Σταδιακά και με αργούς ρυθμούς αναμένεται να ανακάμψει η ευρωπαϊκή οικονομία την επόμενη διετία, ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται, αλλά υπάρχει αβεβαιότητα που σχετίζεται με τις γεωπολιτικές εντάσεις. Αυτό ανακοίνωσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έδωσε στη δημοσιότητα τις φθινοπωρινές οικονομικές της προβλέψεις για την περίοδο 2024-2026.
«Έπειτα από παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας, η οικονομία της ΕΕ επιστρέφει σε μια συγκρατημένη ανάπτυξη», τονίζει η Επιτροπή. Προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ το 2024, κατά 0,9 % στην ΕΕ και 0,8 % στη ζώνη του ευρώ. Η οικονομική δραστηριότητα προβλέπεται να επιταχυνθεί το 2025 κατά 1,5 % στην ΕΕ και κατά 1,3 % στη ζώνη του ευρώ, ενώ το 2026 κατά 1,8 % στην ΕΕ και κατά 1,6 % στη ζώνη του ευρώ.
Το ΑΕΠ της Γερμανίας, της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ αναμένεται να μειωθεί φέτος για δεύτερη συνεχή χρονιά (-0,3% το 2023, -0,1% το 2024), λόγω της αδύναμης παγκόσμιας ζήτησης για βιομηχανικά προϊόντα. Το 2025 το ΑΕΠ της Γερμανίας αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,7% και το 2026 κατά 1,3%. Ευνοϊκότερες είναι οι προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη στη Γαλλία – δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία, με αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,1% το 2024, 0,8% το 2025 και 1,4% το 2026.
Συνεχίζεται η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού
Ο ονομαστικός πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να μειωθεί το 2024 σε λιγότερο από το μισό, από 5,4 % το 2023 σε 2,4 %, προτού μειωθεί πιο σταδιακά σε 2,1 % το 2025 και σε 1,9 % το 2026. Στην ΕΕ, η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού προβλέπεται να είναι ακόμη εντονότερη το 2024, με τον ονομαστικό πληθωρισμό να μειώνεται στο 2,6 %, από 6,4 % το 2023, και να συνεχίσει να μειώνεται στο 2,4 % το 2025 και στο 2,0 % το 2026.
Ισχυρή αγορά εργασίας με χαμηλά επίπεδα ανεργίας
Η αύξηση της απασχόλησης στην ΕΕ αναμένεται να συνεχιστεί, αν και με βραδύτερο ρυθμό, από 0,8 % το 2024 (0,9 % στη ζώνη του ευρώ) σε 0,5 % το 2026 (0,6 % στη ζώνη του ευρώ). Το ποσοστό ανεργίας το 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 6,1 % (6,5 % στη ζώνη του ευρώ) και στη συνέχεια να μειωθεί περαιτέρω, φτάνοντας στο 5,9 % το 2025 και το 2026 (6,3 % στη ζώνη του ευρώ).
Τα δημοσιονομικά ελλείμματα μειώνονται
Καθώς πολλά κράτη μέλη εργάζονται για να μειώσουν τους δείκτες χρέους τους, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί το 2024 στο 3,1 % του ΑΕΠ, το 2025 στο 3% και το 2026 στο 2,9 %. Στη ζώνη του ευρώ, το έλλειμμα προβλέπεται να μειωθεί από 3,0 % το 2024 σε 2,9 % το 2025 και σε 2,8 % το 2026.
Η Γαλλία, ωστόσο, ξεχωρίζει με το δεύτερο υψηλότερο δημόσιο έλλειμμα που αναμένεται φέτος στην ΕΕ, στο 6,2% του ΑΕΠ, πίσω από τη Ρουμανία (8%). Το γαλλικό έλλειμμα θα αυξηθεί μάλιστα και πάλι το 2026 στο 5,4% του ΑΕΠ, μετά το 5,3% το 2025, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής.
Από τα τέλη Ιουλίου, επτά κράτη μέλη (Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Σλοβακία, Μάλτα, Ουγγαρία και Πολωνία) βρίσκονται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Αυτές οι χώρες πρέπει να λάβουν διορθωτικά μέτρα για να επιστρέψουν στο μέλλον κάτω από το όριο του 3% που ορίζουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες.
Δημοσιονομικό χρέος και μάχη με τα ελλείμματα
Ο συνολικός δείκτης χρέους ως προς το ΑΕΠ της ΕΕ προβλέπεται να αυξηθεί, από 82,1 % το 2023 σε 83,4 % το 2026. Η αύξηση αυτή έρχεται έπειτα από μείωση κατά σχεδόν 10 εκατοστιαίες μονάδες μεταξύ του 2020 και του 2023, και αντικατοπτρίζει την επίδραση των πρωτογενών ελλειμμάτων τα οποία εξακολουθούν να είναι υψηλά και των αυξανόμενων δαπανών για τόκους, που δεν αντισταθμίζονται πλέον από την υψηλή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί. Στη ζώνη του ευρώ, το δημόσιο χρέος προβλέπεται να αυξηθεί από 88,9 % του ΑΕΠ το 2023 σε 90 % το 2026.
Η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι αυξάνονται
Η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι δυσμενέστερων εξελίξεων για τις οικονομικές προβλέψεις έχουν αυξηθεί. Ο παρατεταμένος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η εντεινόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή πυροδοτούν γεωπολιτικούς κινδύνους και κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια. Η Επιτροπή φοβάται ότι μια περαιτέρω αύξηση των μέτρων προστατευτισμού από εμπορικούς εταίρους θα μπορούσε να αναστατώσει το παγκόσμιο εμπόριο, επιβαρύνοντας την άκρως ανοικτή οικονομία της ΕΕ.
Στο εσωτερικό μέτωπο, η αβεβαιότητα όσον αφορά τις πολιτικές και τις διαρθρωτικές προκλήσεις στον μεταποιητικό τομέα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω απώλειες ανταγωνιστικότητας και να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη και την αγορά εργασίας. Επιπλέον, καθυστερήσεις στην εφαρμογή των σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή ισχυρότερος από τον αναμενόμενο αντίκτυπος της δημοσιονομικής εξυγίανσης θα μπορούσαν να αμβλύνουν περαιτέρω την ανάκαμψη της ανάπτυξης.
Τέλος, οι πρόσφατες πλημμύρες στην Ισπανία καταδεικνύουν τις δραματικές συνέπειες που μπορεί να έχει η αυξανόμενη συχνότητα και έκταση των φυσικών κινδύνων όχι μόνο για το περιβάλλον και τους πληθυσμούς που πλήττονται, αλλά και για την οικονομία.
«ΟΙ διαρθρωτικές προκλήσεις και η γεωπολιτική αβεβαιότητα επηρεάζουν αρνητικά τις μελλοντικές μας προοπτικές», τόνισε ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι. «Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ακολουθήσουν δύσκολη πορεία μείωσης των επιπέδων χρέους, στηρίζοντας παράλληλα την ανάπτυξη, με τη βοήθεια του νέου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης και της συνεχιζόμενης υλοποίησης του NextGenerationEU.
Όσον αφορά το μέλλον, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς μας μέσω επενδύσεων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι καθοριστικής σημασίας για την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης και την αντιμετώπιση αυξανόμενων γεωπολιτικών κινδύνων», ανέφερε ο Επίτροπος Οικονομίας.