Η ευρωπαϊκή οικονομία εισέρχεται σε ένα μοντέλο “υποτονικής” ανάπτυξης καθώς οι εμπορικές εντάσεις παγκοσμίως επηρεάζουν αρνητικά την ευρωπαϊκή ένωση, περικόπτοντας τις προσδοκίες για την ανάπτυξη και δημιουργώντας το αίτημα για περισσότερα μέτρα τόνωσης της οικονομίας.
Το ΑΕΠ της ευρωζώνης αναμένεται να τρέξει με ρυθμό 1,1% το 2019, ανέφερε η Κομισιόν στην τριμηνιαία της έκθεση, από το 1,2% που ήταν η πρόβλεψη του Ιουλίου.
Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να διαμορφωθεί στο 1,2% τον επόμενο χρόνο, από το 1,4% που αναμενόταν αρχικά, και θα παραμείνει στο 1,2% το 2021.
Οι οικονομικές προοπτικές της ΕΕ επιδεινώνονται καθώς ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-ΕΕ πλήττει την παγκόσμια ανάπτυξη. Αυτό με τη σειρά του επηρεάζει τις επενδύσεις και τη μεταποίηση στην Ευρώπη, όπου η εγχώρια ζήτηση δεν είναι αρκετά ισχυρή να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη.
Στο μεταξύ, οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι “στα μαχαίρια” για το πώς θα αναζωογονηθεί η οικονομία της ευρωζώνης.
Η νέα πρόεδρος της ΕΚΤ, Christine Lagarde προσπαθεί να γεφυρώσει τις διαφωνίες για τις ιδιαίτερα χαλαρές νομισματικές πολιτικές για να τονώσει την ανάπτυξη.
Έχει επίσης πάρει το μέρος και άλλων αξιωματούχων της ΕΕ που ζητούν από τα μέλη της Ευρωζώνης με χαμηλά επίπεδα χρέους και πλεονάσματα, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες και να τονώσουν την οικονομία.
«Ο δύσκολος δρόμος ενόψει δεν αφήνει περιθώριο για εφησυχασμό», τόνισε ο Moscovici. Πρόσθεσε πως θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα πολιτικής για να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα της Ευρώπης και να στηρίξουν την ανάπτυξη.
Η Κομισιόν αναφέρει ακόμη ότι η ανάπτυξη της ευρωζώνης θα μπορούσε να πληγεί περαιτέρω από ενδεχόμενη μεγαλύτερη του αναμενόμενου επιβράδυνση στην Κίνα, καθώς το Πεκίνο προσπαθεί να μετριάσει τα πλήγματα από την εμπορική διαμάχη με τις ΗΠΑ.
Επίσης, ένα άτακτο Brexit θα επιδείνωνε τις αδυναμίες στον μεταποιητικό τομέα και θα έπληττε περαιτέρω τις επιδόσεις των βιομηχανικών κλάδων με εγχώριο προσανατολισμό.
Η Κομισιόν αναμένει ακόμη ότι ο πληθωρισμός το 2019 θα διαμορφωθεί στο 1,2% από το 1,3% προηγουμένως, και ότι θα είναι αμετάβλητος στο επόμενο έτος, θα αυξηθεί στο 1,3% το 2021.
Επίσης η ανεργία αναμένεται να συνεχίσει να υποχωρεί μέχρι τέλος του έτους, στο 7,6%, έναντι της προηγούμενης πρόβλεψης για 7,7%. Το 2020 εκτιμάται ότι η ανεργία θα υποχωρήσει στο 7,4% και το 2021 στο 7,2%.
Το έλλειμμα της ευρωζώνης θα διαμορφωθεί στο 0,8% στο τέλος του έτους, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 0,9%. Αναμένεται δε στο 0,9% στο 2020 και στο 1% το 2021.
Σε πτωτική τροχιά το χρέος
Τα δημόσια οικονομικά της Ευρώπης αναμένεται να συνεχίσουν να επηρεάζονται θετικά από τα πολύ χαμηλά επιτόκια που βαρύνουν το ανεξόφλητο χρέος. Παρά τη χαμηλότερη αύξηση του ΑΕΠ, ο δείκτης του συνολικού δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική του πορεία για πέμπτο κατά σειρά έτος και να διαμορφωθεί σε 86,4 % το τρέχον έτος, 85,1 % το 2020 και 84,1 % το 2021.
Οι ίδιοι παράγοντες ισχύουν και για την ΕΕ, όπου ο δείκτης του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί σε 80,6 % το τρέχον έτος, 79,4 % το 2020 και 78,4 % το 2021.
Μια πορεία γεμάτη προκλήσεις
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για το ευρώ και τον κοινωνικό διάλογο, καθώς και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε σχετικά:
«Μέχρι σήμερα, η ευρωπαϊκή οικονομία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα μέσα σε ένα λιγότερο υποστηρικτικό εξωτερικό περιβάλλον: η οικονομική ανάπτυξη συνεχίστηκε, η δημιουργία θέσεων εργασίας υπήρξε εύρωστη και η εγχώρια ζήτηση είναι ισχυρή. Ωστόσο, μπροστά μας διαφαίνεται μια πιο ταραγμένη περίοδος: μια περίοδος υψηλής αβεβαιότητας λόγω εμπορικών συγκρούσεων, αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, χρόνιων αδυναμιών στον τομέα της μεταποίησης, καθώς και λόγω του Brexit.
Καλώ όλες τις χώρες της ΕΕ με υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους να ασκήσουν συνετές δημοσιονομικές πολιτικές και να εξασφαλίσουν ότι τα επίπεδα του χρέους τους θα ακολουθούν πτωτική πορεία. Από την άλλη πλευρά, τα κράτη μέλη που έχουν δημοσιονομικά περιθώρια θα πρέπει να τα χρησιμοποιήσουν τώρα».
Ο Πιερ Μοσκοβισί, Επίτροπος οικονομικών και δημοσιονομικών υποθέσεων, φορολογίας και τελωνείων, δήλωσε σχετικά:
«Όλες οι οικονομίες της ΕΕ αναμένεται να συνεχίσουν να επεκτείνονται τα επόμενα δύο χρόνια, παρά τις όλο και πιο αντίξοες συνθήκες. Τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας της ΕΕ είναι εύρωστα: μετά από έξι χρόνια ανάπτυξης, η ανεργία στην ΕΕ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδό της από τις αρχές του αιώνα και το συνολικό έλλειμμα είναι κάτω από το 1 % του ΑΕΠ. Ωστόσο, οι προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα πολιτικής για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Ευρώπης και τη στήριξη της ανάπτυξης».