Τη ζοφερή κατάσταση που επικρατεί στην αγορά εργασίας και πιο συγκεκριμένα στο λεκανοπέδιο Αττικής σκιαγραφεί έρευνα της Marc για λογαριασμό του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθήνας, με θέμα τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας.
Όπως προκύπτει, το 57% όσων προσλήφθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες στο λεκανοπέδιο Αττικής εργάζεται με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Ένας στους τρεις αναφέρει ότι το αντικείμενο εργασίας του δεν ανταποκρίνεται στην ειδίκευση ή στο αντικείμενο των σπουδών του.
Παράλληλα, το 25% των προσλήψεων τα τελευταία χρόνια δεν έχει πλήρη ασφάλιση, γεγονός που όπως σχολιάσει το ΕΚΑ, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος. Όσοι προσλήφθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες δηλώνουν πως έχουν μισθό κάτω των 500 ευρώ σε ποσοστό 42,1%.
Επίσης, μόνο το 57% των εργαζομένων δηλώνουν πως λαμβάνουν τον μισθό πάντα στην ώρα του χωρίς καθυστέρηση, ενώ το 42,5% των εργαζομένων αναφέρει προβλήματα στην καταβολή του μισθού τους, με συνηθέστερη την καθυστέρηση καταβολής μισθού επί ένα μήνα.
Δυσκολίες εξόφλησης λογαριασμών
Την ίδια στιγμή, το ένα στα δύο νοικοκυριά του εξεταζόμενου πληθυσμού ανέφεραν πως αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην έγκαιρη εξόφληση λογαριασμών ρεύματος, τηλεφώνου, νερού, κοινοχρήστων ή ενοικίου.
Στην κατηγορία των ανέργων το ποσοστό των οικονομικών δυσκολιών με συνέπεια να μην μπορούν να πληρώσουν έγκαιρα λογαριασμούς ανέρχεται στο 60% έναντι 44% των εργαζομένων.
Το 43% δήλωσε πως δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να εξασφαλίσει ικανοποιητική θέρμανση στο σπίτι τους. Αδυναμία εξασφάλισης ικανοποιητικής θέρμανσης ανέφεραν το 60% των ανέργων και το 34% των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα.
Το 52,1% δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αντιμετωπίσει ένα έκτακτο έξοδο της τάξης των 500 ευρώ. Την αδυναμία αντιμετώπισης έκτακτου εξόδου αναφέρουν ότι δεν έχουν το 67% των ανέργων και το 44% των εργαζομένων.
Αναλυτικά, σύμφωνα με την έρευνα της Marc, οι συνθήκες εργασίας που επικρατούν στην Αττική είναι οι ακόλουθες:
Οι επτά στους δέκα μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα δήλωσαν πως εργάζονται με πλήρες ωράριο ενώ το 30% εργάζονται με μερική απασχόληση (λιγότερες ώρες ή ημέρες).
Η μερική απασχόληση στις γυναίκες και στους νέους εργαζόμενους 18-34 ετών ξεπερνά το 40% (γυναίκες 41,1%, νέοι 41,5%).
Το 57% όσων προσλήφθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες δήλωσαν πως εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης.
Μερική απασχόληση
* 30%
* Πάνω από 40% σε νέους και γυναίκες
* Το 57% των προσλήψεων εντός του τελευταίου 12μήνου αφορούν μερική απασχόληση.
Παρατηρείται ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας η οποία απορρυθμίζεται συνεχώς.
Ετεροαπασχόληση
Ο ένας στους τρεις εργαζόμενους (32%) αναφέρει πως το αντικείμενο της εργασίας του δεν ανταποκρίνεται στην ειδίκευση ή στο αντικείμενο των σπουδών του.
Το ποσοστό της ετεροαπασχόλησης καταγράφεται εντονότερο στις γυναίκες (38%), στους νέους κάτω των 35 ετών (41%) και σε όσους βρήκαν εργασία τους τελευταίους 12 μήνες (42%).
Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει πως το μέγεθος της ετεροαπασχόλησης εμφανίζει αυξητική τάση.
Τα μεγέθη που αφορούν την περιστασιακή απασχόληση, το καθεστώς της μερικής απασχόλησης, την ετεροαπασχόληση, την ανασφάλιστη εργασία και γενικότερα το σύνολο των παραγόντων που συνθέτουν τις ελαστικές μορφές εργασίας, αναφέρονται σε όσους κατά την διάρκεια της έρευνας είχαν εργασία και δεν συνυπολογίζουν όσους την ίδια περίοδο δεν είχαν απασχόληση.
Δεν έχει υπολογιστεί το ποσοστό των ανέργων που δηλώνουν πως έχει τύχει να υποαπασχοληθούν σποραδικά (έκαναν πού και πού μεροκάματα) κατά την διάρκεια της ανεργίας τους και συνεπώς τα προαναφερόμενα μεγέθη θα πρέπει να θεωρηθούν σχετικώς υποτιμημένα.
Ασφάλιση
Πλήρη ασφαλιστική κάλυψη δήλωσε πως έχει το 82,7% των εργαζομένων. Το 10,3% ανέφερε πως είναι μεν ασφαλισμένος/η αλλά για λιγότερες ώρες/μισθό ενώ το 6,1% δήλωσε πως εργάζεται χωρίς ασφάλιση. Αυτασφάλιση δήλωσε το 0,8%.
Όσο μειώνεται η ηλικιακή κατηγορία των εργαζομένων, τόσο μειώνεται και το ποσοστό της πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης. Χαρακτηριστικό είναι το ότι ο ένας στους τέσσερις εργαζόμενους ηλικίας κάτω των 35 ετών (25,3%) δεν έχει πλήρη ασφάλιση.
Το 16% αναφέρει πως έχει ασφαλιστεί για λιγότερες ώρες και το 9,3% εργάζεται ανασφάλιστος.
Τα κρούσματα της παραβίασης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων εμφανίζονται εντονότερα στις μικρότερες επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στις προσλήψεις των τελευταίων ετών της κρίσης.
Το ¼ όσων προσλήφθηκαν την τελευταία τριετία στερείται πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης.
Τέλος, όσοι εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης στερούνται της ασφάλισης που αντιστοιχεί στις ώρες εργασίας τους ή δεν έχουν καμία ασφάλιση σε ποσοστό 38%.
* 10,3% υποδηλωμένη εργασία
* 6,1% αδήλωτη εργασία
Στους νέους:
* υποδηλωμένη εργασία 16%
* αδήλωτη 9,3%.
Το 25% των προσλήψεων τα τελευταία χρόνια δεν έχει πλήρη ασφάλιση. Αυτή η κατάσταση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος.
Συμπέρασμα: Χρειάζεται ενδυνάμωση της προσπάθειας για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και αγώνας για την μείωση της μερικής απασχόλησης όπου υποδηλωμένη και αδήλωτη εργασία φθάνει το 38%. Υπόψη ότι σε όλα αυτά δεν υπολογίζονται οι άνεργοι ή οι περιστασιακά εργαζόμενοι.
Εργασία τις Κυριακές: Το 43% έχει αναγκασθεί να εργασθεί Κυριακές.
Μισθός
Ο μέσος όρος των καθαρών μηνιαίων αποδοχών ανέρχεται στα 806 ευρώ. Τις χαμηλότερες αποδοχές έχουν οι γυναίκες και οι νέοι.
Ο ένας στους πέντε εργαζόμενους πληρώνεται με μισθό κάτω των 500 ευρώ.
Στην κατηγορία των μισθωτών με μισθό κάτω των 500 ευρώ βρίσκεται το 11,2% των ανδρών και το 27,8% των γυναικών.
Οι εργαζόμενοι κάτω των 35 ετών πληρώνονται με μισθό κάτω των 500 ευρώ σε ποσοστό 31,5%, ενώ όσοι προσλήφθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες δηλώνουν πως έχουν μισθό κάτω των 500 ευρώ σε ποσοστό 42,1% γεγονός που καταδεικνύει την σαφή και συνεχή τάση μείωσης των αποδοχών.
