Το 70% των επιχειρήσεων στο Ντουμπάι κινδυνεύει να «κατεβάσει οριστικά ρολά» μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς η πανδημία του κορονοϊού και η αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας σε πολλές χώρες του πλανήτη έχουν εκμηδενίσει τη ζήτηση. Αυτό προκύπτει από έρευνα που δημοσίευσε την Πέμπτη το Εμπορικό Επιμελητήριο του Ντουμπάι.
Η έρευνα διεξήχθει μεταξύ 16 Απριλίου και 22 Απριλίου, κατά τη διάρκεια εφαρμογής των αυστηρότερων μέτρων που είχε λάβει το εμιράτο για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ συμμετείχαν 1.228 διευθύνοντες σύμβουλοι επιχειρήσεων. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων προέρχονταν από μικρές επιχειρήσεις με λιγότερους από 20 υπαλλήλους.
Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότεροι από δύο στους τρεις ερωτηθέντες δήλωσαν ότι ο κίνδυνος να αναστείλει η επιχείρησή τους τη δραστηριότητά της είναι από μέτριος έως υψηλός. Ειδικότερα, το 27% δήλωσε ότι αναμένει να βάλει “λουκέτο” τον επόμενο μήνα και το 43% εντός έξι μηνών.
Το Ντουμπάι, το οποίο έχει μία από τις πιο διαφοροποιημένες και μη εξαρτημένες από το πετρέλαιο οικονομίες στον Κόλπο, βασίζεται σε τομείς όπως η φιλοξενία, ο τουρισμός, η ψυχαγωγία, τα logistics, η αγορά ακινήτων και το λιανικό εμπόριο.
Τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια του είναι διεθνώς αναγνωρισμένα, ωστόσο σχεδόν οι επικεφαλής των μισών εξ αυτών που συμμετείχαν στην έρευνα, δήλωσαν ότι αναμένεται να αναστείλουν τη δραστηριότητά τους τον επόμενο μήνα.
Επιπλέον, περίπου το 74% των ταξιδιωτικών και τουριστικών επιχειρήσεων αναμένεται επίσης να κλείσουν το ίδιο διάστημα, όπως και το 30% των εταιρειών μεταφορών, αποθήκευσης και επικοινωνιών.
«Τα μέτρα πλήρους ή μερικής αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας έβαλαν στον ‘πάγο’ τη ζήτηση από βασικές αγορές…. Ο αντίκτυπος του διπλού σοκ ωθεί την οικονομική δραστηριότητα σε επίπεδα που δεν είχαν καταγραφεί ούτε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης», αναφέρει το Επιμελητήριο του Ντουμπάι στην έκθεσή του που κυκλοφόρησε την Πέμπτη, με τίτλο «Οι επιπτώσεις του Covid-19 στην επιχειρηματική κοινότητα του Ντουμπάι».
Εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου του Ντουμπάι διευκρίνισε βέβαια στη συνέχεια ότι «το Επιμελητήριο πραγματοποίησε έρευνα σε 1.228 διευθύνοντες συμβούλους από 245.000 επιχειρήσεις στο Ντουμπάι τον Απρίλιο, όταν τα μέτρα ήταν στην πιο αυστηρή φάση…» προσθέτοντας ότι οι εκτιμήσεις των επικεφαλής των εταιρειών «βασίστηκαν στην προσδοκία ότι η αυστηρότερη φάση κλειδώματος θα παραταθεί».
«Αναμένουμε ότι η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων θα βελτιωθεί σημαντικά τις επόμενες εβδομάδες και μήνες καθώς οι επιχειρήσεις επιστρέφουν σε πιο κανονική λειτουργία», πρόσθεσε ο ίδιος
Φόβος για συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού
Εν τω μεταξύ, την ίδια στιγμή εκφράζονται φόβοι για μείωση του εργατικού δυναμικού, καθώς η τρέχουσα αβεβαιότητα έχει οδηγήσει τις επιχειρήσεις των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, όπως και σε πολλές χώρες στον κόσμο, να προχωρήσουν σε περικοπές μισθών, να βγάλουν εργαζομένους σε άδεια άνευ αποδοχών ή ακόμα και να κάνουν απολύσεις.
Τα ΗΑΕ έχουν καταγράψει περισσότερα από 26.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα του κορονοϊού καθώς και 233 θανάτους μέχρι σήμερα. Το Ντουμπάι, που αποτελεί και τον εμπορικό και τουριστικό κόμβος της χώρας, επέβαλε αυστηρά μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων στα 3,3 εκατ. των κατοίκων του για περίπου τρεις εβδομάδες, από τις αρχές Απριλίου.
Παρότι τα μέτρα περιορισμού έχουν χαλαρώσει λόγω και του Ραμαζανιού, του ιερού μήνα των μουσουλμάνων, επιτρέποντας στα εμπορικά κέντρα και σε ορισμένες επιχειρήσεις να ξανανοίξουν με το 30% της δυναμικότητάς τους, η ζήτηση ανακάμπτει με αργούς ρυθμούς και ορισμένες επιχειρήσεις συνεχίζουν τις απολύσεις. Επιπλέον, τα περισσότερα ξενοδοχεία είναι κενά και ο τουρισμός “ανύπαρκτος”, καθώς δεν επιτρέπονται οι αφίξεις τουριστών από τις 24 Μαρτίου.
