Με το βλέμμα στην έκρηξη του κόστους δανεισμού κυρίως των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου συνεδριάζει το μεσημέρι της Τετάρτης το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για να συζητήσει την αναταραχή στις αγορές ομολόγων.
Η έκτακτη συνεδρίαση της ΕΚΤ πραγματοποιείται υπό τη σκιά της αύξησης της απόδοσης του ιταλικού δεκαετούς ομολόγου πάνω από το 4%, για πρώτη φορά μετά το 2014, ενώ και η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου έφθασε την Τρίτη το 4,7%.
Οι αποδόσεις των ομολόγων αυξήθηκαν πολύ μετά την προαναγγελία από την ΕΚΤ την περασμένη Πέμπτη μιας σειράς αυξήσεων των επιτοκίων της, ενώ το spread μεταξύ των αποδόσεων των γερμανικών ομολόγων και εκείνων των χωρών του Νότου με υψηλότερο χρέος, ιδιαίτερα της Ιταλίας, εκτινάχθηκε στο υψηλότερο επίπεδο δύο και πλέον ετών.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα έχει μια ad hoc συνεδρίαση την Τετάρτη για να συζητήσει τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς», δήλωσε εκπρόσωπος της ΕΚΤ. Δεν είναι σαφές, όμως, αν θα υπάρξει κάποια ανακοίνωση, σύμφωνα με αρκετές πηγές με γνώση του θέματος.
Οι προσκλήσεις για τη Σύνοδο εστάλησαν την Τρίτη, και ορισμένα μέλη του Δ.Σ., τα οποία επρόκειτο να συμμετάσχουν σε συνέδριο στο Μιλάνο σήμερα Τετάρτη, ακύρωσαν τη συμμετοχή τους.
Την τελευταία φορά που η ΕΚΤ συνεδρίασε εκτάκτως, εν μέσω πιέσεων στην αγορά, ανακοίνωσε το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για την πανδημία (PEPP), ύψους 1,7 τρισ. ευρώ, το οποίο ήταν το κύριο εργαλείο της κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι επιλογές που έχει η ΕΚΤ για να αντιμετωπίσει τον λεγόμενο κίνδυνο κατακερματισμού -δηλαδή το κόστος δανεισμού ορισμένων χωρών της Ευρωζώνης να είναι σημαντικά υψηλότερο από αυτό άλλων- περιλαμβάνουν τις επανεπενδύσεις των ομολόγων που λήγουν στις αγορές που υφίστανται την πίεση ή τον σχεδιασμό ενός νέου μέσου. Ορισμένοι αναλυτές έχουν προειδοποιήσει, ωστόσο, ότι είναι απίθανο οι επανεπενδύσεις να είναι αρκετές από μόνες τους.
Η συζήτηση στην ΕΚΤ θα πραγματοποιηθεί την ίδια ημέρα που η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αναμένεται να ανεβάσει τα επιτόκια, με τους επενδυτές να έχουν αυξήσει δραματικά τα στοιχήματά τους για μια αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης (τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας). Η αλλαγή αυτή στις προσδοκίες προκάλεσε μαζικές πωλήσεις στις παγκόσμιες αγορές.
Η είδηση για τη συνεδρίαση της ΕΚΤ οδήγησε σε ενίσχυση του ευρώ περισσότερο από 0,5%, στo 1,0487 δολάριo, και τις αποδόσεις των 10ετών ιταλικών ομολόγων να υποχωρήσουν 22 μονάδες βάσης, ενώ οι προθεσμιακές τιμές των ιταλικών μετοχών αυξήθηκαν σημαντικά.
Νωρίτερα, η απόδοση των 10ετών γερμανικών ομολόγων, που είναι και ο δείκτης αναφοράς για την Ευρωζώνη, είχε φθάσει στο 1,77%, το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2014, ενώ το spread των ιταλικών 10ετών ομολόγων είχε αυξηθεί στις 240 μ.β., το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2020.
Το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, Ίζαμπελ Σνάμπελ, η οποία είναι επικεφαλής για τις συναλλαγές με την αγορά, δήλωσε την Τρίτη ότι η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά την κατάσταση και είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τόσο τα υφιστάμενα όσο και νέα εργαλεία εάν διαπιστωθεί ότι η επανατιμολόγηση (των ομολόγων) από την αγορά είναι «άτακτη».
«Δεν θα ανεχθούμε αλλαγές στις χρηματοδοτικές συνθήκες που κινούνται πέρα από τους θεμελιώδεις παράγοντες και απειλούν τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής», δήλωσε η Σνάμπελ, προσθέτοντας πως δεν υπάρχουν όρια στη δέσμευση της ΕΚΤ να αποτρέψει τον κατακερματισμό.
Η ίδια υποστήριξε ότι, ως πρώτη γραμμή άμυνας, η ΕΚΤ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα χρήματα από τα ομόλογα που λήγουν στις αγορές που βρίσκονται υπό πίεση, κι αν χρειαστεί, η τράπεζα μπορεί να σχεδιάσει ένα νέο μέσο.
Ωστόσο, η Σνάμπελ τάχθηκε κατά της προληπτικής ανακοίνωσης ενός τέτοιου εργαλείου, καθώς αυτό θα έπρεπε να προσαρμοστεί στην ειδική κατάσταση, με τους όρους, τα όρια και τις ασφαλιστικές δικλίδες να διαμορφώνονται κατά περίπτωση.