Το 65% των Ελλήνων ιδιοκτητών ακινήτων θέλουν αλλά δεν μπορούν να ανακαινίσουν τις κατοικίες τους, σύμφωνα με έρευνα της Διεθνούς Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων (International Union of Property Owners – UIPI) της οποίας είναι μέλος η ΠΟΜΙΔΑ.
Η διαδικτυακή έρευνα είχε ως στόχο να εκτιμήσει την ικανότητα και την προθυμία των Ευρωπαίων ιδιοκτητών ακινήτων να ανακαινίσουν τις κατοικίες τους, είτε πρόκειται για ιδιοκατοικούμενες, είτε πρόκειται για ενοικιαζόμενες κατοικίες από εκμισθωτές που διαθέτουν μια ή περισσότερες κατοικίες στην αγορά για εκμίσθωση.
Επίσης να διαπιστώσει πώς η κτηματαγορά και τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν τις επερχόμενες υποχρεώσεις για ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων τους, ώστε να καταστούν πιο φιλικά προς το περιβάλλον και αν η κρίση της πανδημίας έχει αλλάξει τους στόχους και τις φιλοδοξίες τους.
Στην έρευνα συμμετείχαν 10.000 ιδιοκτήτες κατοικιών από 36 ευρωπαϊκές χώρες. Η έρευνα διεξήχθη στο πλαίσιο του προγράμματος TripleA-Reno που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., καθώς θα τροφοδοτήσει το έργο και τα προγράμματα της UIPI για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του ευρωπαϊκού κτιριακού αποθέματος.
Στη χώρα μας η έρευνα διεξήχθη μέσω της ΠΟΜΙΔΑ και της ιστοσελίδας της www.pomida.gr, με ελεύθερη συμμετοχή ιδιοκτητών.
Η παρούσα έκθεση αντλεί δεδομένα και συμπεράσματα από τα αποτελέσματα που ελήφθησαν στην Ελλάδα, όπου 728 άτομα απάντησαν στην διαδικτυακή έρευνα μέσω της ιστοσελίδας της ΠΟΜΙΔΑ:
Κύρια ευρήματα της έρευνας ήταν:
– Το 86% των ερωτηθέντων θεωρούν σημαντικό να ανακαινίσουν τις ιδιοκτησίες τους κάνοντάς τις ενεργειακά αποδοτικότερες και βιώσιμες και ότι το 65% των ερωτηθέντων θέλουν αλλά δεν μπορούν να ανακαινίσουν τις κατοικίες τους.
– Η έλλειψη επιδότησης και ουσιαστικών φορολογικών κινήτρων είναι από τα κύρια εμπόδια για την ανακαίνιση κατοικιών και πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά καθόσον πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι οι πλέον κρίσιμοι παράγοντες για την επιτυχία στο «Κύμα Ανακαίνισης» (Renovation Wave).
– Το 86,26% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι είναι ωφέλιμο να κάνουν τις ιδιοκτησίες τους πιο ενεργειακά αποδοτικές και βιώσιμες προκειμένου να αυξήσουν την μισθωτική ή εμπορική αξία του ακινήτου τους (71,57%), να εξοικονομήσουν χρήματα (71,24%), να βοηθήσουν το περιβάλλον (58,01 %) και να ζήσουν πιο άνετα (51,14%).
Επιπλέον οι μισοί από τους ερωτηθέντες βλέπουν οφέλη σε όλες τις κατηγορίες. Πριν από το χτύπημα της πανδημίας, το 71% των ερωτηθέντων σχεδίαζε να πραγματοποιήσει μικρές ή εκτεταμένες εργασίες ανακαίνισης για να καταστήσει την κατοικία τους ή τις ιδιοκτησίες τους ενεργειακά πιο αποδοτικές. Από αυτούς το 65,98% σχεδίαζε την αντικατάσταση παραθύρων, το 61,41% την ανακαίνιση της μόνωσης, το 56,64% την αντικατάσταση θερμικών εγκαταστάσεων και το 36,31% την ανακαίνιση της πρόσοψης.
Ανακαινίσεις σχετικά με την αντικατάσταση συμβατικών πηγών ενέργειας που ήταν επίσης δημοφιλείς ανάμεσα στους Έλληνες ιδιοκτήτες ακινήτων είναι οι εξής: ηλιακή ενέργεια (25,73%), ανακαίνιση οροφής (23,86%), εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων (20,95%), αντικατάσταση εγκαταστάσεων φωτισμού (19,92%) και – αντικατάσταση οικιακών συσκευών (14,52%).
Μικρότερο ενδιαφέρον κατεγράφη για την ανακαίνιση συστημάτων εξαερισμού και την αντικατάσταση της συμβατικής πηγών ενέργειας με γεωθερμική ενέργεια και άλλες μεθόδους.
Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός ανά ακίνητο που οι ερωτηθέντες ήταν πρόθυμοι να επενδύσουν στις ανακαινίσεις ήταν: έως 5.000 ευρώ στο 16,39% των ερωτηθέντων, μεταξύ 5.000 και 10.000 ευρώ στο 35.48%, μεταξύ 10.000 και 20.000 ευρώ στο 26.14%, από 20.000 και άνω στο 21,99% των ερωτηθέντων.
Εμπόδια στην ανακαίνιση
Μεταξύ εκείνων που δεν σχεδιάζουν να ανακαινίσουν, το 64,77% δήλωσε ότι θα ήθελε να ανακαινίσει αλλά δεν διαθέτει τα απαραίτητα κεφάλαια και το 17,62% δήλωσε ότι τα σπίτια/ακίνητά τους δεν χρειάζονται ανακαίνιση.
Οι υπόλοιποι έδειξαν ότι δεν γνωρίζουν αρκετά για το θέμα ή δεν μπορούν να βρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες, αλλά ένα υψηλό ποσοστό των ερωτηθέντων δήλωσε άλλους λόγους όπως ανακαινίσεις που είχαν προηγουμένως διεξαχθεί, την αβεβαιότητα της απόσβεσης της επένδυσης ή προβλήματα συνιδιοκτησίας.
Όσον αφορά τα πιθανά προγράμματα βοήθειας που θα μπορούσαν να συνδράμουν στο να αλλάξουν γνώμη για την ανακαίνιση ιδιοκτήτες ακινήτων σχετικά με την ανακαίνιση το 49,74% απάντησε θετικά (49,74%) σε εργαλεία χρηματοδότησης, το 24,35% απάντησε αρνητικά και το 25,91% παρέμεινε αναποφάσιστο.
Στο ερώτημα σχετικά με τη συγκέντρωση επαγγελματικών υπηρεσιών όπως τα One-Stop-Shops (OSS) που θα συμβούλευαν και θα διευκόλυναν τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες να αποφασίσουν το33,68% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα άλλαζε γνώμη, 26,94% δεν θα άλλαζε γνώμη και *39,38 % δηλώνει αναποφάσιστο.
Επίδραση της πανδημίας στην ανακαίνιση
Η κρίση που έφερε η πανδημία έχει επηρεάσει τις δυνατότητες και τις προσδοκίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων από όλες τις απόψεις. Όσον αφορά την ανακαίνιση κατοικιών, το 67,41% των Ελλήνων ιδιοκτητών ακινήτων τόνισε σε αυτήν την έρευνα ότι η πανδημία άλλαξε τα σχέδιά τους. Συγκεκριμένα το 64,93% αποφάσισαν ως επί το πλείστον να αναβάλουν τα σχέδιά τους, το 23,98% εγκατέλειψαν την ιδέα και το 19,23% μείωσαν τα σχέδιά τους.
Όσον αφορά τους νέους προϋπολογισμούς που σκέφτονταν αυτοί οι ερωτηθέντες να επενδύσουν στην ανακαίνιση, διπλασιάστηκε το ποσοστό των ατόμων που υπολογίζουν να δαπανήσουν λιγότερα από 5.000 ευρώ ενώ μειώθηκε σημαντικά το ποσοστό των ατόμων που επιθυμούσαν να επενδύσουν μεταξύ 5.000 και 20.000 ευρώ ή περισσότερα από 20.000 ευρώ. Γενικότερα, 6 στους 10 ερωτηθέντες σε αυτήν την έρευνα στην Ελλάδα δήλωσαν ότι η πανδημία και η συνακόλουθη κρίση επηρέασαν αρνητικά την άποψή τους για την ανακαίνιση. Οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες ακινήτων που άλλαξαν γνώμη τη θεωρούν συγκριτικά σημερινή μικρότερη προτεραιότητα (73,39%), ενώ ποσοστό 22,74% πιστεύει ότι είναι πιο σημαντική από ποτέ.
Κίνητρα για ανακαίνιση
Καθώς το οικονομικό είναι το πλέον βασικό εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για την πραγματοποίηση ανακαίνισης, τα κίνητρα που οι ερωτηθέντες εκτιμούν ως απολύτως απαραίτητα για να τους βοηθήσουν είναι η επιδότηση των ανακαινίσεων (74,61%), η έκπτωση στον φόρο ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) (71,83%), η έκπτωση και φοροαπαλλαγές στον φόρο εισοδήματος (46,75%) και η μείωση του ΦΠΑ (40,40%).
Υπηρεσίες όπως επαγγελματικές και τεχνικές συμβουλές (24,92%) και One-Stop-Shops (OSS) (18,58%) είναι επίσης σε υψηλή εκτίμηση από τους ερωτηθέντες. Άλλα κίνητρα όπως διαφορετικοί τύποι επισκευαστικών δανείων και δάνεια με ευνοϊκούς όρους είναι επίσης ευπρόσδεκτα, αλλά σε χαμηλότερο ποσοστό.
