Με δηλώσεις «μαϊμού», εταιρείες παραγωγής βιοντίζελ εξαπατούν αρμόδιες επιτροπές, δηλώνοντας καλλιέργειες εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων, και θέτουν σε κίνδυνο έναν από τους πλέον ελπιδοφόρους κλάδους ενναλακτικών πηγών ενέργειας.
Η καλλιέργεια ελαιοκράμβης και ηλιοτροπίου, ως πρώτων υλών για την παραγωγή βιοκαυσίμων, διαφημίστηκε σε υψηλούς τόνους, ως μία νέα, οικολογική δραστηριότητα που θα εξασφάλιζε εισοδήματα σε χιλιάδες αγρότες και θα συνέβαλε στην εξοικονόμηση εισαγωγών καύσιμης ύλης και στην προστασία του Περιβάλλοντος.
Οι πρώτες ύλες, πωλούνται από τους αγρότες σε εταιρείες οι οποίες τις μετατρέπουν σε βιοντίζελ και τις πωλούν στα δύο ελληνικά διυλιστήρια, ΕΛΠΕ και ΜΟΤΟΡ ΟiΛ, όπου αναμειγνύονται με το ντίζελ κίνησης και προωθούνται στην αγορά.
Όμως, όπως συχνά συμβαίνει στην Ελλάδα, όλος ο σχεδιασμός παραγωγής βιοκαυσίμων, κινδυνεύει να
τιναχτεί στον αέρα, από απάτες που διαπράττουν συγκεκριμένες εταιρείες, για να εξασφαλίσουν μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.
Διπλασίασαν τα στρέμματα
Για το 2010, με υπουργικές αποφάσεις, κατανεμήθηκε στις δικαιούχους εταιρείες ποσότητα 164 εκ. λίτρων βιοντίζελ, για την περίοδο από 1/7/2010 έως και 30/6/2011. (Κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) (αριθμ. ΥΠΕΚΑ/Δ1/Α/ 15555/4.08.2010) με αρμόδιο Υπουργείο το Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) και συναρμόδια Υπουργεία το Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το Υπουργείο Οικονομικών). Για το 2009, είχε κατανεμηθεί αντίστοιχα ποσότητα 182 εκ λίτρων.
Όπως απαιτεί η νομοθεσία, οι εταιρείες παραγωγής βιοντίζελ, πρέπει μεταξύ των δικαιολογητικών που προσκομίζουν στα αρμόδια Υπουργεία, να καταθέσουν και τις συμβάσεις που έχουν συνάψει με Έλληνες αγρότες, από τους οποίους αγοράζουν την πρώτη ύλη, όπου φαίνεται η έκταση των καλλιεργειών σε στρέμματα.
Στο πρακτικό 2/2.10.2009 της επιτροπής αξιολόγησης των δικαιούχων εταιρειών, αναφέρεται ότι το σύνολο των εκτάσεων με ενεργειακές καλλιέργειες ανέρχεται σε 413.295,13 στρέμματα.
Όμως, το σύνολο των εκτάσεων που έχουν δηλωθεί ως «ενεργειακές καλλιέργειες» σε ολόκληρη την χώρα για το 2009, ανέρχεται μόνο σε… 234.314,4 στρέμματα, όπως φαίνεται από τις αιτήσεις των κτηματιών για ενίσχυση. Με δύο λόγια τα μισά από τα στρέμματα που δήλωσαν οι εταιρίες ήταν «μαϊμούδες».
Διαμαρτυρίες ανταγωνιστριών εταιρειών
Και ενώ ο νόμος προβλέπει τον αποκλεισμό από τις διαδικασίες, ή το «ψαλίδισμα» της πίττας, όσων εταιρειών δηλώνουν ψευδή στοιχεία, δηλαδή την αφαίρεση του δικαιώματος να πωλούν βιοντίζελ και την εκχώρηση του σε άλλες «νομοταγείς» εταιρείες, δεν έχει συμβεί απολύτως τίποτε. Παρά τις ενστάσεις και προσφυγές σε ακυρωτικά δικαστήρια, ουδείς τιμωρήθηκε.
Έτσι και λόγω της ατιμωρησίας η απάτη συνεχίστηκε και φέτος, και όπως έδειξαν οι διασταυρώσεις των στοιχείων που κατέθεσαν οι εταιρείες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, διαπιστώθηκε ότι από τα 926.000 στρέμματα που δηλώθηκαν ως καλλιέργειες βιοκαυσίμων, μόνο τα… 630.000 είναι είχαν πράγματι καλλιεργηθεί, ενώ τα υπόλοιπα και πάλι ήταν «μαϊμούδες».
Διστακτικά επιβάλλονται οι κυρώσεις
Έτσι λοιπόν η επιτροπή, με βάση τις διατάξεις του ισχύοντος νόμου περί κυρώσεων, αφαίρεσε ποσότητες βιοντίζελ από 6 εταιρείες και τις προσκύρωσε στις υπόλοιπες που ήταν «νομοταγείς».
