Η συμφωνία των δύο ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων της Ιταλίας – Κίνημα των Πέντε Αστέρων και Λέγκα – για το πλαίσιο πολιτικής που θα ακολουθήσουν αυξάνει τους κινδύνους στο πιστωτικό προφίλ της χώρας, ιδίως μέσω της δημοσιονομικής χαλάρωσης και της πιθανής ζημιάς στην εμπιστοσύνη, εκτιμά η Fitch Ratings σε ανάλυση που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα πριν τις ανακοινώσεις για το όνομα του νέου πρωθυπουργού.
Ο οίκος σημειώνει στην ανάλυση του ότι ο πολιτικός κίνδυνος ήταν βασικός παράγοντας στην υποβάθμιση της Ιταλίας σε ‘BBB’/Stable τον Απρίλιο του 2017.
Αναφέρει ακόμα ότι είχε επισημάνει την αυξανόμενη επιρροή του λαϊκισμού και ευρωσκεπτικισμού μετά τις φετινές εκλογές, όταν επιβεβαίωσε την αξιολόγηση στις 16 Μαρτίου.
Ο οίκος αναφέρει ότι το τελευταίο πρόγραμμα δεν περιλαμβάνει ορισμένες προτάσεις από το προσχέδιο που είχε διαρρεύσει νωρίτερα, οι οποίες μεταξύ άλλων, προέβλεπαν τη δημιουργία ενός μηχανισμού για την έξοδο χωρών από την Ευρωζώνη.
Την ίδια στιγμή, το πρόγραμμα επιβεβαιώνει τη δέσμευση των κομμάτων σε μέτρα που δείχνουν επεκτατικό δημοσιονομικό προσανατολισμό, ενώ αυξάνει την αβεβαιότητα για τον τραπεζικό τομέα της χώρας και καθιστά πιο πιθανό το ενδεχόμενο σύγκρουσης με τους θεσμούς της Ευρωζώνης, αναφέρει η Fitch.
Όπως εκτιμά, η υλοποίηση των βασικών δημοσιονομικών δεσμεύσεων θα αυξήσει σημαντικά το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης από το 2,3% του ΑΕΠ το περασμένο έτος. τα μέτρα που προτείνονται για την ενίσχυση των εσόδων δεν αναμένεται να καλύψουν το κενό αυτό και το πρόγραμμα δεν είναι συμβατό με τον δηλωμένο στόχο της νέας κυβέρνησης για μείωση του δημόσιου χρέους.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο οίκος περιμένει το δημοσιονομικό έλλειμμα το επόμενο έτος να είναι υψηλότερο του 2% του ΑΕΠ που είχε προβλέψει στην προηγούμενη αξιολόγηση (τον Μάρτιο).
Σημειώνει παράλληλα ότι το ιδιαίτερα υψηλό δημόσιο χρέος στο 131,8% του ΑΕΠ στα τέλη του 2017, αποτελεί βασικό περιοριστικό παράγοντα για την αξιολόγηση της χώρας.
Ωστόσο, ο βαθμός της επιπλέον δημοσιονομικής χαλάρωσης δεν είναι βέβαιος και αναμένεται να καταστεί σαφέστερος τον Οκτώβριο όταν δημοσιοποιηθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2019.
Ο οίκος σημειώνει ακόμα ότι ο μετριασμός των αντιευρωπαϊκών πολιτικών στην τελική εκδοχή του προγράμματος αλλά και τα πολιτικά και νομικά εμπόδια για την έξοδο από την Ευρωζώνη ή την Ε.Ε. “στηρίζουν την άποψη μας ότι η έξοδος από το ευρώ είναι πολύ απίθανη”.
Ωστόσο, η παρουσία τέτοιων πολιτικών σε προηγούμενα προσχέδια υπογραμμίζουν την αντιπάθεια του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας στο ευρώ και την προθυμία τους να αντισταθούν στους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε.
Η εν λόγω στάση αυξάνει τον κίνδυνο για την περαιτέρω αύξηση του δημόσιου χρέους και μιας αποσταθεροποιητικής αντίδρασης από οικονομικούς φορείς και τις χρηματοοικονομικές αγορές, προειδοποιεί ο οίκος και προσθέτει:
Η πολιτική αβεβαιότητα των τελευταίων μηνών δεν είχε σημαντικό αντίκτυπο, με τα προσωρινά στοιχεία να δείχνουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,4% το α΄ τρίμηνο του 2018 και οι επιπτώσεις στην εμπιστοσύνη μετριάζονται από τη μείωση των κινδύνων στις συστημικές τράπεζες και την πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων το τελευταίο έτος.
Ωστόσο, οι προτάσεις του προγράμματος να γίνει πιο δύσκολη η εκτέλεση των εγγυήσεων έναντι των δανειοληπτών θα μπορούσε να υπονομεύσει την πρόοδο που έχε σημειωθεί, προκαλώντας ζημιά στην ικανότητα των τραπεζών να υποστηρίξουν την μέτρια οικονομική ανάκαμψη της Ιταλίας.
Η πρόθεση για ριζική αναθεώρηση των κανονισμών διάσωσης των τραπεζών με ίδια μέσα (bail-in) θα μπορούσε να αποτελέσει άλλη μία πηγή έντασης με την Ε.Ε. και να διαταράξει τις προσπάθειες των ιταλικών τραπεζών να χτίσουν αποθεματικά προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ρυθμιστικές απαιτήσεις, να βελτιώσουν τη δυνατότητα εξυγίανσης και να ενισχύσουν την χρηματοοικονομική τους σταθερότητα.
