«Στην άμυνα» έχουν περάσει τα νοικοκυριά, περικόπτοντας όπου μπορούν τις καταναλωτές τους δαπάνες. Ο παραλογισμός με τις υπέρογκες χρεώσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυτόματα οδηγήσει τον μέσο καταναλωτή, και ιδιαίτερα τα νοικοκυριά, σε δραστική μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας.
«Παιδί μου, σβήσε το φως» φώναζαν οι μαμάδες στο πρόσφατο παρελθόν. Το ίδιο έχει αρχίσει να ακούγεται και σήμερα στα σπίτια. Ηλεκτρικές συσκευές βγαίνουν από την πρίζα, λάμπες σβήνουν, τηλεοράσεις κλείνουν.
Ήδη η νέα αυτή καταναλωτική συμπεριφορά σε σχέση με την εξοικονόμηση στην κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος αποτυπώνεται σε σχετικές έρευνες.
Έτσι, το 60% του κοινού δηλώνει ότι έχει μειώσει το τελευταίο διάστημα την κατανάλωση ρεύματος. Πρόκειται, άλλωστε, για τη δαπάνη με τη μεγαλύτερη ανατίμηση τους τελευταίους δέκα μήνες.
Τα μέτρα Μητσοτάκη φαίνεται πως θα αργήσουν να καταγραφούν στις τσέπες των νοικοκυριών, ενώ η περιβόητη αναστολή για έναν χρόνο της ρήτρας αναπροσαρμογής αργεί ακόμη περισσότερο.
Η κυβέρνηση, ωστόσο, έχει στα χέρια της εδώ και λίγες ώρες το περιβόητο πόρισμα της ΡΑΕ που έχει αναλάβει να προσδιορίσει τα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας, ώστε επί αυτών να εφαρμοστεί το ειδικό τέλος που έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργός και από το οποίο θα χρηματοδοτηθεί ένα μέρος των μέτρων στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τα υπερκέρδη αυτά προσδιορίζονται γύρω στα 600 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, και σύμφωνα με πληροφορίες, η ΡΑΕ προσδιορίζει το μικτό περιθώριο κέρδους των ηλεκτροπαραγωγών στην παραγωγή στα 930 εκατ. ευρώ, τα οποία, αφαιρουμένης της εκπτωτικής πολιτικής της ΔΕΗ (ύψους 330 εκατ. ευρώ), διαμορφώνονται σε περίπου 600 εκατ. ευρώ. Βάσει αυτών των υπολογισμών, το μικτό περιθώριο κέρδους της Επιχείρησης υπολογίζεται περί τα 400 εκατ. ευρώ και των ιδιωτών παραγωγών μαζί με τις ΑΠΕ σε 200 εκατ. συνολικά.
Αναλυτικά τα βασικά σημεία του πορίσματος της ΡΑΕ
Το πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας που προσδιορίζει τα αποτελέσματα των εταιρειών κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης για την περίοδο Οκτωβρίου 2021 με Μάρτιο 2022, παραδόθηκε στην κυβέρνηση. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς τα δεδομένα έχουν ως εξής:
– Η κερδοφορία την καθετοποιημένων προμηθευτών (είναι η ΔΕΗ και οι ιδιώτες που δραστηριοποιούνται τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας) από τη συμμετοχή τους στη χονδρική αγορά ήταν αυξημένη κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης κατά 927 εκατ. ευρώ.
– Από τα 927 εκατ. ευρώ αφαιρείται το κόστος των εκπτώσεων που χορήγησε η ΔΕΗ στους πελάτες της στο 8μηνο από τον Αύγουστο του 2021 έως το Μάρτιο του 2022 που είναι 336 εκατ.
– Ερώτημα που δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη, αποτελεί το αν από τα 600 εκατ. ευρώ που απομένουν, θα αφαιρεθούν και οι “έμμεσες” όπως χαρακτηρίζονται εκπτώσεις που αντανακλούν το κόστος των σταθερών τιμολογίων που παρέχουν προμηθευτές -κυρίως η ΔΕΗ- βάσει συμβολαίων που υπεγράφησαν προ κρίσης. Η ΡΑΕ επισημαίνει πως όλες οι επιχειρήσεις εμφανίζουν ζημιές στην προμήθεια, δηλαδή στη λιανική οι οποίες εν μέρει οφείλονται στα σταθερά τιμολόγια τόσο στην υψηλή τάση (ενεργοβόρες επιχειρήσεις) όσο και στη μέση και τη χαμηλή που συμφωνήθηκαν πριν την ενεργειακή κρίση, σε τιμές σημαντικά χαμηλότερες από τις τρέχουσες στην αγορά. Στο πόρισμα αναφέρεται ότι το κόστος από τη διατήρηση των σταθερών τιμολογίων σε επίπεδα προ κρίσης χαρακτηρίζεται από τους προμηθευτές ως “έμμεση έκπτωση” προς τους καταναλωτές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις από την αγορά το κόστος της διατήρησης των σταθερών τιμολογίων (κυρίως από τη ΔΕΗ) διαμορφώνεται στα 300 εκατ. ευρώ ενώ πρόσφατα, υπενθυμίζεται, η ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι σταθερά τιμολόγια χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής έχουν επιλέξει 500.000 πελάτες της.