Πρώτη στη λίστα βρίσκεται η εταιρεία ΕΛΒΙ – ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΒΙΟΠΕΤΡΕΛΑΙΑ από την οποία αφαιρέθηκαν 109.000 στρέμματα δηλαδή… 42% από από όσα δηλώθηκαν αρχικά στα οποία αντιστοιχούν 9.500.000 λίτρα βιοντίζελ . Ακολουθούν η GFENERGY με 1.355.000 λίτρα λιγότερα, η ΦΥΤΟΕΝΕΡΓΕΙΑ με 1.168.000 λίτρα, η ΜΑΝΟΣ με 1.116.000 λίτρα, η MILOILHELLAS με 613.000 λίτρα, δηλαδή 88% λιγότερα από τα στρέμματα που είχε δηλώσεια αρχικά και η ΠΑΥΛΟΣ Ν. ΠΕΤΤΑΣ με 467.000 λίτρα λιγότερα.
Για πρώτη φορά τα συναρμόδια Υπουργεία τόλμησαν να επιβάλουν κυρώσεις, έστω και με τη μορφή της αναδιανομής και με μία απόφαση που χαρακτηρίζεται ως «σταθμός» για τον κλάδο, ορίστηκε ότι η κατανομή ποσοστώσεων θα γίνεται με βάση όχι τις καλλιεργούμενες εκτάσεις αλλά τις ποσότητες σπόρων που αγοράστηκαν και εξοφλήθηκαν από τους Έλληνες αγρότες.
Καθυστερήσεις στην αξιολόγηση
Οι δικαιούχοι βάσει ενεργειακών καλλιεργειών όφειλαν να προσκομίσουν τα εξοφλημένα τιμολόγια αγοράς ελαιούχων σπόρων μέχρι την 30/10/2010. Προθεσμία που με μεταγενέστερη απόφαση μετατέθηκε για την 15/11/2010.
Ωστόσο, εντελώς αναιτιολόγητα και παρά το «όργιο» παρανομίας που έχει διαπιστωθεί, η επιτροπή αξιολόγησης, έκανε οκτώ ολόκληρους μήνες, να ολοκληρώσει τους ελέγχους των τιμολογίων, όπως είναι υποχρεωμένη για τη νέα κατανομή, παρά το ότι στις 30 Ιουνίου θα έπρεπε οι ποσότητες βιοντίζελ να έχουν ήδη ανακατανεμηθεί. Το τραγελαφικό όμως είναι ότι, σύμφωνα με καταγγελία που έγινε στη zougla.gr, η ανακατανομή έγινε και πάλι με κριτήριο τα… στρέμματα και όχι με την ποσότητα του σπόρου.
Περίεργη κυβερνητική απροθυμία να λυθεί το πρόβλημα
Το ζήτημα ετέθη στη Βουλή με Επίκαιρη Ερώτηση της βουλευτού ΠΑΣΟΚ, Κατερίνα Μπατζελή, στις 21-01-2011. Η βουλευτής και πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κατήγγειλε αδιαφανείς διαδικασίες, καθυστερήσεις στους ελέγχους και λανθασμένο τρόπο διαχείρισης του συστήματος κατανομής βιοκαυσίμων.
Απευθυνόμενη από το βήμα της Βουλής προς τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Μανιάτη ανέφερε: «η καθυστέρηση του ελέγχου διευκολύνει κάποιους, κύριε Υπουργέ, ώστε να παραδώσουν περισσότερες ποσότητες από όσες δικαιούνται» και «θεωρώ ότι είμαστε όλοι μάρτυρες ενός σκανδάλου, το οποίο διεξάγεται στις πλάτες των αγροτών».
Ο κ. Μανιάτης απαντώντας στην κ. Μπατζελή ομολόγησε με εντυπωσιακό τρόπο την απουσία κυβερνητικής πολιτικής. Ανέφερε ο κ. Μανιάτης: «πρέπει να σας πω ότι είμαι βαθύτατα απογοητευμένος από τον τρόπο με τον οποίο μέχρι και σήμερα ακόμη η Πολιτεία δεν διαχειρίζεται, όπως θα έπρεπε να διαχειρίζεται, αυτήν την πολύ σοβαρή υπόθεση» και «αυτή η ιστορία, έτσι όπως έχει εξελιχθεί με το βιοντίζελ, δεν μπορεί να πάει άλλο».
Έξι μήνες μετά την ερώτηση της κ. Μπατζελή, η κατάσταση παραμένει ακριβώς η ίδια. Ορισμένες εταιρείες συνεχίζουν να εξαπατούν καταθέτοντας ψευδή στοιχεία, χωρίς οι αρμόδιοι υπουργοί να επιβάλλουν κυρώσεις, αφού ο νόμος προβλέπει μέχρι και αφαίρεση της αδείας λειτουργίας όσων εταιρειών παρανομούν.
Εύλογα λοιπόν, όσοι θίγονται από το χάος που επικρατεί στον χώρο των βιοκαυσίμων, θέτουν επιτακτικά το ερώτημα, ποιοι καλύπτουν τις εταιρείες-άρπαγες θέτοντας σε κίνδυνο μία από τις πλέον ευοίωνες οικονομικές δραστηριότητες των τελευταίων ετών.
