«Πρέπει να νοιαζόμαστε για τους ευάλωτους και να τους δίνουμε τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη, όμως δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε λαϊκίστικες πρακτικές, διότι τον λογαριασμό στο τέλος θα τον πληρώσουν οι φορολογούμενοι και οι καταθέτες», ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ Γιώργου Βλάχου για την προστασία των δανειοληπτών.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εστίασε στη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην μείωση των κόκκινων δανείων και στην ενίσχυση των εργαλείων, όπως ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών προς όφελος των πολιτών.
«Εκεί που το 2019, στα 100 πράσινα δάνεια αντιστοιχούσαν 100 κόκκινα δάνεια, το 2024 στα 100 πράσινα δάνεια αντιστοιχούν πλέον 50 κόκκινα δάνεια» ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης και υπογράμμισε πως τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε Τράπεζες και Servicers, ανέρχονταν σε 92,2 δισ. ευρώ το 2019 και μειώθηκαν σε 69,9 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2024. «Η πρόοδος αυτή δεν αφορά τις τράπεζες, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, αφορά πρωτίστως τους δανειολήπτες. Διότι τα δάνεια είναι και των δανειοληπτών και είναι εκείνοι που σταδιακά απαλλάσσονται από τα βάρη» υπογράμμισε.
Σημείωσε, δε, πως οι ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού κινούνται πλέον σε επίπεδα ιστορικού υψηλού:
– Τον Σεπτέμβριο 2024 συνολικά καταγράφονται 23.713 επιτυχείς ρυθμίσεις για αρχικές οφειλές ύψους 7,9 δισ. ευρώ από επιτυχείς ρυθμίσεις αρχικών οφειλών 3,26 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2023.
– Επίσης, τον Σεπτέμβριο του 2024 είχαμε περισσότερες υποθέσεις που εγκρίθηκαν από τον εξωδικαστικό μηχανισμό κατά 52,2% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2023. Και σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022, καταγράφεται αύξηση κατά 75,7%.
– Ακόμη και τον Αύγουστο, όπου πέφτουν οι ρυθμοί λόγω θέρους, πραγματοποιήθηκαν ρυθμίσεις για 2.608 δανειολήπτες που αντιστοιχούν σε 150 εκ. ευρώ οφειλών.
Ο κ. Χατζηδάκης είπε πως η Κυβέρνηση παρέλαβε το 2019, μια άνευ προηγουμένου κατάσταση -όχι μόνο για τα εθνικά, αλλά και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια, ως αποτέλεσμα της δεκαετούς κρίσης που προηγήθηκε – για την αντιμετώπιση της οποίας έλαβε έξι νομοθετικές πρωτοβουλίες (πρόκειται για τους νόμους 4738/2020, 4818/2021, 4912/2022, 5024/2023, 5043/2023 και 5072/2023). Επιπρόσθετα, μετά τις εκλογές του 2023, η Κυβέρνηση με τη στήριξη της Βουλής:
• Επέβαλε νέες υποχρεώσεις- ιδιαίτερα υποχρεώσεις ενημέρωσης- στους servicers,
• Ενίσχυσε τον εξωδικαστικό μηχανισμό,
• Διεύρυνε την περίμετρό του, προς όφελος των ευάλωτων οφειλετών και τελευταία τον κατέστησε υποχρεωτικό και ευνοϊκότερο για τα άτομα με αναπηρία.
Γι’ αυτό και, όπως είπε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, «παρατηρούμε πολύ μεγαλύτερη επιτάχυνση στον εξωδικαστικό μηχανισμό, μεγαλύτερα “κουρέματα” στις οφειλές με μέσο όρο το -28% για Τράπεζες και Servicers, μικρότερα επιτόκια αποπληρωμής και καλύτερη αντιμετώπιση όσων έχουν πραγματική ανάγκη».
Είπε, επίσης, πως τα μισά από τα μέτρα που προτείνονται στην ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ, έχουν ήδη υλοποιηθεί ή υλοποιούνται (όπως η δημοσίευση των στατιστικών στοιχείων, η προδικασία πριν την επιβολή κατάσχεσης, η υποχρεωτική λειτουργία πλατφόρμας προσωποποιημένης ενημέρωσης για τους δανειολήπτες και η διεύρυνση στην περίμετρο του εξωδικαστικού μηχανισμού που κατέστη υποχρεωτικός για τους ευάλωτους οφειλέτες και υποχρεωτικός και ευνοϊκότερος για τα άτομα με αναπηρία).
