Πριν από 4 χρόνια η Ε.Ε. αποφάσισε να κάνει μια σημαντική στροφή σε σχέση με τη βιομηχανική της πολιτική. Διαπιστώνοντας ότι η ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας έχει υποχωρήσει σημαντικά και ότι για αυτή την εξέλιξη υπάρχουν σημαντικές ευθύνες σε επίπεδο χάραξης των κεντρικών πολιτικών της ΕΕ, αποφασίστηκε να υπάρξει μια νέα πολιτική αντιμετώπισης της βιομηχανίας.
Τότε, με Επίτροπο Βιομηχανίας, τον νυν πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Ιταλό κεντροδεξιό πολιτικό Αντόνιο Ταγιάνι, τέθηκαν οι βάσεις για την λεγόμενη αναβίωση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, με κεντρικό στόχο την αύξηση της συνεισφοράς του βιομηχανικού κλάδου στο Ευρωπαϊκό ΑΕΠ από το 15 στο 20%.
Την περασμένη εβδομάδα, κατά την επίσκεψη στην Αθήνα των υψηλόβαθμων στελεχών του BusinessEurope (ο μεγαλύτερος εργοδοτικός σύνδεσμος της Ευρώπης, δηλαδή το ευρωπαϊκό ανάλογο του ελληνικού ΣΕΒ), παρουσιάστηκαν οι βασικοί άξονες της επόμενης φάσης του σχεδίου της ΕΕ για την αναβίωση και ενίσχυση της βιομηχανικής πολιτικής στην Ευρώπη.
Όπως εξήγησαν οι κ. G. Koch (πρόεδρος της επιτροπής βιομηχανίας του BusinessEurope) και Α. Affre (διευθυντής βιομηχανικών υποθέσεων του Business Europe) πίσω από την Ευρωπαϊκή βιομηχανία βρίσκονται ορισμένα εντυπωσιακά μεγέθη όπως για παράδειγμα οι 32 εκ. άμεσες και οι 30 εκ. έμμεσες θέσεις εργασίας αλλά και το 65% των επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Έχοντας πλέον διανύσει 4 χρόνια, πλέον η ΕΕ βρίσκεται στο στάδιο της διαμόρφωσης της νέας στρατηγικής της που θα βασίζεται στο τρίπτυχο:
– Ενιαία αντιμετώπιση και πολιτική για όλα τα ανοιχτά θέματα της βιομηχανίας, όπως ενεργειακό κόστος, φορολογικά κόστη, στρατηγική καινοτομίας, ψηφιοποίηση.
– Μακροπρόθεσμος ορίζοντας όχι μόνο μέχρι το 2020 αλλά με στόχευση αρχικά το 2030 και μετέπειτα.
– Συγκεκριμένες και μετρήσιμες δράσεις και στόχοι μεταρρυθμίσεων.
Ήδη όπως ενημέρωσαν οι εκπρόσωποι της BusinessEurope δημιουργείται υψηλού επιπέδου ομάδα εργασίας στην ΕΕ με τη συμμετοχή εκπροσώπων των κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων, το φορέων και των θεσμών, που θα έχει ως αντικείμενο τη θέσπιση συγκεκριμένων στόχων που θα αφορούν: τη βιομηχανική απασχόληση, την καινοτομία, το κόστος ενέργειας που θα είναι μετρήσιμοι, θα ελέγχονται και θα αναπροσαρμόζονται.
Ένα ακόμη ζήτημα αφορά στην επιθετική πολιτική εξαγορών και συγχωνεύσεων από τρίτες χώρες όπως η Κίνα. Εδώ η Επιτροπή έχει στρέψει την προσοχή της και επιχειρεί να ελέγξει επιθετικές εξαγορές που γίνονται με μη οικονομικούς όρους, ιδιαίτερα για συγκεκριμένους κλάδους στρατηγικής σημασίας όπως η αμυντική βιομηχανία, η ενέργεια, οι υποδομές κλπ.
Όπως τόνισε ο κ. Koch η βιομηχανία βρίσκεται σε φάση μεγάλης αλλαγής και δε θα είναι η ίδια την επόμενη 20ετία: θα γίνει πιο πράσινη, θα μετασχηματιστεί και θα ψηφιοποιηθεί με στόχο να γίνει πιο ανταγωνιστική στο διεθνές περιβάλλον. Ο ίδιος τόνισε ότι μια ενιαία βιομηχανική στρατηγική θα πρέπει να προετοιμάσει ακόμη και σε επίπεδο παιδείας και κατάρτισης, ώστε να μπορεί να προετοιμάσει το ανθρώπινο δυναμικό που θα έχει τις δεξιότητες που θα χρειαστούμε στο μέλλον.
Απέναντι σε αυτήν την αλλαγή που συντελείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στην Ελλάδα η βιομηχανία υπολείπεται σημαντικά και καλείται να αντιμετωπίσει δομικά προβλήματα και πρωτίστως να αντιστρέψει την τάση συρρίκνωσης που εντάθηκε εν μέσω της σφοδρής οικονομικής κρίσης.
Έτσι ενώ στην Ευρώπη η οικονομική ανάπτυξη δημιουργεί ευκαιρίες ανάπτυξης για τη βιομηχανία, η Ελλάδα συνεχίζει να υπολείπεται κυρίως εξαιτίας του τρίπτυχου υψηλό κόστος ενέργειας, υψηλά επιτόκια χρηματοδότησης και υψηλή φορολογία.
Ακόμη και έτσι πάντως, η συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ παραμένει κρίσιμη:
Αυτή τη στιγμή η βιομηχανία αντιστοιχεί στο 8,6% του ΑΕΠ και δημιουργεί το 9,9% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας.
Τα βιομηχανικά προϊόντα αντιστοιχούν στο 87,7% των εξαγωγών αγαθών και στο 42.1% των συνολικών εξαγωγών.
Απασχολεί 1,2 εκ. εργαζόμενους, δηλαδή 1 στους 4 εργαζόμενους απασχολείται σε βιομηχανικές δραστηριότητες ή σε δραστηριότητες που οφείλονται στη βιομηχανία.
Ο μέσος μισθός στη βιομηχανία είναι 1476 ευρώ έναντι 1184 ευρώ μέσου όρου στο σύνολο της οικονομίας.
Στο πρώτο 9μηνο 2017 οι θέσεις εργασίας στη βιομηχανία αυξήθηκαν 4,8% έναντι 1,8% συνολικά στην οικονομία.
Τόσο η BusinessEurope όσο και οι ελληνικοί βιομηχανικοί φορείς και ο ΣΕΒ υπογραμμίζουν πάντως ότι εφόσον η χώρα αποκτήσει συγκεκριμένη βιομηχανική στρατηγική και επιτύχει τον πρώτο στόχο που έχει τεθεί για συνεισφορά στο 12% του ΑΕΠ, τότε υπάρχει χρόνος για να προλάβει η χώρα το τρένο της νέας βιομηχανικής επανάστασης που ήδη έχει ξεκινήσει.
Ο χρόνος πάντως είναι λίγος και ήδη μετρά αντίστροφα…