Το αφήγημα της ανάπτυξης της κυβέρνησης διαψεύστηκε διότι η κυβέρνηση συνειδητά επέλεξε τη φορολογική αφαίμαξη της μεσαίας τάξης για να μοιράσει φιλοδωρήματα στους ψηφοφόρους της, δήλωσε η senior scholar του Centre for International Governance Innovation, Μιράντα Ξαφά στο πλαίσιο της ημερίδας του e Kyklos με θέμα τη δυνατότητα επιστροφής της Ελλάδας στην κανονικότητα μετά το τέλος του μνημονίου.
Η κ. Ξαφά απέδωσε τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα των δύο τελευταίων ετών στην υπερφορολόγηση, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «οι ίδιοι που ζητούσαν διαγραφή χρέους για να αντιμετωπιστεί η λιτότητα τώρα πετυχαίνουν πλεονάσματα».
Το ΑΕΠ δεν έχει επιστρέψει στα επίπεδα που ήταν το 2014, παρατήρησε η κ. Ξαφά και προέβλεψε ότι τα μεγάλα πλεονάσματα θα συνεχιστούν αφού το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα τα τοποθετεί πιο ψηλά και από το στόχο του 3,5% του ΑΕΠ: ξεκινούν από το 3,6% φέτος και φτάνουν στο 5,2% το 2022.
Ωστόσο, οι προβλέψεις αυτές στηρίζονται σε υπεραισιόδοξους στόχους για την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Πιο συγκεκριμένα, η κ. Ξαφά ανέφερε ότι το 2019 που θα κοπούν συντάξεις και αφορολόγητο, αναμένεται επιτάχυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης, ενώ οι επενδύσεις προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 12,1%, όταν φέτος έχουν ήδη σημειώσει μείωση.
Ξεχωριστά, η κ. Ξαφά αναφέρθηκε στα πολύ υψηλά κόκκινα δάνεια προς επιχειρήσεις-ζόμπι που μειώνονται πολύ αργά. Μπορεί τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (92,4 δισ. ευρώ) να έχουν μειωθεί την περίοδο 2016-2018, αλλά η μείωση είναι μικρή, ενώ ως ποσοστό του συνόλου των δανείων παραμένουν σχεδόν αμετάβλητα.
Η υπερφορολόγηση και η μη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, έχουν οδηγήσει το επιχειρηματικό κλίμα της Ελλάδας, στη χειρότερη θέση μεταξύ των 35 χωρών του ΟΟΣΑ, με αποτέλεσμα να μην έρχονται επενδύσεις.
Παράλληλα, οι απλήρωτοι φόροι ανέρχονται στα 102 δισ. ευρώ με συνολικά 3,8 εκατομμύρια οφειλέτες. «Οι μισοί φορολογούμενοι δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και τα μισά δάνεια είναι κόκκινα», είπε η κ. Ξαφά.
Δεν έχει διευκρινιστεί η ελάφρυνση του χρέους
Η κ. Ξαφά ανέφερε ότι η χώρα καλείται την επόμενη τετραετία να αναχρηματοδοτήσει χρεολύσια αξίας 32 δισ. ευρώ και υπό τις τρέχουσες συνθήκες είναι αμφίβολο εάν μπορεί να αντλήσει τα κεφάλαια από τις αγορές.
Σύμφωνα με την ίδια, η προληπτική γραμμή μετά τη λήξη του προγράμματος στήριξης θα βοηθούσε αλλά η κυβέρνηση πιστεύει στο σενάριο της καθαρής εξόδου, στερώντας από τη χώρα ένα δίχτυ ασφαλείας.
Στο μεταξύ, οι πιέσεις στην αγορά ομολόγων θέτουν εν αμφιβόλω την απρόσκοπτη έξοδο του δημοσίου στις κεφαλαιαγορές, ενώ, απουσία προγράμματος στήριξης, η ΕΚΤ θα ανακαλέσει το waiver για το δανεισμό των ελληνικών τραπεζών.
Για το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους, η κ. Ξαφά ανέφερε χαρακτηριστικά πως το ζήτημα δεν έχει διευκρινιστεί.
Οι εταίροι έχουν αποκλείσει τη διαγραφή και έχουν συμφωνήσει στην ελάφρυνση.
Ωστόσο Ευρωπαίοι και ΔΝΤ δεν τα βρίσκουν ως προς το εύρος και την αιρεσιμότητα της ελάφρυνσης, δηλαδή τη συνδεσιμότητα με τις μεταρρυθμίσεις.