Δεν παρέλειψε ωστόσο να τονίσει πως δεν έχει νόημα να συζητιούνται μέτρα που «θα μας ξαναγυρίσουν πίσω σε βασικές αρχές του Νόμου Κατσέλη με αποτέλεσμα να βλάψουν και όχι να ωφελήσουν τους δανειολήπτες». Ως τέτοια ανέφερε:
– τον μη αντικειμενικό προσδιορισμό του δανειολήπτη που χρειάζεται προστασία, καθώς όχι μόνον τίθεται ένα ζήτημα διαφάνειας, αλλά και ένα θέμα δυσάρεστων αιφνιδιασμών για τους δανειολήπτες από ανάλογες δικαστικές αποφάσεις,
– τις καθυστερήσεις στη συζήτηση των υποθέσεων από τα δικαστήρια που θα οδηγήσουν όχι μόνο σε διαιώνιση του προβλήματος, αλλά και σε δυσβάστακτους τόκους για τους δανειολήπτες σε περίπτωση που δεν δικαιωθούν.
Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε πως η Κυβέρνηση είναι πάντα ανοιχτή σε προτάσεις και βελτιωτικές πρωτοβουλίες όπως αποδεικνύεται και από την υιοθέτηση νέων μέτρων όπως οι νόμοι του 2023 αφού δοκιμάστηκαν στην πράξη προηγούμενες πρωτοβουλίες.
«Τα πράγματα βελτιώνονται και χάρη στη δική σας ψήφο» σημείωσε συμπληρώνοντας πως «είμαστε εδώ με υπευθυνότητα και χωρίς λαϊκισμό να υιοθετούμε εκείνες τις πρωτοβουλίες που πράγματι υπηρετούν την εθνική οικονομία, λαμβάνουν υπόψη τους ότι εκτός από “κόκκινους” δανειολήπτες υπάρχουν και “πράσινοι” δανειολήπτες οι οποίοι με δυσκολία εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους και επίσης λαμβάνουν υπόψη τους και τη μεγάλη πίεση που δέχονται πάρα πολλοί “κόκκινοι” δανειολήπτες».
Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, υπογράμμισε πως η πρόοδος που έχει σημειωθεί αναγνωρίζεται από όλους τους διεθνείς οργανισμούς παίζοντας καθοριστικό ρόλο στην σημαντική αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους, στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, αλλά και στη στήριξη των δανειοληπτών, μετά από πολλά χρόνια παθογένειας και ταλαιπωρίας.
«Προφανώς η Κυβέρνηση δεν εφησυχάζει για ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, ούτε περιμένει να της πει κανείς “ευχαριστώ”. Αντιμετωπίζουμε και αντιμετωπίσαμε το μεγαλύτερο, από αυτής της απόψεως, πρόβλημα που υπήρχε σε όλη την Ευρώπη. Είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε με ευαισθησία, αλλά και με σοβαρότητα αυτή την προσπάθεια» σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης συμπληρώνοντας ότι «πρέπει να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο διότι φέρνει αποτελέσματα και αυτό το οφείλουμε στους Έλληνες.
Οφείλουμε να διδασκόμαστε από τις εμπειρίες του παρελθόντος. Δεν είμαστε αυτάρεσκοι και οφείλουμε να εφαρμόζουμε τα μέτρα που εξαγγείλαμε και ψηφίσαμε. Επομένως, είμαστε εδώ να βελτιώσουμε, είμαστε εδώ να ακούμε προτάσεις, και δικές σας πρωτίστως, οι οποίες έρχονται να βελτιώσουν τα πράγματα».
Τόνισε, ωστόσο, ότι «θα ήταν παράδοξο να υιοθετηθούν εκ νέου μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί και υιοθετηθεί από την Κυβέρνηση. Θα ήταν επίσης παράδοξο να υιοθετηθούν μέτρα που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν» και σημείωσε ότι «θα προχωρήσουμε μπροστά με βάση τις καλές πρακτικές διεθνώς, μακριά από λαϊκίστικες προσεγγίσεις.
Είμαι βέβαιος ότι και οι δύο έχουμε την ίδια ανησυχία και οι δύο δε θέλουμε να κάνουμε κάτι λαϊκίστικο αλλά σοβαρό και υπεύθυνο. Είμαι πάντα στη διάθεσή σας και στο γραφείο μου και στη Βουλή να συζητάμε οποιοδήποτε θέμα στο πλαίσιο των αρχών και των κατευθύνσεων της Νέας Δημοκρατίας».
«Kανένας σε αυτήν την αίθουσα και σε οποιαδήποτε πτέρυγα, δεν είναι πιο ευαίσθητος κοινωνικά από τους υπόλοιπους», σχολίασε ο Κωστής Χατζηδάκης και πρόσθεσε: «πρέπει ασφαλώς να νοιαζόμαστε γι΄αυτούς που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες τους, με τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη. Πρέπει όμως την ίδια στιγμή, να θυμόμαστε ότι αν κινηθεί κανείς αλόγιστα και υιοθετήσει λαϊκίστικες πρακτικές, στο τέλος δεν την πληρώνουν οι τράπεζες, όπως οι λαϊκιστές ισχυρίζονται, αλλά την πληρώνουν οι καταθέτες.
Γιατί τα χρήματα που είναι στις τράπεζες, είναι χρήματα των καταθετών και την πληρώνουν οι φορολογούμενοι. Θυμόμαστε ακόμα τι έγινε με τις αλλεπάλληλες ανακεφαλαιοποιήσεις της περασμένης δεκαετίας, έτσι ώστε όλοι μας να είμαστε πιο προσεκτικοί, διότι έχουμε απέναντί μας τους Έλληνες πολίτες και η συντριπτική πλειονότητά τους είναι καταθέτες».
Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Βλάχος σχολίασε τον τρόπο που απαντήθηκε από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προηγούμενη ερώτηση με αντικείμενο και πάλι την προστασία των δανειοληπτών, την οποία είχε καταθέσει από κοινού με συναδέλφους του της ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας.
«Από την κατάθεση της ερώτησης κύριε υπουργέ αρνήθηκα να ανταποκριθώ σε προσκλήσεις να μιλήσω σε διάφορα μέσα ενημέρωσης. Τούτο γιατί ήθελα να ακούσω τις απόψεις σας στη Βουλή, πριν προβώ σε κάθε άλλο σχολιασμό.
Αυτό αντίθετα με εσάς, προς την κοινή ερώτηση με άλλους συναδέλφους, που απαντήσατε με δελτίο τύπου προς τους κυβερνητικούς συντάκτες και την επόμενη μέρα λάβαμε γνώση εμείς. Τι να πω; Αυτά είναι σημεία των καιρών. Σε κάθε περίπτωση εγώ θα σας πρότεινα να μην το ξανακάνετε γιατί δεν τιμά ούτε εσάς, αλλά ούτε και την κοινοβουλευτική διαδικασία», είπε ο Γιώργος Βλάχος.
Σχολίασε επίσης ότι στην προηγούμενη κοινή ερώτηση που είχε υποβάλει με τους συναδέλφους του, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών απάντησε σε ερωτήματα που δεν του τα είχαν απευθύνει οι βουλευτές. «Δεν σας ρωτήσαμε τι έχουμε ψηφίσει. Αυτό το ξέρουμε πάρα πολύ καλά. Και αν η αναφορά σας στην ψήφο μας είναι προτροπή για περισσότερη προσοχή στο μέλλον, για το τι ψηφίζουμε, προσωπικά τη δέχομαι και θα είμαι πιο προσεκτικός….», ανέφερε ο βουλευτής της ΝΔ και πρόσθεσε: «δεν σας ρωτήσαμε αν σώθηκαν οι τράπεζες. Και αυτό το γνωρίζουμε, καθώς και ποιος τις έσωσε… Δεν ρωτήσαμε ποιος άνοιξε την πόρτα για πρώτη κατοικία, καθώς και από ποιους πουλήθηκαν τα δάνεια στα funds. Και αυτό είναι γνωστό στους πολίτες που γύρισαν την πλάτη στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, μην περιμένοντας τίποτα καλό από αυτήν.
Ούτε κανείς σας ζήτησε να γυρίσουμε σε αυτό που εσείς ονομάσατε λαϊκισμό, δηλαδή την προστασία της μοναδικής κατοικίας οφειλέτη, με απαγόρευση διενέργειας πλειστηριασμών, όπως ο νόμος 3714/2008 που έβαζε περιορισμούς για τους πλειστηριασμούς ή το νόμο 3869 που προστάτευσε χιλιάδες δανειολήπτες, αλλά παγίδευσε πολλούς, που δεν είχαν τις προϋποθέσεις, σε εφησυχασμό, με αποτέλεσμα την εκτίναξη του χρέους τους», είπε ο Γιώργος Βλάχος.
Ο βουλευτής ζήτησε τροποποίηση/συμπλήρωση των νομοθετικών εργαλείων που αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά, άδικα και μονόπλευρα, διότι «τα funds και οι εταιρείες διαχείρισης δεν προβαίνουν σε ρυθμίσεις δανείων, παρά μόνο όταν δεν υπάρχει ακίνητο να αρπάξουν». Ο Γιώργος Βλάχος ζήτησε ειδικότερα:
-να επιβληθεί στα funds να δηλώνουν καθαρά το ποσό αγοράς, με το οποίο έχουν αποκτήσει τα δάνεια από τις τράπεζες (με τροποποίηση ή επαναδιατύπωση της υπουργικής απόφασης 19169/9.2.2024
-να μπει ανώτατο όριο του ποσού των δανείων που απαιτούν οι δανειστές, αντί να ζητούν ολόκληρο το ποσό, το οποίο, μαζί με τις ανεξέλεγκτες επιβαρύνσεις, κάνει τη διαχείριση από τον δανειολήπτη απαγορευτική.
