Η τηλεφωνική συνομιλία που είχαν νωρίς το πρωί της Τρίτης ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον και η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ σηματοδότησε την αρχή του τέλους των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του «βρετανικού προβλήματος», του περιβόητου πλέον Brexit.
Πολλοί μιλούσαν λίγες ώρες μετά για «οριστική κατάρρευση» των προσπαθειών, με το Λονδίνο να… τεντώνει το σχοινί και την Ε.Ε. να παραμένει αμετακίνητη.
Άμεση ήταν η αντίδραση του βρετανικού νομίσματος.
Η στερλίνα υποχώρησε σε χαμηλό μηνός έναντι του ευρώ σήμερα ύστερα από αναφορές σύμφωνα με τις οποίες οι συνομιλίες για το Brexit μεταξύ της Βρετανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται κοντά σε κατάρρευση.
Ειδικότερα υποχώρησε κατά 0,5% στο χαμηλό εβδομάδας του 1,2226 δολαρίου και σημείωσε πτώση άνω του 0,7% έναντι του ευρώ, αγγίζοντας το επίπεδο των 89,93 πενών – το χαμηλότερο από τις 9 Σεπτεμβρίου.
Για «παράδοση» της Βόρειας Ιρλανδίας κάνει λόγο η Ντάουνινγκ Στριτ
Πηγές του βρετανικού πρωθυπουργικού γραφείου της Ντάουνινγκ Στριτ έκαναν λόγο για «στροφή της Ε.Ε.» σε μια θέση που ουσιαστικά ζητεί την «παράδοση» της Βόρειας Ιρλανδίας σε μια μόνιμη παραμονή στην τελωνειακή ένωση της Ε.Ε. και σε επίσης μόνιμη ευθυγράμμιση με τους όρους της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς, κάτι που το Λονδίνο θεωρεί παράδοση εθνικού εδάφους και αδιανόητο αντίτιμο προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία για το Brexit.
Συγκεκριμένα, η πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ ανέφερε:
«Το τηλεφώνημα με τη Μέρκελ έδειξε ότι η Ε.Ε. έχει υιοθετήσει μια νέα θέση. Εκείνη έκανε ξεκάθαρο ότι η επίτευξη συμφωνίας είναι εξαιρετικά απίθανη και ότι θεωρεί πως η Ε.Ε. διαθέτει βέτο έναντι της αποχώρησής μας από την Τελωνειακή Ένωση.
»Η Μέρκελ είπε ότι εάν η Γερμανία αποφάσιζε να εγκαταλείψει την Ε.Ε., δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα, ωστόσο το ΗΒ δεν μπορεί να φύγει χωρίς να αφήσει πίσω του τη Βόρεια Ιρλανδία στην Τελωνειακή Ένωση και σε πλήρη ευθυγράμμιση ρυθμιστικού πλαισίου με την Ε.Ε. για πάντα. Είπε ακόμη ότι η Ιρλανδία βρίσκεται στο επίκεντρο του προβλήματος και ότι η Δημοκρατία της Ιρλανδίας θα πρέπει τουλάχιστον να έχει βέτο στην αποχώρηση της Β. Ιρλανδίας.
»Η Μέρκελ είπε ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει να πει στη Β. Ιρλανδία ότι θα μείνει σε πλήρη ρυθμιστική ευθυγράμμιση με την Ε.Ε. για πάντα, αλλά ότι, ακόμη κι έτσι, δεν λύνονται όλα τα ζητήματα των τελωνειακών ελέγχων. Ήταν πολύ χρήσιμη στιγμή ξεκαθαρίσματος από όλες τις απόψεις. Εάν αυτό αποτελεί μια νέα, επίσημη θέση, αυτό σημαίνει ότι μια συμφωνία είναι αδύνατη όχι μόνον τώρα, αλλά για πάντα. Κάνει ακόμη ξεκάθαρο ότι είναι έτοιμοι να τορπιλίσουν τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής».
