι 1,59%)
– Από 36,01 έως 40 έτη στο 2,55% (έναντι 1,80%)
– Από 40,01 και πάνω έτη προσαυξάνεται κατά 0,5% ανά έτος
Αυτό, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, προβλέπει ότι τα τελικά ποσοστά αναπλήρωσης διαμορφώνονται ως εξής:
· Για 30 συντάξιμα έτη στο 27,14% αντί για 26,37%.
· Για 35 συντάξιμα έτη στο 38,08% αντί για 33,81%.
· Για 40 συντάξιμα στο 50,78% από 42,80%.
Οι αλλαγές αυτές, ανά κατηγορία συντάξεων, θα εφαρμοσθούν όπως ακολούθως:
1. Από 1.10.2019 οι συντάξεις που έχουν ήδη κανονιστεί και καταβληθεί με βάση τις ρυθμίσεις του ν. Κατρούγκαλου ή εκκρεμεί ο υπολογισμός τους αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης. Ο σχετικός υπολογισμός γίνεται από 1.10.2019, ημερομηνία από την οποία καταβάλλονται και τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις.
2. Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2019, το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς. Τυχόν διαφορά που προκύπτει καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά.
3. Οι επανυπολογισθείσες κύριες συντάξεις σύμφωνα με τον ν. Κατρούγκαλου υπολογίζονται εκ νέου από 1ης Οκτωβρίου 2019 με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.
Αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μεγαλύτερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό όπως επαναϋπολογίζεται εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.
Εάν η επανυπολογισθείσα προσωπική διαφορά είναι μεγαλύτερη του ποσού που προέκυπτε κατά το προϊσχύον καθεστώς, καταβάλλεται η προσωπική διαφορά κατά το προϊσχύον καθεστώς.
Αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους βάσει των νέων ποσοστών αναπλήρωσης, τότε το ποσόν των συντάξεων προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της πρόσθετης διαφοράς που προκύπτει, για την περίοδο από 1η Οκτωβρίου 2019 έως 31η Δεκεμβρίου 2020 και ισόποσα κατ’ έτος έως την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Εάν η επανυπολογισθείσα προσωπική διαφορά είναι μικρότερη του ποσού που προέκυπτε κατά το προϊσχύον καθεστώς, καταβάλλεται η προσωπική διαφορά κατά το προϊσχύον καθεστώς.
Αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις
Οι ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις έως 30 Σεπτεμβρίου 2019, που αφορούν σε αιτήσεις που είχαν υποβληθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2014, συνεχίζουν να καταβάλλονται από 1η Οκτωβρίου 2019 στο ύψος του ποσού που είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Ο υπολογισμός της κράτησης υπέρ υγειονομικής περίθαλψης διενεργείται όπως ισχύει. Το καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται του προ φόρου καταβαλλόμενου ποσού στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. Αυτό έχει αναλογική εφαρμογή και στις εκκρεμείς αιτήσεις που είχαν υποβληθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2014.
Συμπληρωματική χρηματοδότηση ασφαλιστικού συστήματος
Το προσχέδιο αναφέρει πως από 1η Ιανουαρίου 2020 στον ετήσιο κοινωνικό προϋπολογισμό εγγράφεται δαπάνη ύψους 0,5% του ΑΕΠ, από την οποία καλύπτεται:
*Κατά πρώτον, η δαπάνη που δημιουργείται ετησίως σε εφαρμογή των αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (σ.σ.: για τον νόμο Κατρούγκαλου)
* Κατά δεύτερον, η δαπάνη εφάπαξ παροχής, η οποία καταβάλλεται τον Δεκέμβριο κάθε έτους σε δικαιούχους σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, σε δικαιούχους προσυνταξιοδοτικής παροχής, επιδομάτων σύνταξης με αιτία την αναπηρία και ανασφάλιστους υπερήλικες. Η δαπάνη της εφάπαξ παροχής χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Οικονομικών λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις αναλογιστικές προβολές, τα στοιχεία εκτέλεσης του κοινωνικού προϋπολογισμού και τους ετήσιους δημοσιονομικούς στόχους, καθορίζεται ετησίως το ποσόν που διατίθεται για την εφάπαξ παροχή, προσδιορίζονται τα κριτήρια απονομής, ο φορέας και η διαδικασία καταβολής, το ύψος της εφάπαξ παροχής ανά κατηγορία δικαιούχων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της σχετικής διάταξης.