Για μια χώρα όμως όπου η οικονομική δραστηριότητα βασίζεται κατά 80% σε ξένο εργατικό δυναμικό, τα προβλήματα είναι ακόμη περισσότερα: εάν οι κάτοικοι δεν μπορούν πλέον να βρουν εργασία, πιθανότατα θα επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, με αποτέλεσμα να μειωθεί και η καταναλωτική βάση που είναι απαραίτητη για την οικονομική ανάκαμψη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότεροι από 150.000 Ινδοί και 40.000 Πακιστανοί υπήκοοι είχαν ήδη φύγει ή είχαν δηλώσει ότι θα φύγουν από τα ΗΑΕ μέχρι τις αρχές Μαΐου, σύμφωνα με τις διπλωματικές αποστολές των εν λόγω χωρών.
«Νομίζω ότι προς το παρόν αναμένουμε συρρίκνωση του πληθυσμού κατ’ ελάχιστον 10% φέτος», έγραψε σε ανάρτησή του στο Twitter νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο Νάσερ αλ-Σέιχ, πρώην γενικός διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών της κυβέρνησης του Ντουμπάι.
«Αν και πρόκειται για προσωρινό σοκ, για τις περισσότερες αγορές -με την ανάκαμψη να επανέρχεται σταδιακά μόλις αρχίσει η χαλάρωση των περιορισμών- το εμπόριο με τις χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση καθώς υπέστησαν διπλό πλήγμα, από τα σοκ της τιμής του πετρελαίου και της πανδημίας του κορονοϊού», αναφέρει το Επιμελητήριο του Ντουμπάι στην έκθεσή του.
Πακέτα στήριξης της οικονομίας
Στα τέλη Μαρτίου, η κυβέρνηση του Ντουμπάι ανακοίνωσε πακέτο τόνωσης της οικονομίας ύψους 1,5 δισ. ντιρχάμ (408 εκατ. δολαρίων) με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας και το μετριασμό του χτυπήματος των ιών κλειδώματος του ιού, το οποίο περιελάμβανε σειρά επιστροφών και μειώσεων των τελών, ενώ μείωσε και το κόστος χρήσεων των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.
Το Αμπού Ντάμπι τον ίδιο μήνα ανακοίνωσε έκτακτο πακέτο ύψους 27 δισ. δολαρίων για τη στήριξη των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα και των τραπεζών.
Η κεντρική τράπεζα των ΗΑΕ προχώρησε επίσης σε πακέτο 70 δισ. δολαρίων για να βοηθήσει τις εμπορικές τράπεζες να παρέχουν ελάφρυνση χρέους. Ωστόσο, πολλές επιχειρήσεις χρειάζονται ακόμη περισσότερη στήριξη, ή διστάζουν να προχωρήσουν σε νέα έκδοση χρέους, δεδομένης της ασταθούς προοπτικής ανάκαμψης, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
«Οι τράπεζες φαίνεται να έχουν αυξήσει τον δανεισμό προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με τα δάνεια να καταγράφουν αύξηση 5,3% σε ετήσια βάση, φτάνοντας το ποσό των 93,4 δισ. ντιρχάμ… Αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στο κυβερνητικό πακέτο τόνωσης που ανακοινώθηκε τον Μάρτιο», αναφέρει στην έκθεσή του το επιμελητήριο του Ντουμπάι.
«Η κυβέρνηση του Ντουμπάι συνεχίζει να παρακολουθεί και να προσφέρει στήριξη όπου είναι απαραίτητο, για να βοηθήσει όλη την επιχειρηματική κοινότητα του Ντουμπάι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου», δήλωσε εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου του Ντουμπάι λίγο μετά τη δημοσίευση της έρευνας.
Επιβράδυνση της οικονομίας πριν ακόμη τον κορονοϊό
Ωστόσο, η οικονομία του εμιράτου αντιμετώπιζε προβλήματα πριν ακόμη ξεσπάσει η κρίση του κορονοϊού, με ορισμένους από τους πιο σημαντικούς τομείς, όπως τα ακίνητα και η φιλοξενία, να καταγράφουν μείωση εσόδων επί σειρά ετών.
Οι τιμές των κατοικιών είχαν ήδη μειωθεί κατά 30% από το ζενίθ τους το 2014 λόγω της υπερπροσφοράς και της εξασθένισης της ζήτησης, ενώ τα έσοδα ανά δωμάτιο ξενοδοχείου έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 25% από το 2015.
Πέρυσι, η οικονομία του Ντουμπάι αυξήθηκε μόλις κατά 1,94%, σημειώνοντας τον πιο αργό ρυθμό από τη μαύρη περίοδο του 2009, όταν η οικονομία του επιράτου βρέθηκε ένα βήμα πριν την κατάρρευση. Εκείνη η κρίση, πριν από δέκα και πλέον χρόνια, πυροδοτήθηκε από την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, αναγκάζοντας το Ντουμπάι να ζητήσει διάσωση ύψους 20 δισ. δολαρίων τον πλουσιότερο αλλά και πιο συντηρητικό γείτονά του, την πρωτεύουσα των ΗΑΕ, Αμπού Ντάμπι.
Όμως, η παγκόσμια πανδημία πιθανότατα θα προκαλέσει στο Ντουμπάι πολύ μεγαλύτερο πλήγμα από την ύφεση που ακολούθησε την κρίση του 2009. Το Επιμελητήριο στην έκθεσή του προειδοποιεί:
«Ο αντίκτυπος της κρίσης του κορονοϊού στην παγκόσμια οικονομία κατά τη διάρκεια του 2020 αναμένεται να είναι μεγαλύτερος από αυτόν της οικονομικής κρίσης της περιόδου 2008-2009».