Επιβεβαιώνοντας τη διαρροή της Ντάουνινγκ Στριτ, η ηγέτις του βορειοϊρλανδικού, δεξιού Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP), το οποίο στηρίζει με ψήφο ανοχής την κυβέρνηση Τζόνσον, Αρλίν Φόστερ, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «τα σχόλια της Γερμανίδας καγκελαρίου για παραμονή της Β. Ιρλανδίας για πάντα στην τελωνειακή ένωση αποκαλύπτουν τον πραγματικό στόχο του Δουβλίνου και της Ε.Ε.
»Το να ζητείται από το ΗΒ να εγκαταλείψει κυρίαρχο έδαφός του σε έναν ξένο οργανισμό του οποίου πλέον δεν θα είναι μέλος και στις αποφάσεις του οποίου δεν θα έχει κανέναν λόγο είναι πέρα κι από εξωφρενικό. Καμία βρετανική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε ποτέ να δεχθεί μια τέτοιου τύπου παράδοση».
Προσθέτει ακόμη ότι «έτσι αποκαλύπτεται ο πραγματικός στόχος του “backstop” και γίνεται πλέον ορατός σε όλους. (…) Δεν πρόκειται να δεχθούμε ένα τέτοιο τελεσίγραφο ή αποτέλεσμα».
Η παρέμβαση Ντόναλντ Τουσκ
Μετά τη διαρροή της βρετανικής κυβερνητικής θέσης περί αδιεξόδου στις συνομιλίες, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ απάντησε, καλώντας τον Βρετανό πρωθυπουργό να εγκαταλείψει το «χαζό blame game» και να ξεκαθαρίσει τι ακριβώς ζητεί.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατηγόρησε σήμερα τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον ότι παίζει με «το μέλλον της Ευρώπης» με ένα «ανόητο παιχνίδι αλληλοκατηγοριών» για τις ευθύνες της αποτυχίας των διαπραγματεύσεων για το Brexit.
«Μπόρις Τζόνσον, το διακύβευμα δεν είναι να κερδηθεί ένα ανόητο παιχνίδι αλληλοκατηγοριών. Το διακύβευμα είναι το μέλλον της Ευρώπης και του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς και η ασφάλεια και τα συμφέροντα των λαών μας. Δεν θέλετε συμφωνία, δεν θέλετε παράταση, δεν θέλετε να ανακληθεί (το διαζύγιο), quo vadis;» έγραψε ο Τουσκ στο Twitter.
Η γερμανική στάση και οι… «απόρρητες επαφές»
Εκπρόσωπος της καγκελαρίου Μέρκελ επιβεβαίωσε την τηλεφωνική της επικοινωνία με τον Μπ. Τζόνσον, συμπληρώνοντας ότι η Καγκελαρία δεν πρόκειται να σχολιάσει το περιεχόμενο «απόρρητων επαφών».
Η τοπική πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του Μπόρις Τζόνσον, κατηγορώντας τον ότι θέλει να ρίξει το φταίξιμο του πρωτοφανούς «φιάσκου του Brexit» σε οποιονδήποτε άλλον πλην της κυβέρνησής του.
Ο σκιώδης υπουργός Brexit του Εργατικού Κόμματος, αξιωματικής αντιπολίτευσης στο ΗΒ, Σερ Κιρ Στάρμερ, έριξε τα βέλη του κατά του Τζόνσον για «κυνική απόπειρα να σαμποτάρει τις διαπραγματεύσεις», ενώ κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι από την πρώτη ημέρα της θητείας του είχε στόχο μια έξοδο από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία.
Οι Εργατικοί καλούν τέλος το κοινοβούλιο να «προλάβει» την «ανεύθυνη κυβέρνηση» και να αποτρέψει την ασύντακτη έξοδο της χώρας από την Ε.Ε. στις 31 Οκτωβρίου.