Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν για τη μάχη που διεξάγεται μεταξύ της μετα-Σόιμπλε Γερμανίας και της Κομισιόν για τον έλεγχο των εξελίξεων στην Ευρώπη και με πρόσχημα το ελληνικό πρόγραμμα.
Οι οδηγίες αυτές είναι ενδεικτικές των ανατροπών που έχουν συμβεί μετά την απομάκρυνση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τη διαμόρφωση νέων συσχετισμών σε ευρωπαϊκό επίπεδοΣε ρεπορτάζ που δημοσιεύεται σε οικονομικό site στο διαδίκτυο, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ φέρεται να έχει δώσει οδηγίες στους επιτρόπους Βάλντις Ντομπρόβσκις και Πιέρ Μοσκοβισί να «τελειώνουν τώρα με την τρόικα και το ΔΝΤ» με στόχο την οριστική έξοδο του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα.
Οι οδηγίες αυτές είναι ενδεικτικές των ανατροπών που έχουν συμβεί μετά την απομάκρυνση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τη διαμόρφωση νέων συσχετισμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στόχος του Γιούνκερ είναι η ανάκτηση του χαμένου εδάφους, αφού τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε υποστεί αλλεπάλληλες ήττες από το σύστημα Σόιμπλε ως προς τον έλεγχο των εξελίξεων στην ευρωζώνη και γενικότερα στο ευρωπαϊκό σύστημα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο σχεδιασμός Γιούνκερ στοχεύει στην αναγκαστική αν όχι εκβιαστική απομάκρυνση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα μέσα στους επόμενους μήνες, δεδομένου ότι δεν υπάρχει ουδεμία πρόοδος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ταμείου και της Κομισιόν για τον τρόπο υπολογισμού των δημοσιονομικών μεγεθών.
Διαβάζουμε στο συγκεκριμένο ρεπορτάζ:
Τη διάλυση του κουαρτέτου, όχι μόνο με έξοδο του ΔΝΤ αλλά και του τρόπου λειτουργίας της λεγόμενης «ευρωπαϊκής τρόικας», επιδιώκει ο πρόεδρος της Κομισιόν.
Ο κ. Γιούνκερ υποστηρίζει πως «αυτή η ιστορία με την τρόικα πρέπει να τελειώσει τώρα», καθώς πολλές φορές υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ της Κομισιόν και της ΕΚΤ και του ΕΣΜ για τον τρόπο διαχείρισης του ελληνικού προγράμματος.
Επιπλέον ο πρόεδρος της Κομισιόν έχει δώσει οδηγία στους αρμόδιους επιτρόπους Ντομπρόβσκις και Μοσκοβισί να επιμείνουν στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των δημοσιονομικών προβλέψεων από πλευράς του ΔΝΤ. Εάν αυτό δεν καταστεί δυνατό, τότε η σύγκρουση θα είναι αναπόφευκτη. Μια σύγκρουση που μπορεί να προκαλέσει το «επεισόδιο», βάσει του οποίου το Ταμείο θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την Ελλάδα.
Από τον περασμένο Ιούνιο δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική συζήτηση μεταξύ της Κομισιόν και του ΔΝΤ για το μέλλον του Ταμείου στη χώρα μας και τη μετά μνημόνιο εποχή. Και οι αναφορές Ευρωπαίου αξιωματούχου ότι το ΔΝΤ θέλει να φέρει το 2019 εμπροσθοβαρή μέτρα με μείωση του αφορολόγητου και ταυτόχρονη περικοπή των συντάξεων είχε να κάνει με τις συζητήσεις που έγιναν τον περασμένο Ιούνιο.
Κανείς δεν γνωρίζει τι είναι αυτό που ζητά τώρα το ΔΝΤ και όπως έχουμε γράψει, βάσει εμπιστευτικών εγγράφων, ανησυχεί μεν για την επιρροή του στην ΕΕ, όμως δεν φαίνεται να κάνει πίσω στον τρόπο υπολογισμού των δημοσιονομικών προβλέψεων για το 2019-2022, που θεωρούνται και τα κρίσιμα χρόνια.
