Ένα κύμα καύσωνα στην Ευρώπη προκαλεί πτώση στα επίπεδα υδάτων του Ρήνου -μία από τις σημαντικότερες υδάτινες οδούς της Ευρώπης- κάτι που θα μπορούσε να βλάψει ακόμα περισσότερο την ευάλωτη οικονομία της Γερμανίας, ανέφεραν εμπειρογνώμονες στο CNBC.
Το περασμένο έτος, η πτώση της στάθμης των υδάτων είχε καταστήσει αρκετά κομμάτια του ποταμού απροσπέλαστα. Αυτό προκάλεσε την παύση της παραγωγής, αύξηση του κόστους παραγωγής και διακοπή των αλυσίδων εφοδιασμού στη βιομηχανική καρδιά της Ευρώπης.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι μια επανάληψη επίκειται αυτό το καλοκαίρι, με υψηλές θερμοκρασίες και έλλειψη βροχοπτώσεων, που σημαίνει ότι τα φορτηγά πλοία δεν μπορούν να πλεύσουν πλήρως φορτωμένα σε μέρη του Ρήνου, σύμφωνα με το Reuters.
Με τη σειρά του, αυτό θα μπορούσε να χτυπήσει την οικονομία της Γερμανίας, η οποία υποτιμήθηκε από παρόμοια γεγονότα το 2018.
″Περίπου το 80% όλων των αγαθών που μεταφέρονται μέσω των εσωτερικών υδάτινων οδών, πηγαίνουν κατά μήκος του ποταμού Ρήνου. Έτσι, είναι η σημαντικότερη πλωτή οδός της Γερμανίας”, δήλωσε στο CNBC την Τρίτη, ο Robert Lehmann, οικονομολόγος του ερευνητικού κέντρου της Ifo Institute της Γερμανίας.
«Άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο ή χημικά προϊόντα μεταφέρονται με πολύ μεγαλύτερη ένταση: 10% έως 30%. Αυτά είναι τα κύρια προϊόντα στην αρχή σημαντικών αλυσίδων προστιθέμενης αξίας, με αποτέλεσμα τα χαμηλά επίπεδα ύδατος στον ποταμό Ρήνο να μπορούν να οδηγήσουν άμεσα σε περιορισμούς στη βιομηχανική παραγωγή».
Το τρίτο τρίμηνο του 2018, η οικονομία της Γερμανίας υποχώρησε κατά 0,2% πριν παραμείνει στάσιμη στο τέταρτο τρίμηνο. Για το σύνολο του 2018, η γερμανική οικονομία αυξήθηκε κατά 1,5%, κάτι που σηματοδότησε το ένατο έτος συνεχόμενης ανάπτυξης, αλλά που ταυτόχρονα επισήμανε την απώλεια δυναμικής για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.
Μεγάλο μέρος αυτής της πτώσης οφείλεται στην ασθενέστερη ιδιωτική κατανάλωση, καθώς και στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία που ασχολείται με νέα πρότυπα εκπομπών ρύπων.
Ο κ. Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, είπε στο CNBC την Τρίτη ότι όταν η ναυτιλία στο Ρήνο έπρεπε να σταματήσει το περασμένο φθινόπωρο, η γερμανική παραγωγή χημικών και φαρμακευτικών προϊόντων μειώθηκε κατά 10% από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο και αυτό μεταφράστηκε σε άμεσο χτύπημα στην οικονομία.
«Ενώ μερικά από αυτά αντανακλούσαν μια αναδυόμενη χαλαρότητα στη ζήτηση, η μειωμένη ναυτιλία ήταν η κύρια αιτία. Οι χημικές ουσίες/φαρμακευτικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν το 8,3% της γερμανικής βιομηχανικής παραγωγής και το 2% της συνολικής γερμανικής προστιθέμενης αξίας.
Έτσι, η μείωση της παραγωγής του τομέα αυτού κατά 10% για ένα ολόκληρο τρίμηνο θα μείωνε το ΑΕΠ (ακαθάριστο εγχώριο προϊόν) για το εν λόγω τρίμηνο κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες».
Χτύπημα στη βιομηχανία
Ο Ρήνος, που πηγάζει από την πηγή του στην Ελβετία, μέσω της Γερμανίας και των Κάτω Χωρών στη Βόρειο Θάλασσα, χρησιμοποιείται ως θαλάσσια διαδρομή και είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη μεταφορά γεωργικών προϊόντων, προϊόντων όπως άνθρακα και πετρέλαιο και παραγωγής χημικών προϊόντων. Σε μήκος 1.223 χιλιομέτρων, ο Ρήνος είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης (μετά τον Δούναβη) που διέρχεται από μεγάλες πόλεις και λιμάνια όπως η Κολωνία, το Ντίσελντορφ, το Ρότερνταμ και η Βασιλεία.
