Πιέσεις στις Βρυξέλλες προκειμένου να πατάξουν την πρακτική των πολυεθνικών να αναγκάζουν τους λιανοπωλητές να πληρώνουν πολύ διαφορετικές τιμές για το ίδιο επώνυμο προϊόν αναμένεται να ασκήσουν σήμερα οι υπουργοί των χωρών της ΕΕ στο Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας.
Αυτό αναφέρεται σε άρθρο των FT, σύμφωνα με τους οποίο οκτώ κυβερνήσεις θα παρουσιάσουν ένα έγγραφο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητώντας της να αυστηροποιήσει το κανονιστικό πλαίσιο της ενιαίας αγοράς με στόχο να εμποδίσει περιορισμούς που τίθενται στο λεγόμενο παράλληλο εμπόριο, στο πλαίσιο του οποίου οποίο οι έμποροι και οι λιανοπωλητές προσπαθούν να προμηθεύονται προϊόντα στην εσωτερική αγορά όπου οι τιμές είναι χαμηλότερες και να τα εμπορεύονται σε αγορές όπου οι τιμές είναι υψηλότερες. Αυτό οδηγεί γενικά σε μείωση των τιμών στις χώρες όπου οι τιμές είναι υψηλότερες.
Η Επιτροπή επέβαλε πρόστιμο 337,5 εκατομμυρίων ευρώ στον πολυεθνικό κολοσσό Mondelez, με έδρα τις ΗΠΑ, για παρεμπόδιση του διασυνοριακού εμπορίου σοκολάτας, μπισκότων και προϊόντων καφέ μεταξύ των κρατών μελών, κατά παράβαση των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ.
Η έρευνα της Επιτροπής που ξεκίνησε το 2019 και αφορά τις παράνομες πρακτικές της πολυεθνικής επί 14 ολόκληρα χρόνια στις ευρωπαϊκέ αγορές, διαπίστωσε ότι η Mondelēz έπληξε τη βασική αρχή της ελευθέρης διακίνησης προϊόντων, του laissez-faire, που βρίσκεται στην «καρδιά» του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι, με την επίτροπο Ανταγωνισμού της ΕΕ να το χαρακτηρίζει «παράνομο».
Ωστόσο, οι κυβερνήσεις και οι έμποροι λιανικής λένε ότι αυτές οι πρακτικές είναι κοινές σε όλη την ενιαία αγορά της Ευρώπης, η οποία υποτίθεται ότι θα εξαλείψει τέτοιους φραγμούς στο εμπόριο εντός της Ένωσης.
Η Ελλάδα και άλλες 7 χώρες
Μικρότερες χώρες όπως το Βέλγιο, η Κροατία, η Δανία και η Ελλάδα, γράφουν οι FT, είναι μεταξύ εκείνων που υποστηρίζουν μια πρόταση από την Ολλανδία για τον τερματισμό των αποκαλούμενων «εδαφικών περιορισμών εφοδιασμού» (TSCs), τους οποίους η πρόταση περιέγραψε ως «διαφορετικές τιμές εντός της ΕΕ για πανομοιότυπα προϊόντα».
Οι χώρες αυτές διεκδικούν να απαγορευτούν ρητά οι συμβάσεις που περιέχουν τέτοιους όρους και να καταργηθεί η απαίτηση να παρέχονται μακροσκελείς ετικέτες σε μια τοπική γλώσσα. Αυτό θα μπορούσε να αντικατασταθεί από έναν κωδικό QR που οδηγεί τους πελάτες σε έναν ιστότοπο στη γλώσσα τους.
Οι έρευνες ανταγωνισμού, όπως αυτή για τη Mondelez, είναι χρονοβόρες και βασίζονται σε στοιχεία από χονδρεμπόρους και λιανοπωλητές που είναι διστακτικοί.
«Αν προσπαθήσετε να αγοράσετε επώνυμα προϊόντα από άλλη χώρα, ο παραγωγός θα σας κόψει την προσφορά. Και για μερικές μεγάλες μάρκες πρέπει να έχουμε απόθεμα», είπε ένα στέλεχος λιανικής, που αρνήθηκε να κατονομαστεί, στους FT.
Έρευνα της ολλανδικής κυβέρνησης διαπίστωσε ότι οι εδαφικοί περιορισμοί εφοδιασμού εφαρμόζονται σε 1 στα 25 προϊόντα, με τιμές κατά μέσο όρο 10% υψηλότερες από ό,τι στις φθηνότερες αγορές.
Μια μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε 16 κράτη μέλη το 2020 διαπίστωσε ότι τα TSC κοστίζουν στους καταναλωτές 14,1 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Ο Micky Adriaansens, υπουργός Οικονομίας της Ολλανδίας, δήλωσε: «Η άρση των εμπορικών φραγμών θα πρέπει να είναι βασική προτεραιότητα για την ενιαία αγορά. Αυτό βοηθά στο να διατηρούνται δίκαιες οι τιμές λιανικής για τα τρόφιμα και στα μη εδώδιμα προϊόντα – κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιόδους υψηλών τιμών καταναλωτή.
«Τα οκτώ κράτη μέλη προτείνουν έναν συγκεκριμένο τρόπο προς τα εμπρός προς την απαγόρευση των TSC από την ΕΕ, τροποποιώντας υπάρχοντες ή [θέτοντας] νέους κοινούς κανόνες ή μέσα της ΕΕ», πρόσθεσε.
Ερωτηθείσα από δημοσιογράφους εάν χρειάζονται νέοι κανόνες, η Βεστάγκερ είπε: «Είναι παράνομο να εμποδίζουμε τους εμπόρους να αγοράζουν σε ένα κράτος μέλος και να πωλούν σε ένα άλλο».
«Ελπίζουμε ότι αυτή η υπόθεση θα λειτουργήσει αποτρεπτικά.. έχουμε περισσότερες υποθέσεις στα σκαριά», πρόσθεσε.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Κομισιόν, δήλωσε ότι η βελτίωση της ενιαίας αγοράς και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων θα είναι προτεραιότητα της δεύτερης θητείας της, εάν επανεκλεγεί.
Ο Ενρίκο Λέτα, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, τόνισε το ζήτημα των περιορισμών στις αγορές στην πρόσφατη έκθεσή του για το μέλλον της ενιαίας αγοράς.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Ξεχωριστά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο έλληνας πρωθυπουργός που είναι μια σημαντική προσωπικότητα στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της φον ντερ Λάιεν, απέστειλε στην ίδια επιστολή για να της ζητήσει να αναλάβει δράση.
Σε επιστολή που είδαν οι Financial Times έγραψε ότι η Ελλάδα και άλλα κράτη μέλη υποφέρουν από «τις αδικαιολόγητα υψηλές τιμές» για επώνυμα βασικά καταναλωτικά αγαθά σε σύγκριση με ορισμένες άλλες χώρες της ΕΕ, γράφει ο συντάκτης του άρθρου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι είναι κρίσιμο η ΕΕ να δείξει στους ψηφοφόρους πριν από τις εκλογές ότι μπορεί «να παρέμβει αποφασιστικά, γρήγορα και αποτελεσματικά προκειμένου να βρεθούν λύσεις σε αυτά τα προβλήματα».
Ζήτησε επίσης να απαγορευτεί στις εταιρείες να πωλούν το ίδιο προϊόν με διαφορετική επωνυμία σε διαφορετικά κράτη μέλη.
