Όταν ο εικονολήπτης Μαρκ Σία επέστρεψε στην εργασία αυτό τον μήνα μετά τις διακοπές, η εταιρεία παραγωγής βίντεο στη Σανγκάη όπου εργάζεται του είπε να πάρει τρεις μήνες άδεια χωρίς αποδοχές, καθώς ο αντίκτυπος από την επιδημία του κορωνοϊού στις κινεζικές επιχειρήσεις αρχίζει να γίνεται αισθητός.
Τώρα ο Σία αναζητεί μια δουλειά μερικής απασχόλησης αφού η εταιρεία, με προσωπικό περίπου 100 ατόμων, απέρριψε το αίτημά του να λάβει τουλάχιστον το ήμισυ του μηνιαίου μισθού του την περίοδο αυτή και δεν του έμεινε άλλη επιλογή παρά να παραιτηθεί.
«Καταλαβαίνω ότι οι ταμειακές ροές της εταιρείας είναι περιορισμένες» δήλωσε ο 25χρονος Σία στο Reuters. «Αναβάλαμε κάποιες βιντεοσκοπήσεις λόγω της επιδημίας του κορωνοϊού και αυτό είχε τεράστιο αντίκτυπο στα έσοδά μας, αυτή είναι η πραγματικότητα».
Ο Σία είναι ένας από τους πολλούς εργαζομένους που έχασαν τη δουλειά τους κατά την επιδημία, η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή σε σχεδόν 1.870 ανθρώπους και έχει προσβάλει πάνω από 72.000, ενώ οι αυστηροί περιορισμοί στα ταξίδια και τις μετακινήσεις που έχουν κρατήσει κλειστές πολλές επιχειρήσεις, έχουν προκαλέσει προβλήματα στη ζήτηση, την τροφοδοσία προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών.
Πολλές μικρές επιχειρήσεις, όπως ο πρώην εργοδότης του Σία, βρίσκονται αντιμέτωπες με έλλειψη ρευστότητας λόγω της απουσίας παραγγελιών, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται να απολύουν εργαζομένους ή να παρακρατούν μισθούς προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν. Αλλά δεν υπάρχουν ακόμα ενδείξεις ότι η επιδημία φθάνει στο αποκορύφωμά της.
Η όποια γρήγορη αύξηση στην ανεργία μπορεί να αποτελέσει μεγάλη πρόκληση για τους ηγέτες της Κίνας, που έχουν εμμονή με τη σταθερότητα, με την ανάπτυξη στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της χώρας ήδη να υποχωρεί σε χαμηλό τριών δεκαετιών.
Μόλις το 34% των σχεδόν 1.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων δήλωσαν ότι μπορούν να επιβιώσουν για έναν μήνα με τη σημερινή ρευστότητα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα των Πανεπιστημίων του Τσινγκχουά και του Πεκίνου. Το ένα τρίτο των επιχειρήσεων δήλωσε ότι μπορεί να επιβιώσει για δύο μήνες, ενώ το 18% μπορεί να αντέξει για ένα τρίμηνο.
«Μπορεί να υπάρξουν απολύσεις» δήλωσε ο Γουάνγκ Τζουν, επικεφαλής οικονομολόγος της Zhongyuan Bank. «Νομίζω ότι είναι πολύ πιο σωστό να συγκρίνουμε τον σημερινό αντίκτυπο με την παγκόσμια κρίση, αντί με τον SARS» πρόσθεσε αναφερόμενος στο Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS) το 2002 και το 2003.
Μαζικές απολύσεις;
Κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2008 και 2009, περίπου 20 εκατ. Κινέζοι μετανάστες εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους καθώς μειώθηκαν οι εξαγωγές. Αυτό είχε αποτέλεσμα το Πεκίνο να ανακοινώσει ένα τεράστιο πακέτο μέτρων στήριξης της οικονομίας που γρήγορα τόνωσε την ανάπτυξη, αλλά βάρυνε την οικονομία με χρέος. Αλλά το 2002 και το 2003, η κινεζική οικονομία παρέμεινε σε στέρεες βάσεις παρά τον SARS.
Την περασμένη εβδομάδα, το υπουργικό συμβούλιο δεσμεύθηκε να αποτρέψει τις απολύσεις μεγάλης κλίμακας, λέγοντας στις τοπικές κυβερνήσεις να βοηθήσουν να σταθεροποιηθεί η απασχόληση, αξιοποιώντας κεφάλαια ασφάλισης ανέργων ή άλλους παρόμοιους πόρους.
Οι εταιρείες στον κινεζικό τομέα υπηρεσιών, από εστιατόρια και ξενοδοχεία έως καταστήματα, σινεμά και ταξιδιωτικά γραφεία, έχουν υποστεί το μεγαλύτερο μέρος των επιπτώσεων της επιδημίας, εκτός από τις μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις που ήταν μετά βίας κερδοφόρες, δήλωσαν οικονομολόγοι.
«Η κατάσταση με την απασχόληση είναι ΟΚ το πρώτο τρίμηνο, αλλά, εάν ο ιός δεν τεθεί υπό έλεγχο έως τα τέλη Μαρτίου, τότε από το δεύτερο τρίμηνο θα δούμε πολλές απολύσεις» δήλωσε ο Νταν Γουάνγκ, αναλυτής στην Economist Intelligence Unit (EIU). Οι απώλειες των θέσεων εργασίας μπορεί να φθάσουν έως τα 4,5 εκατ., προέβλεψε ο ίδιος.
Το 80% της απασχόλησης στα αστικά κέντρα αφορά ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Πριν από την επιδημία, η ανεργία είχε ήδη αυξηθεί, με το ποσοστό της να διαμορφώνεται στο 5,2% τον Δεκέμβριο συγκριτικά με 4,9% τον Απρίλιο του 2018, καθώς ο εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ επηρέασε τις εταιρείες.
Αρμόδιοι αξιωματούχοι παρουσίασαν μια σειρά μέτρων για να θωρακίσουν την οικονομία απέναντι στο αναμενόμενο πλήγμα του πρώτου τρίμηνου. Οικονομολόγοι έχουν κατ’ επανάληψη αναθεωρήσει πτωτικά τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη καθώς ο ιός εξαπλώνεται.
Ο επενδυτικός οίκος Nomura αναμένει ρυθμό ανάπτυξης 3% το πρώτο τρίμηνο, από 3,8%, λόγω του χαμηλότερου ποσοστού επιστροφής στην εργασία ύστερα από τις παρατεταμένες αργίες για το κινεζικό νέο έτος και την επανέναρξη λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε στο 6% το τέταρτο τρίμηνο, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης το 2019 διαμορφώθηκε στο 6,1% – ο ασθενέστερος εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες.
Η αυξανόμενη απώλεια θέσεων εργασίας μπορεί να πλήξει τα εισοδήματα και την κατανάλωση, μειώνοντας την πιθανότητα σημαντικής ανάκαμψης στην οικονομία μόλις ανακοπεί η εξάπλωση της επιδημίας, σύμφωνα με οικονομολόγους.