Ακολουθώντας τις εντολές του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας (TCMB) προχώρησε σε μία ακόμη μείωση επιτοκίων, παρά τις αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις, όμως τη ζημιά καταγράφει ήδη η χιλιοχτυπημένη τουρκική λίρα, η οποία σπάει τα χαμηλά ρεκόρ κάθε μέρα, ευρισκόμενη πλέον σε «ελεύθερη πτώση».
Η TCMB μείωσε τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσεις, στο 16%, σοκάροντας άπαντες, καθώς η προσμονή ήταν για μάξιμουμ μείωση 100 μονάδων.
Άμα τη ανακοινώσει, η τουρκική λίρα «βυθίστηκε» σχεδόν 2%, και πλέον διαπραγματεύεται στο 9,45 έναντι του δολαρίου.
Το έργο του Τούρκου κεντρικού τραπεζίτη έγινε λίγο πιο χαλαρό, καθώς προ λίγων ημερών ο Τούρκος πρόεδρος φρόντισε να απομακρύνει… τη φύρα, εκδιώκοντας από την επιτροπή χάραξης πολιτικής όσους διαφωνούσαν με τα πιστεύω και τις ανορθόδοξες σκέψεις του Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, που αυτοαποκαλείται «εχθρός» των υψηλών επιτοκίων, υποστηρίζει το αντισυμβατικό επιχείρημα ότι η μείωσή τους θα οδηγήσει σε χαμηλότερο πληθωρισμό. Διόρισε τον Καβτζίογλου τον Μάρτιο, αντικαθιστώντας τον προκάτοχό του Νατζί Αγμπάλ, ύστερα από αυξήσεις των επιτοκίων.
Ο Καβτζίογλου διατήρησε αμετάβλητη την πολιτική για σχεδόν έξι μήνες, πριν να μειώσει απροσδόκητα το επιτόκιο αναφοράς κατά 100 μονάδες βάσης στο 18% τον Σεπτέμβριο, όταν ο πληθωρισμός των καταναλωτών επιταχύνθηκε στο 19,6%.
Ο ανασχηματισμός της επιτροπής νομισματικής πολιτικής την περασμένη εβδομάδα ώθησε το νόμισμα σε νέα χαμηλά, επεκτείνοντας τις απώλειές του φέτος έναντι του δολαρίου σε πάνω από 20%, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο σημαντικό νόμισμα που παρακολουθεί το Bloomberg. Αυτό θα τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό των καταναλωτών, ο οποίος ήδη τρέχει σχεδόν τέσσερις φορές πάνω από τον επίσημο στόχο του 5%.
Η αναθεώρηση αφήνει επίσης τον υπουργό Οικονομικών και Οικονομικών Λοτφί Ελβάν σε περίεργη θέση. Ο Ελβάν, ο οποίος έχει αντικαταστήσει τον γαμπρό του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, και συνεργάστηκε στενά με τον Αγμπάλ, θεωρείται ευρέως μεταξύ των ελάχιστων φιλικών προς την αγορά γραφειοκρατών που έχουν απομείνει στη διοίκηση της οικονομίας της Τουρκίας.
Η άποψη των οικονομολόγων
«Όλοι γνωρίζουν ότι δεν πρέπει να μειώσουν περαιτέρω τα επιτόκια και στην πραγματικότητα θα πρέπει να κάνουν αυξήσεις», δήλωσε ο Piotr Matys, ανώτερος αναλυτής νομισμάτων στην InTouch Capital στο Λονδίνο. «Μια περικοπή δεν έχει να κάνει με κάτι θεμελιώδες, είναι καθαρά συνάρτηση πολιτικής παρέμβασης», είπε.
«Οι φοιτητές οικονομικών θα μάθουν για τη TCMB τα επόμενα χρόνια, καθώς θα χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα για να καταδειχθεί το γιατί είναι τόσο σημαντικό να υπάρχει μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα με ισχυρή αξιοπιστία», δήλωσε ο Matys.
Παρά την «ελεύθερη πτώση» της λίρας από τις αρχές Σεπτεμβρίου, η κεντρική τράπεζα πιθανότατα θα επιλέξει κι άλλη μείωση, εστιάζοντας στην επιβράδυνση των εμπορικών δανείων, είχε δηλώσει ο Ιμπραήμ Άκσοϊ, επικεφαλής οικονομολόγος της HSBC Asset Management στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος κατατάσσεται πρώτος μεταξύ των προβλέψεων σχετικά με την τουρκική ισοτιμία, σε δύο χρόνια ερευνών του Bloomberg. «Μετά τις αλλαγές στην TCMB, έχω αναθεωρήσει την πρόβλεψή μου για περικοπή στα 100 bps από 50 bps», είπε.
Ο Καβτζίογλου θα ενημερώσει το βασικό σενάριο της τράπεζας για τον πληθωρισμό για το υπόλοιπο του 2021 και τα επόμενα δύο χρόνια στις 28 Οκτωβρίου και θα απαντήσει σε ερωτήσεις οικονομολόγων και δημοσιογράφων στην Άγκυρα.
Η κεντρική τράπεζα βλέπει προς το παρόν την αύξηση των τιμών καταναλωτή να ολοκληρώνει το έτος στο 14,1%, μια πιο αισιόδοξη πρόβλεψη από την τελευταία εκτίμηση της κυβέρνησης στο 16,2%.
Η στατιστική υπηρεσία θα δημοσιεύσει στοιχεία για τον πληθωρισμό του Οκτωβρίου στις 3 Νοεμβρίου.