Έκκληση απήυθηνε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι στη Γερμανία, αλλά και στις υπόλοιπες χώρες με μικρό Δημόσιο Χρέος, να προχωρήσουν σε επεκτατική δημοσιονομική πολιτική προκειμένου να βοηθήσουν στην ανάκαμψη της Ευρωπαϊκής Οικονομίας.
Η ΕΚΤ μετά τις δυσοίωνες προβλέψεις για ανάπτυξη και πληθωρισμό στην ευρωζώνη ανακοίνωσε σήμερα ένα ακόμη γενναίο πακέτο μέτρων νομισματικής χαλάρωσης το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει μείωση των επιτοκίων χορηγήσεων, την επανέναρξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων το οποίο μάλιστα θα διατηρηθεί για όσο καιρό κριθεί αναγκαίο.
Από τις αποφάσεις αυτές μπορεί να ωφεληθεί και η Ελλάδα καθώς διαφαίνεται πλέον η προοπτική να συμπεριληφθούν και τα ελληνικά ομόλογα στο νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Είναι ενδεικτικό ότι μετά τις ανακοινώσεις η απόδοση του 10ετούς ομολόγου υποχώρησε στο 1,49% από 1,61% που κυμαίνονταν χθες.
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ διευκρίνισε ότι οι αποφάσεις ήταν ομόφωνες μετά τα νέα στοιχεία τα οποία δείχνουν υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Άλλωστε η ΕΚΤ αναθεώρησε επί τα χείρω τις προβλέψεις της για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ σε σύγκριση με τον Ιούνιο, εκτιμώντας ότι φέτος θα διαμορφωθεί στο 1,1% (από 1,2% που ήταν η προγενέστερη πρόβλεψη), το 2020 θα φθάσει το 1,2% (από 1,4%) ενώ διατήρησε αμετάβλητη την πρόβλεψη του 1,4% για το 2020.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ η νομισματική πολιτική έχει εξαντλήσει τα όρια της. Τα 11 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια στην ευρωζώνη καθώς και η συνεχιζόμενη αύξηση του ΑΕΠ οφείλονται αποκλειστικά στα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έλαβε η ΕΚΤ. Όμως πλέον όπως είπε είναι αναγκαίο η δημοσιονομική πολιτική στις χώρες που διαθέτουν χώρο να αναλάβει δράση.
«Ενόψει της αποδυνάμωσης των ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης και του συνεχιζόμενου κινδύνου περαιτέρω μείωσης της, οι κυβερνήσεις με δημοσιονομικό χώρο πρέπει να ενεργούν με αποτελεσματικό και έγκαιρο τρόπο.. Όλες οι χώρες θα πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη μιας πιο φιλικής προς την ανάπτυξη σύνθεσης των δημόσιων οικονομικών» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας στην κριτική που ασκείται κυρίως από τις γερμανικές τράπεζες για τις αρνητικές επιπτώσεις που έχουν τα χαμηλά επιτόκια ο επικεφαλής της ΕΚΤ παραδέχτηκε ότι «τα αρνητικά επιτόκια έχουν παρενέργειες». Ωστόσο υπεραμύνθηκε αυτών τονίζοντας ότι δεν ευθύνονται αυτά για την κάμψη της κερδοφορίας των τραπεζών. Μάλιστα κάλεσε τα πιστωτικά ιδρύματα να εξορθολογίσουν το κόστος λειτουργίας τους.
Γενικότερα όπως είπε ο κ. Ντράγκι, απαντώντας και σε σχετική ερώτηση με αφορμή tweet του Αμερικανού προέδρου Ντ. Τράμπ, «τα μέτρα νομισματικής πολιτικής δεν λαμβάνονται με γνώμονα την συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ», αλλά αποκλειστικά στο πλαίσιο της εντολής που έχει λάβει η ΕΚΤ για την διαφύλαξη της νομισματικής σταθερότητας στην ζώνη του ευρώ».
Στο πλαίσιο αυτό η ΕΚΤ θα επιδιώξει όχι μόνο την αύξηση του πληθωρισμού σε επίπεδα πλησίον του 2%, αλλά τη σταθεροποίηση του σε αυτή την περιοχή. Προς το παρόν όμως οι προβλέψεις για την εξέλιξη του πληθωρισμού στην ευρωζώνη δείχνουν να αποκλίνουν από το στόχο.
Συγκεκριμένα, στις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου η ΕΚΤ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα την ερχόμενη τριετία (1,2% το 2019, 1% το 2020 και 1,5% το 2021) σε σύγκριση με τις προβλέψεις του περασμένου Ιουνίου.
Η επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων οφείλεται τόσο στις χαμηλότερες τιμές στην ενέργεια όσο και στην αποδυνάμωση της ανάπτυξης παγκοσμίως.
Συμφωνία στο Δ.Σ.
Αναφερόμενος στις σημερινές αποφάσεις ο Ντράγκι σημείωσε ότι “υπήρξε συμφωνία στο Διοικητικό Συμβούλιο να δράσουμε και προχωρήσαμε με τις σημερινές μας αποφάσεις, αν και εκφράστηκαν διαφορετικές απόψεις για την καταλληλότητα των εργαλείων που ανακοινώσαμε”.
«Σε γενικές γραμμές υπήρξε συμφωνία για τα επιτόκια, ενώ υπήρξαν διαφοροποιήσεις στις αγορές τίτλων. Πάντως υπήρχε ξεκάθαρη πλειοψηφία, δεν χρειάστηκε να γίνει ψηφοφορία».
Όπως εξήγησε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, τρία στοιχεία οδήγησαν το Δ.Σ. να αναλάβει δράση:
-Η παρατεταμένη επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, η οποία ξεπέρασε τις προβλέψεις
-Οι καθοδικοί κίνδυνοι που επιμένουν, μεταξύ των οποίων η εμπορική διένεξη ΗΠΑ-Κίνας και το Brexit, και έχουν ενταθεί τους τελευταίους μήνες
-Η καθοδική αναθεώρηση των προοπτικών του πληθωρισμού
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ στάθηκε ιδιαίτερα στην αλλαγή των κατευθυντήριων γραμμών στην ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας, σημειώνοντας ότι πλέον δεν υπάρχει ημερολογιακή κατεύθυνση, αλλά συνθήκες.
Η ΕΚΤ στην ανακοίνωση που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα άφησε ανοιχτό τον ορίζοντα για την πολιτική της, αφαιρώντας την εκτίμηση ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα τουλάχιστον μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Άφησε επίσης ανοιχτό τον ορίζοντα για τις αγορές που θα πραγματοποιεί στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP).