Υψηλό είναι το ποσοστό των επενδυτών που «κοιτάνε» επενδυτικά την Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της ΕΥ Ελλάδος, η οποία διενεργήθηκε μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων από το CSA Institute, με θέμα την ελκυστικότητα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.
Βάσει της έρευνας 7 στους 10 επενδυτές εμφανίζονται θετικοί για να επενδύσουν στην Ελλάδα, εφόσον η χώρα αντιμετωπίσει μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα. Το ποσοστό αυτό αγγίζει το 91% μεταξύ όσων έχουν ήδη παρουσία στην Ελλάδα και το 44% μεταξύ όσων δεν έχουν σήμερα δραστηριότητα στη χώρα, έναντι 51% που απαντά αρνητικά και 4% που δεν τοποθετείται.
Την ίδια στιγμή, 1 στους 2, ποσοστό 47%, θεωρεί ότι η εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού έχει βελτιωθεί τον τελευταίο χρόνο, ενώ 76% εκτιμά ότι θα βελτιωθεί περαιτέρω την επόμενη τριετία. Το 30% εξετάζει σχέδια να δημιουργήσει ή να επεκτείνει τις δραστηριότητές του στη χώρα τη χρονιά που έρχεται, έναντι 27% στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ωστόσο, μόνο το 50% των ερωτηθέντων κρίνει ότι η χώρα μας ακολουθεί μια πολιτική ελκυστικότητας που προσελκύει τους διεθνείς επενδυτές. Αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται στην 32η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών ως προς τον αριθμό των ΑΞΕ την τελευταία δεκαετία.
Η έρευνα, η οποία αποτελεί αυτόνομο μέρος του ευρύτερου προγράμματος EY Attractiveness Survey Europe για την ελκυστικότητα της Ευρώπης ως επενδυτικού προορισμού, αναλύει τις επιδόσεις της χώρας στον τομέα των επενδύσεων τα τελευταία χρόνια.
Καταγράφει, επίσης, τις απόψεις της επενδυτικής κοινότητας για τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες της χώρας ως επενδυτικού προορισμού, με βάση ένα δείγμα 202 στελεχών μεγάλων, ξένων επιχειρήσεων, οι μισές εκ των οποίων (110) έχουν ήδη επενδυτική παρουσία στην Ελλάδα.
Στην 32η θέση ως προς τον αριθμό των ΑΞΕ την τελευταία 10ετία
Σύμφωνα με το ΕΥ European Investment Monitor, η Ελλάδα τη δεκαετία 2009-2018 κατατάσσεται στην 32η θέση ως προς τον αριθμό των ΑΞΕ που προσέλκυσε, έχοντας υποδεχθεί συνολικά 129 επενδύσεις, ή 0,27% του συνόλου των επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η κατάταξη της Ελλάδας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών δεν βελτιώθηκε, την ώρα που η Σερβία αναρριχήθηκε από την 23η στη 12η θέση, η Λιθουανία από την 31η στη 16η και η Βοσνία & Ερζεγοβίνη από την 36η στη 18η.
Τρεις στις πέντε επενδύσεις στην Ελλάδα (60%, έναντι 45% στην υπόλοιπη Ευρώπη) αφορούσαν σε γραφεία πωλήσεων και μάρκετινγκ, χαρακτηριστικό μιας επαναναδυόμενης οικονομίας που βρίσκεται σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης σε ό,τι αφορά στις επενδύσεις, ενώ η χώρα μας υστερεί σε επενδύσεις στη βιομηχανία (20%, έναντι 27% στην Ευρώπη).
Το 2018, πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα μόλις 13 ΑΞΕ, πολύ λιγότερες από χώρες με παρόμοιο μέγεθος ή πληθυσμό, όπως η Πορτογαλία (74), η Σερβία (119), η Φινλανδία (194) και η Ιρλανδία (205).
Η εικόνα της χώρας
Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΥ, το 47% θεωρεί ότι η εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού έχει βελτιωθεί τον τελευταίο χρόνο. Την ίδια ώρα, 76% εκτιμά ότι η ελκυστικότητα της χώρας θα βελτιωθεί περαιτέρω την επόμενη τριετία, έναντι 37% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη, 40% στη Γερμανία, 30% στη Γαλλία και 52% στην Πορτογαλία.
Συγχρόνως, το 30% δηλώνει ότι εξετάζει σχέδια να δημιουργήσει ή να επεκτείνει τις δραστηριότητές του στη χώρα τον επόμενο χρόνο, έναντι 27% στην υπόλοιπη Ευρώπη, 25% στην Πορτογαλία, 23% στη Γερμανία και μόλις 10% στο Βέλγιο.
Όμως, τα επενδυτικά σχέδια προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από τις επιχειρήσεις που είναι ήδη εγκατεστημένες στην Ελλάδα. Μεταξύ όσων δεν έχουν παρουσία στη χώρα το ποσοστό περιορίζεται στο 4%. Περισσότεροι από δύο στους τρεις επενδυτές (69%) εκτιμούν ότι την κινητήριο δύναμη της ανάπτυξης στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσει ο τουρισμός, εύρημα το οποίο αντανακλά τη μεγάλη εξάρτηση της χώρας από έναν τομέα ευαίσθητο σε διεθνείς γεωπολιτικές αναταράξεις.
Την ίδια ώρα, μόλις το 18% των ερωτώμενων αναφέρει την τεχνολογία πληροφορικής και επικοινωνιών (ΙΤ) ως βασικό κλάδο που θα ενισχύσει την ανάπτυξη στην Ελλάδα. Αυτό συμβαίνει ενώ ο αριθμός των ΑΞΕ στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας έφτασε το 19% του συνόλου των ΑΞΕ στην Ευρώπη το 2018, έχοντας υπερδιπλασιαστεί την τελευταία πενταετία.
Ωστόσο, μόνο το 50% των ερωτηθέντων κρίνει ότι η χώρα μας ακολουθεί πολιτική ελκυστικότητας που προσελκύει τους διεθνείς επενδυτές.
Τα ατού και τα εμπόδια
Οι επενδυτές που μετείχαν στην έρευνα αναγνωρίζουν ως βασικά θετικά στοιχεία της ελκυστικότητας της χώρας την ποιότητα ζωής (83%), το επίπεδο των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού (70%) και τις υποδομές τηλεπικοινωνιών (67%).
Αντίθετα, οι επενδυτές αξιολογούν ιδιαίτερα αρνητικά παράγοντες όπως η πρόσβαση στη χρηματοδότηση (29% τη θεωρεί ελκυστική, έναντι 61% που τη θεωρεί λίγο έως καθόλου ελκυστική), το γραφειοκρατικό και διοικητικό περιβάλλον (27% έναντι 67% ), και η φορολογία των επιχειρήσεων (20% έναντι 64%).
Αξίζει να αναφερθεί πως το γραφειοκρατικό και διοικητικό περιβάλλον συγκέντρωσε τις περισσότερες αρνητικές απαντήσεις του συνόλου του δείγματος (67%), σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα που αναφέρθηκαν στην ερώτηση.
Οι επενδυτές υποδεικνύουν μια σειρά από προτεραιότητες στις οποίες πρέπει να εστιάσει η Ελλάδα για να βελτιώσει την ελκυστικότητά της. Κορυφαίες μεταξύ αυτών είναι η μείωση της φορολογίας (49%), η ενίσχυση της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων (32%), η στήριξη των κλάδων υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας (25%), και η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (24%).
Με βάση τις απόψεις της επενδυτικής κοινότητας, η ΕΥ Ελλάδος διατυπώνει σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν την ελκυστικότητα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.
Οι προτάσεις αυτές επικεντρώνονται στη βελτίωση του φορολογικού περιβάλλοντος, στην ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου, στην εξάλειψη των γραφειοκρατικών εμποδίων, στη στήριξη της τεχνολογίας και της καινοτομίας, στη βελτίωση των υποδομών και δικτύων, στη μετάβαση στην εργασία του μέλλοντος, τη μεγέθυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και στην εξασφάλιση πρόσβασης σε χρηματοδότηση.
Παρουσιάζοντας την έρευνα, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, κ. Παναγιώτης Παπάζογλου, δήλωσε: «Όλοι σήμερα αναγνωρίζουμε ότι η Ελλάδα χρειάζεται ένα επενδυτικό σοκ για να μπορέσει να επανέλθει σε υψηλούς και βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης. Η ΕΥ Ελλάδος, με την έρευνα αυτή, φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ευαισθητοποίηση της Πολιτείας, των πολιτικών δυνάμεων και της δημόσιας διοίκησης ως προς την ανάγκη αυτή. Χρειαζόμαστε ριζικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, την παιδεία, την έρευνα, τη δικαιοσύνη, τις υποδομές και τη φορολογία, για να μπορέσει η Ελλάδα να βρει στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη τη θέση που της αναλογεί.
»Χρειάζεται, επίσης, να παρουσιάσουμε ένα νέο, θετικό αφήγημα, και να πείσουμε τη διεθνή επιχειρηματική κοινότητα ότι, ως χώρα, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι απαιτείται για να στηρίξουμε τις επενδύσεις. Δεν αρκεί να μη θέτουμε εμπόδια, πρέπει και να αναζητήσουμε ενεργητικά τους επενδυτές, να τους προσελκύσουμε και να τους βοηθήσουμε να υλοποιήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια».