Αν δε υπολογισθεί και η αναλογική κατανομή όσων δεν απαντούν στην ερώτηση σχετικά με το ύψος του μισθού τους, το ποσοστό όσων λαμβάνουν μισθό κάτω των 500 ευρώ εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερο κατά τουλάχιστον τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
Απλήρωτη εργασία
Το 35% των εργαζομένων δήλωσε πως για τις τυχόν υπερωρίες εκτός του συμφωνημένου ωραρίου, δεν πληρώνονται επιπλέον. Το φαινόμενο των απλήρωτων υπερωριών είναι συχνότερο στις γυναίκες (37% έναντι 33,7% των ανδρών).
Μόνο το 57% των εργαζομένων δηλώνουν πως λαμβάνουν τον μισθό πάντα στην ώρα του χωρίς καθυστέρηση, ενώ το 42,5% των εργαζομένων αναφέρει προβλήματα στην καταβολή του μισθού τους.
Συγκεκριμένα, το 33% των εργαζομένων δήλωσαν πως λαμβάνουν τον μισθό τους συνήθως με καθυστέρηση και το 9,3% των εργαζομένων αναφέρουν πως η καταβολή του μισθού τους καθυστερεί πάντα. Οι καθυστερήσεις στην καταβολή των δεδουλευμένων παρατηρείται σχετικά περισσότερο στις γυναίκες εργαζόμενες (45,3%) έναντι (39,6%) των ανδρών.
Ο συνηθέστερος χρόνος καθυστέρησης είναι ο ένας μήνας.
Εργασιακά προβλήματα
Συνοπτικά:
* Το ύψος του μισθού
* Καθυστέρηση πληρωμής
* Εργασιακό άγχος- εντατικοποίηση της εργασίας- επαγγελματικές ασθένειες.
* Ανασφάλεια στην – εργασιασκό στρες
Επίδομα ανεργίας – τρόποι αναζήτησης εργασίας
Οι 6 στους 10 που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν πως παραμένουν σε καθεστώς ανεργίας περισσότερο από δύο χρόνια.
Επίδομα ανεργίας λαμβάνει ο ένας στους δέκα άνεργους.
* Μέσω του ΟΑΕΔ αναζητά εργασία ο ένας στους πέντε άνεργους (20,9%), με τους μισούς από αυτούς να δηλώνουν τον ΟΑΕΔ ως τον κύριο τρόπο αναζήτησης εργασίας.
* Οι 6 στους 10 άνεργους (62,1%) αναζητούν μια οποιαδήποτε εργασία, ενώ μόλις ο ένας στους τέσσερις αναζητούν συγκεκριμένη εργασία στο αντικείμενό τους.
* Όσο αυξάνεται ο χρόνος ανεργίας αλλά και η ηλικιακή κατηγορία των ανέργων τόσο αυξάνεται και το ποσοστό όσων αναζητούν μια οποιαδήποτε εργασία με μειωμένες απαιτήσεις.
* Η συντριπτική πλειοψηφία των ανέργων είχαν προηγούμενη απασχόληση (94,5%) ενώ το 5,5% είναι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας. Το 12% των ανέργων ανέφεραν πως είχαν δική τους επιχείρηση.
* Σε προγράμματα κατάρτισης ή επανένταξης στην αγορά εργασίας συμμετείχε κατά την διάρκεια της περιόδου ανεργίας το 13% των ανέργων.
* Το 42,6% των ανέργων δήλωσαν πως κατά την περίοδο της ανεργίας τους έχει τύχει να εργαστούν περιστασιακά (σποραδικά, μεροκάματα που και που).
* Το ποσοστό της περιστασιακής απασχόλησης των ανέργων καταγράφεται σχετικά υψηλότερο στην μικρότερη(18-34) αλλά και μεγαλύτερη ηλικιακή κατηγορία άνω των 55 ετών.