-να τροποποιηθεί ο αλγόριθμος του εξωδικαστικού μηχανισμού, με ευνοϊκότερες δόσεις και κουρέματα, πανωτοκίων, για πραγματική εφαρμογή της διαδικασίας που θα οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα
-ο εξωδικαστικός να είναι υποχρεωτικός για όλους, γιατί «δεν γίνεται τα funds να αγοράζουν σε χαμηλό ποσοστό και να απαιτούν από τους οφειλέτες το 100% ενώ παράλληλα προσέρχονται στον εξωδικαστικό συμβιβασμό αλλά απορρίπτουν την πρόταση ρύθμισης, κυρίως όταν υπάρχει κάποιο ακίνητο στην κατοχή του δανειολήπτη».
Από την άλλη οι servicers, είπε ο βουλευτής της ΝΔ, ανεβοκατεβάζουν αυθαίρετα τα ποσά οφειλών ή τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων των δανειοληπτών, αλλοιώνοντας έτσι την πρόταση που εξάγει το υπολογιστικό εργαλείο και τα οποία αναρτούν στην πλατφόρμα, χωρίς να δίνουν λόγο σε κανέναν και αρνούμενοι να ανταποκριθούν στα αιτήματα διόρθωσης των δανειοληπτών, παρεμποδίζοντας την ένταξή στον εξωδικαστικό.
-να λαμβάνουν γνώση της πρότασης του εξωδικαστικού, όταν την απορρίπτει τη fund και με τεκμηριωμένη αιτιολογία, διότι τα funds απορρίπτουν την πρόταση του εξωδικαστικού, με αιτιολογία ατεκμηρίωτη, εξαιρετικά επιγραμματική.
-η πλατφόρμα του εξωδικαστικού που αυτοακυρώνεται, λόγω της μη υποχρεωτικής συμμετοχής των funds, και λειτουργεί ως δούρειος ίππος, έχει όλα τα ευαίσθητα δεδομένα των δανειοληπτών που υποχρεώνονται να συναινέσουν στην άρση του φορολογικού και τραπεζικού τους απορρήτου, διαφορετικά δεν μπορούν να υποβάλλουν αίτηση, ελπίζοντας ότι θα μπορέσουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Τα ευαίσθητα δεδομένα τους λοιπόν είναι διαθέσιμα σε κάθε fund και εταιρεία διαχείρισης που θα τα χρησιμοποιήσουν εναντίον του δανειολήπτη, την επόμενη μέρα που θα βρεθούν αντίδικοι.
-να δημιουργηθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα υπολογισμού των τόκων προσιτή σε όλους, διότι ο υπολογισμός από τα funds των τόκων και της δόσης, ειδικά με κυμαινόμενο επιτόκιο, δεν παρέχει ασφάλεια για την ορθότητά του, διότι τα funds διογκώνουν τους τόκους και κανείς δεν μπορεί να τα ελέγξει.
-να εξεταστεί πραγματικό κούρεμα των τόκων και μείωση των δόσεων που λειτουργούν απαγορευτικά στην ένταξη των δανειοληπτών σε νέα ρύθμιση
-να διευρυνθεί η κατηγορία των ευάλωτων με αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων ή να δημιουργηθεί μια νέα κατηγορία ευάλωτων
-να υπάρξουν σαφείς ευεργετικές διατάξεις για τους κληρονόμους των υπαχθέντων στον νόμο του 2010 και στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών δανειοληπτών, ώστε να συνεχίζεται η υφιστάμενη ρύθμιση και για τους κληρονόμους
-να υπάρξει πρόβλεψη για τους πλειστηριασμούς σε περιοχές εθνικά ευαίσθητες
-να δημιουργηθεί ενιαία πλατφόρμα για τα funds που θα ελέγχεται από το υπουργείο, και θα προβλέπονται κυρώσεις και πρόστιμα.
«Δώσαμε ως πολιτεία στις τράπεζες και στα funds και το πεπόνι και το μαχαίρι», είπε ο Γιώργος Βλάχος και ζήτησε αφού το… πεπόνι δεν γίνεται να παρθεί πίσω, να δοθεί το μαχαίρι σε ένα δίκαιο χέρι για δίκαιη κατανομή των ευθυνών εκεί που αναλογούν. «Δεν ζητάμε να χαρίσετε σπίτι σε κανέναν που δεν του ανήκει, δεν ζητάμε να πάρει τίποτα χωρίς να πληρώσει, ζητάμε απαλλαγή από το άδικο και την υπερβολή», είπε ο βουλευτής της ΝΔ.