Πηγές της αγοράς ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι οι εν λόγω έμμεσες εκπτώσεις ελάφρυναν την επιβάρυνση των καταναλωτών, συνεπώς θα πρέπει να αφαιρεθούν από τον συνολικό λογαριασμό. Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται εντός των ημερών.
Σκέρτσος: Μέσα στην εβδομάδα οι αποφάσεις μετά το πόρισμα της ΡΑΕ
Στα χέρια της κυβέρνησης βρίσκεται, πλέον, το πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας, αποκάλυψε ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό Σκάι. Και, αφού αναλυθεί, «μέσα στην εβδομάδα η κυβέρνηση θα επανέλθει με τα συμπεράσματά της».
Αναλυτικά, «αυτό που βιώνουμε δεν είναι μια αύξηση τιμών… Μητσοτάκη ή της κυβέρνησης, αλλά μια αύξηση τιμών που έχει προκληθεί λόγω και της γεωπολιτικής κρίσης, λόγω και της πανδημίας που προκάλεσε αναταραχή στις διεθνείς οικονομίες», επιχειρηματολόγησε εισαγωγικά ο υπουργός Επικρατείας.
Και, αναλύοντας την κυβερνητική αντίδραση, η οποία θα κινηθεί σε τρεις διαφορετικές περιόδους και επίπεδα, ξεκαθάρισε: «Εν πρώτοις θα ρυθμίσουμε το παρελθόν, δηλαδή για τις υπερβάλλουσες επιβαρύνσεις από τον Δεκέμβριο ως και τον Μάιο τα νοικοκυριά θα αποζημιωθούν μέσα από έναν αλγοριθμικό τύπο και μια πλατφόρμα όπου ο καθένας θα μπορεί να βάλει εύκολα τα στοιχεία του. Με μια αποζημίωση έως 600 ευρώ, και όχι 600 ευρώ όπως κάποιοι πάνε να θολώσουν τα νερά».
Ταυτόχρονα, διευκρίνισε ότι «τώρα που η οικονομία έχει αποδείξει πως πάει καλύτερα, πηγαίνουμε και αποζημιώνουμε και τις υψηλότερες καταναλώσεις άνω των 300 κιλοβατωρών».
Επίσης, με βάση τις κατευθύνσεις που θα δώσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, «θα δούμε και τι έχει συμβεί με τα λεγόμενα υπερέσοδα των παραγωγών ενέργειας», εξήγησε.
«Μιλάμε για υπερέσοδα γιατί πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ότι υπήρξαν και σημαντικές εκπτώσεις από τους παραγωγούς και τους προμηθευτές, επίσης έχουν υπάρξει ζημιές από τα σταθερά τιμολόγια που είναι διαμορφωμένα προ της κρίσης.
Με απόλυτο σεβασμό στα πορίσματα της ΡΑΕ θα επιβάλουμε ένα έκτακτο τέλος, ουσιαστικά ένα μέρισμα αλληλεγγύης των παραγωγών ενέργειας.
Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία πρέπει να βάλουν κι αυτοί το χέρι στην τσέπη», τόνισε, εξηγώντας πως η κάλυψη του κόστους θα γίνει από τρεις πηγές: τον κρατικό προϋπολογισμό, τα έσοδα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ταμείο ρύπων) και τα έσοδα από αυτό το έκτακτο τέλος.
Επιπλέον, όπως αποκάλυψε κλείνοντας τη σχετική απάντηση, «το πόρισμα της ΡΑΕ έχει κοινοποιηθεί, απ’ ό,τι γνωρίζω, αργά την Παρασκευή ή σήμερα, αλλά δεν έχει ακόμη αναλυθεί, δεν έχει διαβαστεί. Άρα θα πρέπει να δούμε τι λέει το πόρισμα, και μέσα στην εβδομάδα θα επανέλθει η κυβέρνηση με τα συμπεράσματά της».
