Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε «προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις» δίνοντας μεγάλη ευελιξία στα κράτη μέλη να στηρίξουν τις οικονομίες τους, λόγω της έξαρσης της νόσου COVID-19.
Το προσωρινό πλαίσιο το οποίο προστίθεται στα άλλα μέτρα στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας «επιτρέπει στα κράτη μέλη να διασφαλίσουν επαρκή ρευστότητα για τις επιχειρήσεις όλων των ειδών και να διατηρήσουν τη συνέχιση της οικονομικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της έξαρσης της COVID-19 και μετά από αυτή» ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να διαχειριστούμε τις επιπτώσεις στο μέτρο του δυνατού. Και πρέπει να δράσουμε συντονισμένα. Αυτό το νέο προσωρινό πλαίσιο επιτρέπει στα κράτη μέλη να κάνουν χρήση της πλήρους ευελιξίας που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις με στόχο τη στήριξη της οικονομίας σε αυτή τη δύσκολη περίοδο» δήλωσε η εκτελεστική αντιπρόεδρος, Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού.
Το προσωρινό πλαίσιο προβλέπει πέντε είδη ενισχύσεων:
1. Άμεσες επιχορηγήσεις, επιλεκτικά φορολογικά πλεονεκτήματα και προκαταβολές: τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να θεσπίσουν μηχανισμούς για τη χορήγηση έως και 800 000 ευρώ σε μια επιχείρηση για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών ρευστότητας·
2. Κρατικές εγγυήσεις για τραπεζικά δάνεια επιχειρήσεων: τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν κρατικές εγγυήσεις ώστε να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες εξακολουθούν να δίνουν δάνεια στους πελάτες που τα χρειάζονται·
3. Επιδοτούμενα δημόσια δάνεια σε επιχειρήσεις: τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να χορηγούν στις εταιρείες δάνεια με ευνοϊκά επιτόκια. Τα δάνεια αυτά μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να καλύψουν άμεσα κεφάλαια κίνησης και επενδυτικές ανάγκες·
4. Διασφαλίσεις για τις τράπεζες που διοχετεύουν τις κρατικές ενισχύσεις στην πραγματική οικονομία: ορισμένα κράτη μέλη σχεδιάζουν να αξιοποιήσουν τις υφιστάμενες δανειοδοτικές ικανότητες των τραπεζών και να τις χρησιμοποιήσουν ως μέσο στήριξης των επιχειρήσεων, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το πλαίσιο καθιστά σαφές ότι οι εν λόγω ενισχύσεις θεωρούνται άμεσες ενισχύσεις στους πελάτες των τραπεζών και όχι στις ίδιες τις τράπεζες και παρέχει οδηγίες σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της ελάχιστης δυνατής στρέβλωσης του ανταγωνισμού μεταξύ των τραπεζών·
5. Βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων: το πλαίσιο προβλέπει πρόσθετη ευελιξία ως προς τον τρόπο με τον οποίο αποδεικνύεται ότι ορισμένες χώρες παρουσιάζουν μη εμπορεύσιμους κινδύνους, επιτρέποντας έτσι στα κράτη μέλη να παρέχουν, εφόσον απαιτείται, βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων.
«Δεδομένου του περιορισμένου μεγέθους του προϋπολογισμού της ΕΕ, η κύρια απόκριση θα προέλθει από τους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών μελών».
Για να περιοριστούν οι αρνητικές επιπτώσεις στους ίσους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά, «το προσωρινό πλαίσιο συνδέει τα επιδοτούμενα δάνεια ή τις εγγυήσεις προς τις επιχειρήσεις με το μέγεθος της οικονομικής τους δραστηριότητας, με το μισθολογικό κόστος, τον κύκλο εργασιών ή τις ανάγκες ρευστότητάς τους, καθώς και τη χρήση της δημόσιας στήριξης για κεφάλαια κίνησης ή επενδυτικά κεφάλαια».
«Το προσωρινό πλαίσιο συμπληρώνει τις πολλές άλλες δυνατότητες που έχουν ήδη στη διάθεσή τους τα κράτη μέλη για τον μετριασμό των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της έξαρσης της νόσου COVID-19, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις» προσθέτει η ανακοίνωση και αναφέρεται στην απόφαση της 13ης Μαρτίου από την Επιτροπή σχετικά με τη «συντονισμένη οικονομική αντίδραση στην έξαρση της νόσου COVID-19», στην οποία περιγράφονται οι εν λόγω δυνατότητες.
Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη μπορούν να προβούν σε αλλαγές γενικής εφαρμογής υπέρ των επιχειρήσεων (π.χ. αναβολή φόρων ή επιδότηση της μερικής απασχόλησης σε όλους τους τομείς), οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.
Μπορούν επίσης να χορηγούν αποζημίωση σε επιχειρήσεις για ζημίες που προκλήθηκαν άμεσα λόγω της έξαρσης της νόσου COVID-19, όπως οι μεταφορές, ο τουρισμός, ο ξενοδοχειακός τομέας και το λιανικό εμπόριο.
Το πλαίσιο θα εφαρμοστεί έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2020. Για να διασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου, η Επιτροπή θα αξιολογήσει πριν από την εν λόγω ημερομηνία εάν το πλαίσιο θα πρέπει να παραταθεί.
Η Επιτροπή είχε εγκρίνει προσωρινό πλαίσιο το 2008 για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.