Ο κ. Γιούνκερ θεωρεί ότι το σχέδιο Σόιμπλε για αποδυνάμωση και απο-πολιτικοποίηση της Κομισιόν έχει πλέον χάσει την υποστήριξη που είχε εντός της Γερμανίας και Κομισιόν και ESM θα μπορούν να συνεργάζονται για την επίβλεψη των προϋπολογισμών των χωρών-μελών.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν θεωρεί ότι η de facto αποχώρηση και της ΕΚΤ από την εποπτεία που σχεδιάζεται για τη χώρα μας μετά το τέλος του παρόντος προγράμματος δίνει μεγαλύτερη ευελιξία για «πολιτικές μανούβρες», όταν μια κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση.
Ο αξιωματούχος που μας μίλησε, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα δεν πρέπει και δεν θα αφεθεί να παρεκκλίνει στα λάθη του παρελθόντος, και για αυτό θα προβλεφθεί «σκληρό πλαίσιο». Ανέφερε ωστόσο ότι όταν χρειαστεί και για να αποφεύγονται «αναταράξεις» στην ευρωζώνη, θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται οι «ευελιξίες» που προβλέπονται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Όπως άλλωστε έγινε -και γίνεται, κατά παράβαση των κανόνων- στην Ιταλία και τη Γαλλία και όπως συνέβη όταν η Κομισιόν αποφάσισε να μην επιβάλει πρόστιμα στην Ισπανία και την Πορτογαλία για την υπέρβαση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Η ίδια πηγή αναφέρει ότι η Κομισιόν προσπάθησε αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια -και ιδιαίτερα την περίοδο της κυβέρνησης Σαμαρά- να ελαστικοποιήσει ορισμένα «αντιλαϊκά» μέτρα και δη την αύξηση του ΦΠΑ -όμως συνάντησε μπλόκο από την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Σύμφωνα με ανθρώπους που συνομιλούν με τον κ. Γιούνκερ, η παραίτηση του Αντώνη Σαμαρά από την ηγεσία της ΝΔ «ήταν ένα τεράστιο λάθος του» καθώς θα μπορούσε να επανέλθει και να διεκδικήσει τη διακυβέρνηση της χώρας. Και καθώς, αν και πήρε τρία χρόνια ώστε να συνεννοηθούν Βρυξέλλες και κυβέρνηση Τσίπρα, τώρα ο ίδιος θεωρεί ότι πρέπει να αποφευχθούν πρόωρες εκλογές ή και αλλαγή σκυτάλης.
Για αυτό τον λόγο, η πολιτική ηγεσία της Κομισιόν (και όχι η τεχνοκρατική, που συνεχίζει να εργάζεται βάσει επίσημου προγράμματος) είναι κατά της επιβολής κυρώσεων για τις ρήτρες που θα έρθουν με την «υβριδική λύση» της επόμενης ημέρας.
Ποια είναι η παγίδα
Η παγίδα ωστόσο έγκειται στο γεγονός ότι οι διαμάχες ΕΕ και ΔΝΤ παίρνουν χρόνο. Τα δημοσιονομικά στοιχεία δεν πρόκειται να συζητηθούν πριν από τον Μάιο.
Η πρώτη «σύγκρουση» αναμένεται να γίνει στο περιθώριο της εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ τον Απρίλιο, αν και αρκετές χώρες -ανάμεσά τους η Γερμανία και η Γαλλία- δεν δείχνουν να βιάζονται να κλείσουν το θέμα Ελλάδα.
Ετσι, υποβόσκει ο φόβος, αν τα χρονοδιαγράμματα δεν βγουν, να τεθεί στο τραπέζι το σενάριο της παράτασης του προγράμματος για κάποιους μήνες μετά τον Αύγουστο, μέχρι να λύσουν τις διαφορές τους Κομισιόν και ΔΝΤ αλλά και Γερμανία – Γαλλία για την αναδιάταξη της ευρωζώνης. Κάτι που σήμερα διαψεύδεται τόσο από τις Βρυξέλλες όσο, φυσικά, και από την Αθήνα.