Για το έτος 2020 η παραπάνω δαπάνη καλύπτεται από τις ήδη εγγεγραμμένες πιστώσεις του κοινωνικού προϋπολογισμού.
Σύστημα ελεύθερης επιλογής εισφορών
Διαμορφώνεται ένα σύστημα ελεύθερης επιλογής εισφορών για τους μη μισθωτούς για όλους τους κλάδους ασφάλισης (κύριας, επικουρικής, εφάπαξ).
Όσον αφορά ειδικά στις εισφορές κύριας ασφάλισης των ελευθέρων επαγγελματιών, οι ασφαλιστικές κατηγορίες διαμορφώνονται ως εξής:
– 1η κατηγορία : 155 ευρώ
– 2η κατηγορία : 186 ευρώ
– 3η κατηγορία : 236 ευρώ
– 4η κατηγορία :297 ευρώ
– 5η κατηγορία : 369 ευρώ
– 6η κατηγορία : 500 ευρώ
Οι εισφορές υγείας ανέρχονται στα 55 ευρώ για την 1η κατηγορία και στα 66 ευρώ για τη 2η έως 6η κατηγορία.
Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μία από τις έξι ασφαλιστικές κατηγορίες. Η κατάταξη σε μία από τις έξι αυτές κατηγορίες είναι υποχρεωτική.
Από 1η Ιανουαρίου 2020 θεσπίζεται ειδική ασφαλιστική κατηγορία για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, της οποίας το ποσόν της μηνιαίας εισφοράς αντιστοιχεί σε 93 ευρώ. Στην ειδική κατηγορία κατατάσσονται οι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι για πέντε έτη από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος κατόπιν αιτήσεώς τους.
Από 1η Ιανουαρίου 2023 τα προαναφερθέντα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο.
Τι θα ισχύσει για τις εισφορές των παράλληλα απασχολούμενους
– Οι ασφαλισμένοι του Ε.Φ.Κ.Α. οι οποίοι ασκούν παράλληλα δύο ή περισσότερες επαγγελματικές δραστηριότητες, μισθωτού ή αυτοτελώς απασχολούμενου ή ελεύθερου επαγγελματία επάγγελμα ή επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, καταβάλλουν για κάθε ασκούμενη επαγγελματική δραστηριότητα τις προβλεπόμενες νέες ασφαλιστικές εισφορές (βλέπε παραπάνω).
– Στις περιπτώσεις που πραγματοποιούνται παράλληλα περισσότερες της μίας μισθωτές απασχολήσεις, καταβάλλονται για κάθε μισθωτή απασχόληση οι εισφορές που προβλέπονται κατά περίπτωση και έως του ανωτάτου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών.
Ως προς την εργοδοτική εισφορά το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών εφαρμόζεται χωριστά για κάθε εργοδότη.
– Στις περιπτώσεις μισθωτής απασχόλησης ή απασχολούμενων με έμμισθη εντολή που παράλληλα αυτοαπασχολούνται ή ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ καταβάλλεται υποχρεωτικά η νέα προβλεπόμενη ασφαλιστική εισφορά. Η εν λόγω εισφορά δεν είναι δυνατόν να υπολείπεται του ποσού της εισφοράς της δεύτερης ασφαλιστικής κατηγορίας, συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς για την ασφάλιση ασθενείας.
Εάν υπολείπεται του ποσού της δεύτερης ασφαλιστικής κατηγορίας, καταβάλλεται η διαφορά από τον ασφαλισμένο.
– Ειδικά για τους νέους αυτοτελώς απασχολούμενους ή ελεύθερους επαγγελματίες η ανωτέρω εισφορά δεν δύναται να υπολείπεται της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας, συμπεριλαμβανομένης της για την ασφάλιση ασθενείας, για 5 έτη από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος κατόπιν υποβολής σχετικής αιτήσεως.
– Για όσους μισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούμενους ή ελεύθερους επαγγελματίες ή απασχολούμενους σε επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ επιλέγουν προαιρετικά την καταβολή υψηλότερης εισφοράς της δεύτερης ασφαλιστικής κατηγορίας, αυτοτελώς απασχολούμενου ή ελεύθερου επαγγελματία ή απασχολούμενου σε επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, ή της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας για τους νέους επαγγελματίες, καταβάλλονται οι προβλεπόμενες εισφορές συμπεριλαμβανομένης και της εισφοράς για την ασφάλιση ασθενείας.
