Σε κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκεται εν μέσω και της κλιματικής αλλαγής ο κλάδος των πυρηνόκαρπων, με τα μηνύματα και τα στατιστικά στοιχεία των επιπτώσεών της να είναι πλέον “σαφή και αδιάσειστα” στην ελληνική παραγωγή, όπως επισήμανε ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Νομού Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, επισημαίνοντας ότι «την περσινή χρονιά στην Kεντρική Μακεδονία οι ζημιές στα επιτραπέζια και στα βιομηχανικά ροδάκινα, που αποτελούν την πρώτη ύλη για τη ναυαρχίδα των εξαγωγών της χώρας, την κομπόστα, ανέρχονται σε δεκάδες εκατ. ευρώ».
Μιλώντας στο 2ο συνέδριο του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδος (Σ.Α.Σ.Ο.Ε.Ε.), με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Αγροτική Ανάπτυξη», ο κ. Γιαννακάκης επισήμανε ότι με την κλιματική αλλαγή να κάνει ολοένα και περισσότερο πιο αισθητή την παρουσία της στον ελλαδικό χώρο, «σήμερα είναι πιο επιτακτική από ποτέ η ανάγκη χάραξης νέας στρατηγικής στον αγροτικό τομέα, αλλά και η κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου για την αντιμετώπισή της». Συμπλήρωσε δε, ότι «καθίσταται απόλυτα αναγκαία η αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στον πρωτογενή τομέα, με ουσιαστικές ενέργειες από πλευράς της πολιτείας και όχι με ημίμετρα».
Αναφερόμενος στο μέγεθος του πλήγματος, που δέχεται ο κλάδος των πυρηνόκαρπων από τις ζημιές της κλιματικής αλλαγής, ο κ. Γιαννακάκης επισήμανε ότι αυτό είναι τόσο μεγάλο, που επηρεάζει τόσο το εισόδημα των καλλιεργητών, όσο και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, συνεταιριστικών και ιδιωτικών, που εμπορεύονται και μεταποιούν προϊόντα.
Μάλιστα, όπως υπογράμμισε, η αστάθεια και οι ζημίες που παρατηρούνται στην πρωτογενή παραγωγή, επηρεάζουν και τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις του δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, “κλονίζοντας την αξιοπιστία και την φερεγγυότητα τους», ενώ όπως πρόσθεσε, η μείωση του όγκου της παραγωγής που διακινούν προκαλεί πτώση του κύκλου εργασιών με αντίκτυπο στην κερδοφορία τους και τις σχέσεις τους με τις δανειοδοτούσες τράπεζες».
«Οι ζημιές υπερβαίνουν την αντοχή του παραγωγικού μηχανισμού»
Στην παραγωγή πυρηνόκαρπων όπως τα ροδάκινα, τα νεκταρίνια, τα κεράσια, τα βερίκοκα και τα δαμάσκηνα, “τα τελευταία χρόνια οι περιοχές της Μακεδονίας όπου συγκεντρώνεται ο κύριος όγκος της παραγωγής, οι ζημιές υπερέβησαν τα όρια της αντοχής του παραγωγικού μηχανισμού και οι συνέπειες είναι πλέον επώδυνες” επισήμανε.
Περιγράφοντας με μελανά χρώματα την κατάσταση που επικρατεί, ο κ. Γιαννακάκης επισήμανε ότι “οι αγρότες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις επιχειρηματικές τους υποχρεώσεις, δεν έχουν τους διαθέσιμους πόρους για να αγοράσουν φάρμακα και λιπάσματα και προσπαθούν να ρευστοποιήσουν άμεσα τη συγκομισθείσα παραγωγή τους, καταφεύγοντας σε μηχανισμούς παραεμπορίου, επιδιώκοντας ταυτόχρονα να αποφύγουν την υπερβολική επιβάρυνση τους σε φόρους και ασφάλιστρα”.
Οι οργανώσεις παραγωγών δε, υποστήριξε, «αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα διαρροής των μελών τους και μετακίνησής τους στη λεγόμενη “μαύρη πώληση”», ενώ όλο το σύστημα του νόμιμου εμπορίου πλήττεται από τις πρακτικές αυτές, που είναι συνέπεια των διαρκών ζημιών από τις καιρικές συνθήκες, την έλλειψη ρευστότητας, την περιορισμένη κάλυψη των ζημιών από τον ΕΛΓΑ, σε συνδυασμό με την εξοντωτική φορολόγηση».
Αναφορικά με την παραγόμενη ποιότητα, ο κ. Γιαννακάκης επισήμανε χαρακτηριστικά ότι «οι έντονες βροχοπτώσεις του 2017 και 2018, πέραν των ζημιών που προκάλεσαν στον πρωτογενή τομέα με την απώλεια της παραγωγής, δημιούργησαν και στις εναπομείνασες ποσότητες σοβαρά προβλήματα ασθενειών, που εκδηλώθηκαν είτε κατά τη συντήρηση στους ψυκτικούς χώρους είτε και κατά την άφιξη στους πελάτες του εξωτερικού».
Εκφράζοντας την αγωνία και προβληματισμό του για το τι μέλλει γενέσθαι, ο κ. Γιαννακάκης επισήμανε ότι «μέσα σε όλα τα προαναφερόμενα που έπληξαν τους καλλιεργητές τα έτη 2017 και 2018, δυστυχώς ο κατά παράδοση φυσικός σύμμαχος των παραγωγών πυρηνόκαρπων, ο ΕΛΓΑ , για πρώτη φορά έπαψε να τους στηρίζει είτε αποφεύγοντας ολοσχερώς να τους αποζημιώσει είτε αποζημιώνοντάς τους κατά τρόπο που δεν κάλυπτε ούτε ένα μικρό μέρος του κόστους παραγωγής και της ζημίας».
Στο πλαίσιο αυτό τόνισε ότι και η ενεργοποίηση του μηχανισμού εισοδηματικής στήριξης του λεγόμενου “de minimis”, που χρηματοδοτείται από κρατικά κονδύλια «δυστυχώς δεν κάλυψε ούτε όλες τις ζημιωθείσες ποικιλίες, αλλά ακόμη και αυτές που αποζημίωσε, δεν τις αποζημίωσε επαρκώς».
Δύο προτεινόμενοι άξονες για τη βελτίωση της κατάστασης
«Θα πρέπει να περιμένουμε μοιρολατρικά την κατάρρευση όλου του μηχανισμού και των υποδομών που στήθηκαν τα τελευταία 50 χρόνια χωρίς να πραγματοποιήσουμε καμιά ενέργεια, χωρίς να πάρουμε καμιά πρωτοβουλία για να τους στηρίξουμε»;, διερωτήθηκε ο κ. Γιαννακάκης και απάντησε «σαφώς όχι. Θα πρέπει λοιπόν να ενεργοποιηθούμε στοχεύοντας σε δύο άξονες: πρώτον, αυτόν τής στήριξης των εισοδημάτων και δεύτερον αυτόν της ανάληψης δράσεων για την ενεργητική αντιμετώπιση του φαινομένου. Η κάθε κατεύθυνση έχει δύο σκέλη, το ένα αφορά την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το δεύτερο του κρατικού μας μηχανισμού».
Κατά τον ίδιο, πρώτα θα πρέπει να αναζητηθούν κοινοτικοί πόροι και μηχανισμοί για την οικονομική βοήθεια και εισοδηματική στήριξη του παραγωγικού μηχανισμού, ενόψει μάλιστα της αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο 2021 – 2026, καθώς και εθνικοί πόροι είτε μέσω του ΕΛΓΑ, ο οποίος όπως επισήμανε «θα πρέπει άμεσα πρέπει να τροποποιήσει τον κανονισμό του, είτε μέσω του κανονισμού του de minimis” είτε μέσω των ΠΣΕΑ» .
Επίσης, κατά τον κ. Γιαννακάκη, θα πρέπει να αυξηθούν τα κοινοτικά και εθνικά κονδύλια που καλύπτουν δράσεις ενεργητικής προστασίας από τα καιρικά φαινόμενα, όπως αντιχαλαζικά δίχτυα και αντιβρόχινα καλύμματα και να χρηματοδοτηθούν «έρευνες, για την αντιμετώπιση με καλλιεργητικές φροντίδες από τους παραγωγούς, των φαινομένων της κλιματικής αλλαγής».
Ξεκαθαρίζοντας εκ νέου ότι το “ζητούμενό μας δεν είναι οι αποζημιώσεις”, ο κ. Γιαννακάκης τόνισε: «θέλουμε την προστασία της παραγωγής μας, την εμπορική αξιοποίησή της και τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας».
Στο πλαίσιο αυτό, απηύθυνε κάλεσμα για άμεση ενεργοποίηση όλων των δυνάμεων που “φροντίζουν” για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, λέγοντας «οι μηχανισμοί παραγωγής είναι έτοιμοι για να συνεργαστούν με την κυβέρνηση».