Με τα επίπεδα νερού του Ρήνου το 2018 μειωμένα σε μόλις 30 εκατοστά σε μερικά μέρη, η μετακίνηση γινόταν απαγορευτική για τις μεγαλύτερες φορτηγίδες φορτοεκφόρτωσης και ωθούσε πολλούς παραγωγούς να καταφύγουν στη χρήση άλλων μέσων μεταφοράς ή μικρότερων φορτηγίδων. Αν και τμήματα του ποταμού παρέμειναν χρησιμοποιήσιμα, πολλές φορτηγίδες δεν ήταν σε θέση να φορτώσουν πλήρως και αναγκάστηκαν να μεταφέρουν μικρότερα ποσά, πιέζοντας το κόστος μεταφοράς για τους παραγωγούς.
Σύμφωνα με την κεντρική επιτροπή για τη ναυσιπλοΐα στο Ρήνο (CCNR), οργανισμό που ρυθμίζει τη ναυσιπλοΐα του ποταμού, ο Ρήνος παρουσίασε μείωση κατά 27% στις μεταφορές το τρίτο τρίμηνο του 2018, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, λόγω των χαμηλών επιπέδων νερού. Ο άλλος σημαντικός ποταμός της Ευρώπης, ο Δούναβης, σημείωσε επίσης μείωση απόδοσης κατά 10%.
Η εταιρεία χημικής παραγωγής Covestro εξέδωσε προειδοποίηση κέρδους για το 2018, η οποία οφείλεται σε μικρό βαθμό στη χαμηλή στάθμη των υδάτων που προκάλεσε απώλειες στην παραγωγή και υψηλότερο κόστος εφοδιασμού.
Η BASF, εν τω μεταξύ, έπρεπε να κλείσει ένα από τα εργοστάσιά της καθώς τα χαμηλά επίπεδα ύδατος στη Ρήνο εμπόδισαν τις φορτηγίδες να παραδώσουν αρκετή πρώτη ύλη, γεγονός που επηρέασε και την χαλυβουργική εταιρεία Thyssenkrupp. Η BASF δήλωσε ότι οι διαταραχές του εφοδιασμού την οδήγησαν σε επιπλέον κόστος ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ.
Αυτές οι εταιρείες, μεταξύ άλλων, από τότε έχουν ανακοινώσει μέτρα για την πρόληψη εναντίον των επαναλαμβανόμενων συνθηκών και οι γερμανικές αρχές έχουν συγκληθεί για να συζητήσουν μέτρα για την αποτροπή της πτώσης των επιπέδων των υδάτων.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της γερμανικής αρχής των ποταμών WSV έχει εκφράσει κάτι που έχουν επικαλεστεί αρκετοί ότι υπάρχουν πολύ λίγα πράγματα που μπορούν να γίνουν για να αποφευχθεί το στέγνωμα του ποταμού. «Ο Ρήνος είναι ένας φυσικός ποταμός», δήλωσε ο Hans-Heinrich Witte. «Υπάρχουν όρια στο τι μπορούμε να κάνουμε για να τον διατηρήσουμε ανοιχτό ως βιομηχανική πλωτή οδό».
Ώρα για πανικό, πάλι;
Με το κύμα καύσωνα που σάρωσε όλη την Ευρώπη -ένα μέρος της Γερμανίας σημείωσε ρεκόρ θερμοκρασίας μόλις πάνω από 41 βαθμούς Κελσίου την περασμένη εβδομάδα- τα επίπεδα νερού στο Ρήνο μειώνονται και πάλι.
Ο Carsten Brzeski, επικεφαλής οικονομολόγος της ING Γερμανίας, σημείωσε το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι η γερμανική οικονομία βρίσκεται στο «πιο επικίνδυνο σταυροδρόμι από το 2009» εν μέσω εξασθένισης της εγχώριας ζήτησης και αισθήματος. Ο ζεστός καιρός έχει χειροτερέψει.
«Το σημερινό κύμα καύσωνα και το τρίτο συνεχές ξηρό καλοκαίρι είναι πολύ πιθανό να επιβραδύνουν την ανάπτυξη κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους (και πάλι). Τα επίπεδα ύδατος στο Ρήνο έχουν αρχίσει να πέφτουν σε ένα παρόμοιο βαθμό με το περασμένο καλοκαίρι», είπε.
Ο Brzeski σημείωσε ότι η οικονομική βλάβη που προκλήθηκε το 2018 έγινε μόνο όταν οι στάθμες των υδάτων μειώθηκαν περαιτέρω κατά την πολύ ξηρή φθινοπωρινή περίοδο.
«Ως εκ τούτου, είναι πολύ νωρίς για πανικό. Ωστόσο, εάν τα επίπεδα των υδάτων υποχωρήσουν περαιτέρω, οδηγώντας σε επανάληψη των γεγονότων του 2018, ολόκληρη η οικονομία θα υποφέρει».