-Μισθωτοί που παράλληλα αμείβονται με δελτία παροχής υπηρεσιών από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχουν μισθωτή εργασία ή σε συνδεδεμένα με αυτά πρόσωπα εφαρμόζονται αναλογικά ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς.Οι παραπάνω ασφαλισμένοι για υγειονομική περίθαλψη υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του φορέα, κλάδου ή τομέα που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α. με την ιδιότητα του μισθωτού.
-Ασφαλισμένοι ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, για τους οποίους προέκυπτε βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, όπως αυτές ίσχυαν έως την έναρξη του παρόντος για κάθε φορέα, τομέα, κλάδου ή λογαριασμό που εντάχθηκε στον Ε.Φ.Κ.Α., υποχρεωτική ασφάλιση σε δύο ή περισσότερους φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς για την αυτή απασχόληση, καταβάλλουν τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
-Οι παλαιοί ασφαλισμένοι κατά την έννοια των διατάξεων του ν.2084/1992, μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, εξακολουθούν να έχουν προαιρετικά το δικαίωμα καταβολής δεύτερης εισφοράς στον Ε.Φ.Κ.Α., κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης. Στην περίπτωση αυτή καταβάλλουν το συνολικό ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα. Αυτά εφαρμόζονται αντίστοιχα για την υγειονομική περίθαλψη, την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή.
– Στους ασφαλισμένους που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφαρμόζονται αναλογικά, ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς, οι διατάξεις που αφορούν τους μισθωτούς.
Επιλογή ασφάλισης στο Επικουρικό και το Εφάπαξ
Από την 1η Ιανουαρίου 2021 στην ασφάλιση του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. υπάγονται προαιρετικά έπειτα από αίτησή τους:
– οι αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί
– τα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην Ο.Γ.Α.
-τα πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης νόμου εξαιρούνται της υποχρεωτικής υπαγωγής στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.
Στην ασφάλιση του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. υπάγονται, έπειτα από αίτησή τους, προαιρετικά:
– Oι μισθωτοί, οι αυτοτελώς απασχολούμενοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και τα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, που από 1η Ιανουαρίου 2021 αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία – απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, για την οποία ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε φορέα κύριας ασφάλισης και δεν υπάγονται για την εργασία – απασχόλησή τους αυτή ή την ιδιότητά τους, στην ασφάλιση του Κλάδου Εφάπαξ ή άλλου φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης για εφάπαξ παροχή ή των εξομοιούμενων βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας με αυτούς, ανεξαρτήτως νομικής μορφής, καθώς και τα πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης νόμου εξαιρούνται της υποχρεωτικής υπαγωγής στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.. Η προαιρετική υπαγωγή στην ασφάλιση από την έναρξή της διέπεται από τους κανόνες της υποχρεωτικής ασφάλισης.
– Οι προσλαμβανόμενοι στην Ελληνική Αστυνομία και στο Πυροσβεστικό Σώμα, οι οποίοι είναι υποχρεωτικά ασφαλισμένοι στον Τομέα Πρόνοιας Αστυνομικών (ΤΠΑΣ), στον Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Αστυνομίας Πόλεων (ΤΠΥΑΠ) και στον Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος (ΤΠΥΠΣ) του ΤΕΑΠΑΣΑ, εφαρμοζομένων των διατάξεων που διέπουν τον πρώην Τομέα Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ).”.
Μείωση εισφορών εργοδότη-εργαζομένου
Από 1ης Ιουνίου 2020 στις περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών μειώνονται κατά 0,90 μονάδες ως ακολούθως:
– Κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου ανεργίας. Η μείωση επιμερίζεται κατά 0,48 πμ στο ασφάλιστρο του εργοδότη και κατά 0,27 πμ στο ασφάλιστρο του εργαζομένου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ ανεργίας διαμορφώνεται σε 4,25 ποσοστιαίες μονάδες και κατανέμεται 2,69 ποσοστιαίες μονάδες στον εργοδότη και 1,56 μονάδες στον εργαζόμενο.
– Κατά 0,15 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ).