Τη βύθιση της ελληνικής οικονομίας σε ύφεση 9,7% φέτος έναντι 7,7% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη προβλέπει η Κομισιόν στις εαρινές της εκτιμήσεις που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα. Ο λόγος για ένα πλήγμα το οποίο είναι το ισχυρότερο πανευρωπαϊκά, παρά το υψηλό σημείο εκκίνησης της ελληνικής οικονομίας στην αρχή του χρόνου.

Η επίδοση αυτή συνδέεται -όπως εξηγεί- με τη δομή της ελληνικής οικονομίας και την έμφαση που δίνεται στον τουρισμό και στη μικρή δομή επιχειρήσεων, ενώ δεν αποκλείει να υπάρξει και δυσμενέστερο σενάριο καταγράφοντας και πρόβλεψη για πτώση 30% στις επενδύσεις αλλά με ανάκαμψή τους κατά 33% το 2021.

Υπολογίζει το κόστος των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης στο 6,9% του ΑΕΠ, αλλά και σε επιπλέον 1,9% του ΑΕΠ μέτρων ρευστότητας. Καταγράφει επιπλέον δημοσιονομικούς κινδύνους, πέραν της κρίσης, που συνδέονται με δικαστικές αποφάσεις με τις υποθέσεις της ΕΤΑΔ και των Ελληνικών Ταχυδρομείων.

Η πορεία του ΑΕΠ

Για το 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι στην Ελλάδα θα υπάρχει ισχυρή ανάκαμψη με άνοδο του ΑΕΠ κατά 7,9%, έναντι 6,3% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη. Ο λόγος για έναν ρυθμό ο οποίος θα είναι επίσης ο ταχύτερος σε  επίπεδο ΕΕ.

Παρ΄ όλα αυτά, ενώ η κυβέρνηση εκτιμά ότι η οικονομία θα ανακάμψει άμεσα, δηλαδή σε σχήμα «V», η Επιτροπή βλέπει όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη έναν πιο βράδυ ρυθμό μερικής ανάκαμψης το 2021 σχήματος «U».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επίσης «βλέπει» στην Ελλάδα ισχυρές πιέσεις αποπληθωρισμού, με μείωση του εναρμονισμένου δείκτη κατά 0,6% (είναι η μεγαλύτερη πτώση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο) και αύξηση των τιμών κατά 0,5% το 2021.

Εκτιμά ότι η ανεργία θα εκτιναχθεί στο 19,9%, στα υψηλότερα επίπεδα πανευρωπαϊκά υπολογίζοντας παρά τα μέτρα σε ένα κύμα 160.000 ανέργων (έναντι 9,6% μέσου όρου ανεργίας στην ΕΕ).

Εκτιμά ότι θα υποχωρήσει στο 16,8% το 2021 σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά της Ισπανίας, αλλά και πάλι αρκετά υψηλά. Επιπλέον προβλέπει μείωση της απασχόλησης κατά 3,7% φέτος με άνοδό της κατά 3,8% το 2021.

Στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών καταγράφει θετικό πρόσημο ίσο με το 0,1% του ΑΕΠ και λόγω της μείωσης των εισαγωγών με αύξησή του στο -1,2% το 2021.

Τι προβλέπει για το πλεόνασμα

Σε δημοσιονομικό επίπεδο, το ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης μαζί με τόκους από πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ το 2019 εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε έλλειμμα 5,6% φέτος και 2,9% το 2021.

Και πάλι αυτές οι δημοσιονομικές επιδόσεις είναι καλύτερες από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης στον οποίο καταγράφεται έλλειμμα 8,5% φέτος και 3,5% του ΑΕΠ το 2021 με το έλλειμμα στον ιταλικό προϋπολογισμό φέτος να φτάνει στο 11,1% του ΑΕΠ.

Το πρωτογενές πλεόνασμα σε όρους Eurostast υπολογίζεται από το 4,4% του ΑΕΠ το 2019 στο -3,4% φέτος και στο 0,6% το 2021.

Ιδιαίτερα ευάλωτη η Ελλάδα

Η Ελλάδα εκτιμάται ότι είναι η δεύτερη πιο ευάλωτη χώρα της ΕΕ μετά τη Μάλτα σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο κλαδικό σοκ ζήτησης όταν κατά μέσο όρο η πτώση είναι  5 και 2-3%. Κλιμακώνεται από το -5% στη Φινλανδία έως το -8% στη Μάλτα και στην Ελλάδα.

Στο ειδικό κεφάλαιο για την Ελλάδα αναφέρεται ότι η οικονομία της χώρας αναμένεται να πληγεί σοβαρά από την πανδημία COVID-19 και τα αναγκαστικά μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό της εξάπλωσής της. 

Ο αντίκτυπος της κρίσης προβλέπεται να είναι μεγάλος λόγω της σημασίας του τομέα του τουρισμού και της υψηλής αναλογίας πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες.

Κάνει λόγο για «ταχεία πολιτική απάντηση» η οποία όμως δεν κατάφερε να ανασχέσει την «ισχυρή συρρίκνωση της παραγωγής» που αναμένεται να επηρεάσει την απασχόληση.

Επισημαίνει πως η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν πριν από την πανδημία. Όμως η άνοδος του ΑΕΠ σταμάτησε ξαφνικά με την εξάπλωση του ιού.

Οι μεγάλοι τριγμοί το 2ο τρίμηνο

Οι κύριες επιπτώσεις του lockdown αναμένεται να φανούν το δεύτερο τρίμηνο και ο τουριστικός τομέας της Ελλάδας ενδέχεται να επηρεαστεί και στο τρίτο τρίμηνο, «καθώς οι περιορισμοί στα ταξίδια αναμένεται να παραμείνουν σε ισχύ και η ξένη ζήτηση για ταξίδια στο εξωτερικό ενδέχεται να παραμείνει συγκρατημένη» αναφέρεται. 

Δεδομένου ότι πάνω από το 70% των τουριστικών εσόδων συγκεντρώνονται τους κύριους καλοκαιρινούς μήνες, τα εμπόδια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο στις συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών το 2020.

Οι επενδύσεις αναμένεται να επηρεαστούν έντονα από την αυξημένη αβεβαιότητα «αλλά η υποστήριξη ρευστότητας που παρέχεται από την ελληνική κυβέρνηση και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ» θα παράσχει στήριξη.

Επίσης, λόγω της παγκόσμιας φύσης της κρίσης, οι εξαγωγές αναμένεται να υποστούν ισχυρές μειώσεις το 2020.

Οι κύριες εξαγωγικές αγορές της Ελλάδας προβλέπεται να είναι μεταξύ των χωρών που πλήττονται περισσότερο, οδηγώντας σε μείωση της ζήτησης για ελληνικά αγαθά και υπηρεσίες, που ενισχύεται επίσης από το μεγάλο μερίδιο του τουρισμού και της ναυτιλίας στις εξαγωγές.

Παρά τα μέτρα που εισήγαγε η κυβέρνηση για την προστασία της αγοράς εργασίας, περίπου 160.000 θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να χαθούν εξαιτίας της κρίσης, επισημαίνεται, και το ποσοστό ανεργίας θα μπορούσε να αυξηθεί στο 20% το 2020.

Επίσης, λόγω της μεγάλης έκθεσης της Ελλάδας στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς υπάρχουν, αρνητικοί κίνδυνοι:  ακόμη και μια σύντομη παράταση των περιορισμών πέρα από αυτό που αναμένεται, θα μπορούσε να έχει ισχυρή πτωτική επίδραση.

Επιπλέον ο αντίκτυπος της κρίσης στον μεγάλο τομέα των υπηρεσιών και στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες είναι πιο ευάλωτες, θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερος από το αναμενόμενο και να αναστείλει την ανάκαμψη, σημειώνεται.

Ωστόσο και οι δημοσιονομικές προοπτικές υπόκεινται σε σημαντικούς κινδύνους, αναφέρεται, συμπεριλαμβανομένης της εκκρεμούσας απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τα αναδρομικά σε συνταξιούχους, αλλά και με τις υποθέσεις της ΕΤΑΔ και των Ελληνικών Ταχυδρομείων. Επίσης θεωρείται αβέβαιο το τελικό κόστος των έκτακτων μέτρων στήριξης που έχουν λάβει οι αρχές.

Το δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί σε περίπου 196% του ΑΕΠ το 2020, πριν μειωθεί σε περίπου 183% το 2021 λόγω της οικονομικής ανάκαμψης.